TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI

Trafik kazası nedeniyle tazminat davası uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir dava türüdür. Ülkemizde sıklıkla meydana gelen trafik kazaları istatistiksel olarak bakıldığında en çok ölüme yol açan etkenlerden biridir.

Bu kapsamda ortaya çıkan mağduriyetlerinin giderilmesi için kanun koyucu kişilere birtakım haklar tanımıştır. Örneğin,6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 49/1’e göre; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” İşte trafik kazası nedeniyle başkasına zarar veren de ortaya çıkan bu zararın giderilmesinden sorumlu olacaktır. Trafik kazası nedeniyle tazminat davası da bu hükme dayanılarak açılabilecektir.

Trafik kazası nedeniyle tazminat sürecinize başlamadan önce bizi arayıp veya mesaj atıp ücretsiz bilgi alabilirsiniz.

TRAFİK KAZASINDAN KAYNAKLI TAZMİNAT DAVASI NEDİR?

Trafik kazası nedeniyle tazminat davası, bir kişinin trafik kazası sonucu maruz kaldığı zararların tazmin edilmesi amacıyla açılan hukuki bir davadır. Trafik kazaları genellikle maddi hasar, bedensel yaralanmalara ve hatta ölümlere neden olabilir. Kazaya karışan taraflardan biri veya birkaçı, diğer tarafların ihmali veya kusuru sonucu zarara uğradığını iddia ederse, tazminat talebiyle mahkemeye başvurabilecektir. Trafik kazası nedeniyle tazminat davası nihayetinde buna yaramaktadır.

TRAFİK KAZASINA İLİŞKİN TAZMİNAT DAVALARININ HUKUKİ DAYANAĞI

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasının hukuki dayanağı, Türk Medeni Kanunu ve Türk Ceza Kanunu gibi ilgili yasal düzenlemelerle sağlanmaktadır. Nitekim, Türk Medeni Kanunu’na göre, trafik kazası sonucunda zarar gören kişi, zararının tazminini talep edebilir. Yine, Türk Ceza Kanunu da trafik kazalarıyla ilgili suçları ve bu suçlardan dolayı cezai sorumluluğu düzenler. Örneğin, trafik kurallarını ihlal ederek bir kazaya sebep olan sürücüler, bu nedenle cezai sorumluluk altına girebilirler. Ayrıca trafik kurallarını içeren 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu da önemli bir kaynaktır. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasındaki zararların tazmini için bu kanunlar ve ilgili düzenlemeler, pek çok hüküm içerir.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASINI KİMLER AÇABİLİR?

Bir trafik kazası sonrasında tazminat davasını açabilecek kişiler, kazada zarar görenler ve belirli durumlarda onların yakınlarıdır. Eğer kaza yaralanma ile sonuçlanmışsa, yalnızca yaralanan kişi maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Yaralanan kişinin yakınları (eş, çocuk, anne, baba vb.) maddi tazminat talep edemez, çünkü ekonomik kayıp doğrudan mağdura aittir. Ancak yaralanan kişi ağır bedensel zarara uğramışsa (örneğin uzuv kaybı, felç kalma gibi hayati fonksiyon kaybı), yakınları da manevi tazminat talebinde bulunabilir. Bu durum, yakınların da kazadan dolayı derin üzüntü ve sıkıntı yaşadığı kabul edildiğinde söz konusudur.

Kaza ölümle sonuçlanmışsa, vefat eden kişinin yakınları tazminat davası açma hakkına sahiptir. Ölen kişinin eşi ve çocukları (evli değilse anne ve babası), ölenin yaşarken onlara destek olduğu varsayılarak maddi ve manevi tazminat talep edebilirler. Bu kapsamda destekten yoksun kalma tazminatı adı altında, vefat edenin sağlığında sağladığı maddi desteğin yitirilmesi nedeniyle yakınlarına maddi tazminat ödenmesi istenir. Ayrıca ölenin cenaze giderleri ve ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi masrafları da maddi tazminat kalemleri olarak talep edilebilir.

Ölenin nişanlısı, kardeşi gibi diğer akrabaları ise, ölenin kendilerine yaşamında maddi destekte bulunduğunu ispat etmek koşuluyla destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilirler. Manevi tazminat yönünden ise, ölenin yakınlarının (eş, çocuk, anne, baba, kardeş, nişanlı gibi) duydukları acı ve keder nedeniyle uygun bir manevi tazminat talep hakları vardır.

Bunun dışında bir trafik kazasında sadece maddi zarara uğrayan kişiler de (örneğin aracı veya evi hasar görenler) elbette maddi zararlarının karşılanması için dava açabilirler. Kısaca, kazada zarar gören herkes (bedensel, manevi veya maddi malvarlığı zararı fark etmeksizin) tazminat talebinde bulunabilir. Önemli olan, talep edilen tazminatın kişinin bizzat uğradığı zarar türüne uygun olmasıdır.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI KİMLERE KARŞI AÇILIR?

Trafik kazası nedeniyle maddi veya manevi tazminat davası, kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunan ve hukuken sorumlu tutulan kişilere karşı açılır. Bu kapsamda davalı olarak gösterilebilecek başlıca taraflar şunlardır:

• Kusurlu sürücü: Kazaya sebebiyet veren kusurlu aracın sürücüsü, doğrudan haksız fiil sorumlusu olduğu için tazminat davasının davalısı olabilir (Türk Borçlar Kanunu md.49).
• Araç sahibi/işleteni: Aracın maliki, Karayolları Trafik Kanunu’na (KTK) göre aracın işleteni sayılır ve kusurlu olmasa bile aracın işletilmesinden doğan zararlardan sorumludur. Bu nedenle araç sahibi (işleteni) de tazminat davasında taraf olarak gösterilebilir.
• Zorunlu trafik sigortası (sigorta şirketi): Kazaya karışan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) poliçesini yapan sigorta şirketi, poliçede belirtilen limitler dahilinde meydana gelen ölüm, yaralanma ve maddi hasarlardan sorumludur. Yani mağdur, belirli miktarlara kadar olan zararlarını doğrudan sigorta şirketinden talep edebilir. Dikkat: Zorunlu trafik sigortası poliçesi genellikle manevi tazminatı kapsamamaktadır. Manevi tazminat, sigorta teminatı dışında tutulduğu için bu tür talepler doğrudan kusurlu şahıslardan istenir. (Ancak poliçede özel olarak manevi tazminat klozu varsa, istisnai olarak sigortadan da manevi zarar talep edilebilir.)
• Diğer sorumlular: Kazaya sebep olan araç bir şirket aracı ise şirket (işveren) de sorumluluk taşıyabilir. Ayrıca, kazaya karışan aracın zorunlu sigortası yoksa veya kaza yapan araç tespit edilememişse, mağdurlar maddi zararlarının karşılanması için Güvence Hesabı’na başvurabilirler. Güvence Hesabı, Sigortacılık Kanunu uyarınca sigortasız ya da faili meçhul kazalarda üçüncü kişilerin mağduriyetini gidermek için kurulmuş bir fondur. Bu fondan, poliçe teminat limiti dahilinde maddi zararların tazmini talep edilebilir (manevi tazminat Güvence Hesabı kapsamında değildir).

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI

TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASI NASIL AÇILIR?

Trafik kazası sonrası tazminat davası açma süreci, genellikle şu şekilde işlemektedir:

1. Kaza tespit ve belge toplama: Öncelikle kaza sonrası tutanaklar tutulur, polis veya jandarma tarafından kaza tespit tutanağı düzenlenir. Yaralanma varsa hastane raporları, tedavi faturaları; maddi hasar varsa eksper raporları ve fotoğraflar gibi tüm deliller toplanmalıdır. Bu belgeler, ileride hem sigorta başvurusunda hem de dava sürecinde temel teşkil edecektir.
2. Sigorta şirketine başvuru: Türkiye’de yasalar gereği, dava açmadan önce kazaya karışan aracın zorunlu trafik sigortası şirketine başvurarak tazminat talebinde bulunmak gerekir. Sigorta şirketine, kazanın ve zararların detaylı anlatıldığı bir dilekçe ile birlikte gerekli belgeler sunulur. Sigorta, poliçe kapsamındaki maddi zararlar için belli bir süre içinde ödeme yapmak veya teklif sunmak zorundadır. Eğer sigorta şirketi ödemeyi reddeder ya da teklif ettiği tutar zararınızı karşılamada yetersiz kalırsa, bu durumda yasal yollara başvurabilirsiniz.
3. Dava dilekçesinin hazırlanması: Sigortadan istenen sonuç alınamazsa, zarar gören kişi (veya ölenin yakınları) maddi ve/veya manevi tazminat davası açmak için bir dava dilekçesi hazırlar. Dilekçede kazanın nasıl meydana geldiği, karşı tarafın kusuru, uğranılan zarar kalemleri ve talep edilen tazminat miktarları açıkça belirtilir. Dava, kazanın koşullarına göre ilgili Asliye Hukuk Mahkemesi’ne (ve sigorta şirketi de davalı ise Asliye Ticaret Mahkemesi’ne) sunulur.
4. Yargılama süreci: Mahkeme, tarafların beyanlarını aldıktan sonra, zararın kapsamını belirlemek üzere bilirkişi incelemesi yaptırır. Özellikle maddi tazminatın hesaplanması uzmanlık gerektirdiğinden, aktüerya hesabı için dosya bilirkişiye gönderilir. Bilirkişi raporunda, talep edilen kalemlerin tutarı (örneğin destekten yoksun kalma miktarı, iş gücü kaybı oranı, araç hasar bedeli vb.) ve tarafların kusur oranları değerlendirilir. Hakim, bu raporlar ve dosyadaki diğer deliller ışığında maddi ve manevi tazminat miktarlarını takdir ederek karar verir.
5. Karar ve tahsilat: Mahkeme kararı ile tazminata hükmedildiğinde, davalıların karara itiraz hakkı (istinaf/temyiz) vardır. Karar kesinleştiğinde, hükmedilen tazminat tutarları sigorta şirketi ve/veya kusurlu kişiler tarafından ödenir. Ödeme yapılmazsa icra yoluyla tahsil edilir.

Bu süreç, mahkemelerin iş yüküne ve davanın karmaşıklığına göre genellikle 1 ila 3 yıl sürebilmektedir. Tarafların anlaşmaya varması veya Sigorta Tahkim Komisyonu gibi alternatif çözüm yollarına başvurulması, süreci kısaltabilir.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında görevli olan mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında yetkili mahkeme ise trafik kazasının meydana geldiği yerin bulunduğu ilçe veya ildeki Asliye Hukuk Mahkemesidir.

TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASINDA ARABULUCULUK SÜRECİ

Trafik kazası nedeniyle tazminat davası açmadan önce arabuluculuğa başvurulması zorunludur. Bu süreç, mahkemeye gitmeden önce tarafların anlaşma sağlamaları ve davanın çözümü için bir imkân sunar. Trafik kazası nedeniyle tazminat davası açmadan önce arabuluculuk süreci şu adımları içerir:

1. Arabulucunun Atanması: Taraflar, arabuluculuk sürecine girmeye karar verdiklerinde, arabuluculuk bürosuna başvurarak kendilerine bir arabulucu atanmasını isterler.
2. Arabuluculuk Toplantısı: Arabulucu tarafından taraflar arasında bir toplantı düzenlenir. Bu toplantıda, tarafların iddiaları dinlenir, anlaşmazlık konusu ve tazminat talepleri belirlenir ve tarafların uzlaşmaya varmaları için müzakere yapılır.
3. Uzlaşma Anlaşmasının Hazırlanması: Taraflar, arabuluculuk sürecinin sonunda uzlaşmaya varırlarsa, bu uzlaşma arabulucu tarafından bir protokol haline getirilir.
4. Mahkemeye Başvuru: Taraflar, arabuluculuk sürecinin sonunda uzlaşma sağlayamazlarsa arabuluculuk sürecinin sonuçlanmasından itibaren 7 gün içinde tazminat davası için mahkemeye başvurabilirler.

TAZMİNAT DAVASI AÇMA SÜRESİ (ZAMANAŞIMI)

Trafik kazalarından doğan tazminat taleplerinde zamanaşımı süreleri vardır. Kanuna göre mağdur, zararı ve sorumluyu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde tazminat davasını açmalıdır. Her hâlükârda kaza tarihinden itibaren en geç 10 yıl sonra dava açma hakkı zamanaşımına uğrar. Yani kaza olduğu günden 10 yıl geçtikten sonra hala dava açılmamışsa, artık yasal olarak tazminat talep edilemez (zarar ve fail daha geç öğrenilmiş olsa bile 10 yıl kuralı geçerlidir).

Ancak, trafik kazası aynı zamanda bir suç teşkil ediyorsa (örneğin taksirle yaralanmaya veya ölüme neden olma suçu), zamanaşımı süresi uzayabilir. Bu gibi durumlarda tazminat davası açma süresi, ilgili suç için Ceza Kanunu’nda öngörülen daha uzun zamanaşımı süresine tabi olur. Örneğin yaralanmalı trafik kazalarında ceza zamanaşımı süresi genellikle 8 yıl olup bu süre 10 yıldan kısa olduğundan fiilen yine 10 yıl içinde dava açmak gerekir. Ölümlü trafik kazalarında ise ceza zamanaşımı süresi 15 yıla kadar çıktığından, mağdurlar için dava açma süresi de 15 yıla kadar uzayabilmektedir. Sonuç olarak, hak kaybına uğramamak için kaza sonrası yasal süreler konusunda dikkatli olunmalı ve mümkün olan en kısa sürede yasal işlemlere başlanmalıdır.

TRAFİK KAZASI SONUCU TALEP EDİLEBİLECEK TAZMİNATLAR

Bir trafik kazası nedeniyle açılan tazminat davasında, mağdurun uğradığı zararın türüne göre çeşitli kalemlerde tazminat talep edilebilir. Başlıca talep edilebilecek tazminat kalemleri şunlardır:

• Tedavi giderleri: Kaza nedeniyle hastanede yapılan tedaviler, ameliyat masrafları, ilaç harcamaları, fizik tedavi ve rehabilitasyon giderleri gibi tüm sağlık harcamaları karşı taraftan istenebilir.
• Kazanç kaybı: Mağdurun kaza nedeniyle çalışamadığı dönemde kaybettiği ücret gelirleri ile iş göremezlik sebebiyle azalan veya yitirilen çalışma gücünden doğan gelir kayıpları maddi tazminat kapsamında talep edilebilir. Eğer kaza, kişinin mesleki çalışma gücünde kalıcı bir azalmaya yol açtıysa, ileride kazanabileceği maaş veya gelir kaybı da hesaba katılır.
• Destekten yoksun kalma tazminatı: Kaza sonucu bir kişinin ölümü halinde, ölenin hayatta iken maddi destek sağladığı yakınları (eş, çocuk, anne, baba vb.) bu destekten mahrum kalmaları nedeniyle tazminat talep edebilirler. Bu, bir maddi tazminat türüdür ve hesaplanırken ölenin yaşı, geliri, bakmakla yükümlü olduğu kişiler ve yaşam süresi gibi faktörler dikkate alınır.
• Cenaze ve defin masrafları: Ölümle sonuçlanan kazalarda, cenaze töreni, defin işlemleri, mezar yeri gibi cenaze giderleri karşı taraftan talep edilebilir. Ayrıca ölüm hemen gerçekleşmemişse, vefata kadar yapılan tüm tedavi ve bakım masrafları da istenebilir.
• Araç ve eşya hasarları: Trafik kazasında mağdura ait aracın tamir masrafları veya perte çıkmışsa araç bedeli, araçtaki değer kaybı gibi kalemler maddi zarar olarak talep edilir. Benzer şekilde kazada hasar gören diğer eşyalar veya mülke dair zararlar da ilgili belgelerle ispat edilerek istenebilir.
• Manevi tazminat: Mağdurun yaşadığı manevi acı ve üzüntüyü bir nebze olsun dindirmek amacıyla talep ettiği paradır. Yaralanma durumunda bizzat yaralanan kişi; ölüm durumunda ölenin yakınları manevi tazminat isteyebilir. Ağır yaralanma halinde, yaralının ailesi de kendi yaşadıkları üzüntü için manevi tazminat talebinde bulunabilir. Manevi tazminat miktarı, somut olaydaki koşullara göre hakim tarafından hakkaniyete uygun biçimde takdir edilir.

Yukarıdaki kalemler, her davada ayrı ayrı değerlendirilecektir. Kusur oranı da tazminat miktarını etkiler; eğer mağdur kazada kısmen kusurlu ise, toplam tazminattan kendi kusur oranına denk gelen miktar indirilecektir. Örneğin mağdur %20 kusurlu ise, hesaplanan maddi tazminattan %20 indirim yapılır. Son olarak, her somut kazanın koşulları farklı olduğundan, tazminat miktarının doğru belirlenmesi için genellikle uzman bir avukata ve bilirkişi hesaplarına başvurmak gerekecektir.

ÖLÜMLÜ TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASINDA TALEP EDİLEBİLECEK ZARARLAR

Ölümlü trafik kazası tazminat davasında talep edilebilecek zararlar şu şekildedir:

1. Cenaze Masrafları: Ölen kişinin cenaze töreni ve defin işlemleri için yapılan masrafların tazmini talep edilebilir.
2. Mirasçılara Ölüm Tazminatı: Ölen kişinin ailesine veya mirasçılarına ölüm tazminatı talep edilebilir. Bu, ölen kişinin eşi, çocukları ve diğer yasal mirasçılarına ödenen bir tazminat türüdür.
3. Gelecek Gelir Kaybı: Ölen kişinin kazada hayatını kaybetmesi nedeniyle ailesinin gelecekteki gelir kaybı talep edilebilir. Bu, ölen kişinin kazada hayatta kalsaydı kazanacağı gelirin, yaşam beklentisine göre hesaplanmasıyla belirlenmektedir.
4. Manevi Zararlar: Ölen kişinin ailesinin duygusal acı ve sıkıntıları için manevi zarar talep edilebilir.

YARALAMA TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASINDA TALEP EDİLEBİLECEK ZARARLAR

Yaralama trafik kazası tazminat davasında talep edilebilecek zararlar şu şekildedir:

1. Tıbbi Masraflar: Kazada yaralanan kişinin tıbbi tedavi, ameliyat, rehabilitasyon, ilaç ve diğer sağlık hizmetleri için yapılan masrafların tazmini talep edilebilir.
2. Geçici İş Göremezlikten Kaynaklanan Geliri Kaybı: Kazada yaralanan kişinin iyileşme sürecinde işe gidememesi nedeniyle kaybettiği gelirin tazmini talep edilebilir.
3. Kalıcı Sakatlık Tazminatı: Kazada yaralanan kişinin kalıcı bir sakatlıkla sonuçlanması durumunda, bu sakatlık nedeniyle yaşanacak olan fiziksel veya zihinsel kısıtlılıkların tazmini talep edilebilir.
4. Manevi Zararlar: Kazada yaralanan kişinin duygusal acı, sıkıntı, stres, travma ve diğer manevi zararlarının tazmini talep edilebilir.
5. Ev İşleri ve Bakım Giderleri: Kazada yaralanan kişinin iyileşme sürecinde ev işlerini yapamaması veya bakım ihtiyacı duyulması durumunda, ev işleri veya bakım hizmetlerinin maliyetinin tazmini de talep edilebilir.

TRAFİK KAZASINDA KUSUR TESPİTİ VE ÖNEMİ

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında kusur tespiti aşağıdaki şekillerde yapılabilir:

1. Polis Raporu: Kazaya karışan tarafların ifadeleri ve olay yerindeki deliller doğrultusunda trafik polisi tarafından hazırlanan kaza raporu, kusur tespitinde önemli bir kaynaktır. Bu raporda, kazanın nasıl meydana geldiği, tarafların ne tür ihlallerde bulunduğu ve kazaya etki eden diğer faktörler yer alır.
2. Görgü Tanıkları ve Şahitler: Kazaya tanık olan veya kazayı gören kişilerin ifadeleri ve şahit beyanları, kusur tespitinde önemli bir role sahiptir. Görgü tanıklarının ifadeleri, olayın nasıl gerçekleştiği ve hangi tarafın hangi davranışlarda bulunduğu konusunda yardımcı olabilmektedir.
3. Trafik Kuralları ve Mevzuat: Trafik kuralları ve ilgili mevzuat, kazaya karışan tarafların ne tür yükümlülüklerle ve kurallarla bağlı olduklarını belirler. Kazaya ilişkin trafik kurallarının ihlali, kusur tespitinde önemli bir faktördür.
4. Kaza Yerinde İnceleme: Kaza yerinde yapılan inceleme ve delillerin incelenmesi, kazanın nasıl meydana geldiği ve hangi tarafların hangi davranışlarda bulunduğu konusunda önemli bilgiler sağlayabilmektedir.
5. Uzman Raporları: Gerekli durumlarda, kaza yerinde yapılan inceleme sonucunda uzmanlar tarafından hazırlanan raporlar, kusurun tespitinde önemlidir.

Trafik kazasında kusurun önemi ise şu şekillerde açıklanabilir:

1. Hukuki Sorumluluğun Belirlenmesi: Kusur tespiti, kazaya karışan tarafların hukuki sorumluluğunu belirlemeye yardımcı olur. Hangi tarafın ne kadar kusurlu olduğu, tazminat davalarında veya cezai soruşturmalarda belirleyici bir faktördür.
2. Tazminat Taleplerinin Değerlendirilmesi: Kusur tespiti, zarar görenin talep ettiği tazminat miktarının belirlenmesinde önemlidir. Kazada hangi tarafın ne kadar kusurlu olduğu, zarar görenin tazminat taleplerinin değerlendirilmesinde kritik bir rol oynar.
3. Sigorta Taleplerinin Değerlendirilmesi: Kusur tespiti, trafik sigortası taleplerinin değerlendirilmesinde önemli bir role sahiptir. Kazada hangi tarafın ne kadar kusurlu olduğu, hangi sigorta şirketinin ne kadar ödeme yapacağını da belirler.
4. Kazaların Nedenlerinin Anlaşılması: Kusur tespiti, kazanın nasıl meydana geldiğini ve hangi faktörlerin etkili olduğunu anlamak için de önemlidir.
5. Adil ve Hakkaniyetli Bir Çözümün Sağlanması: Kusur tespiti, kazaya karışan taraflar arasında adil ve hakkaniyetli bir çözümün sağlanmasına yardımcı olmaktadır.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT MİKTARININ HESAPLANMASI

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında tazminat miktarının hesaplanması genellikle Türk Borçlar Kanunu ve Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre belirlenir. Ayrıca, trafik sigortaları zorunlu olduğundan, trafik sigortası poliçesinde belirlenen kapsamlar ve tazminatlar da dikkate alınır. Tazminat miktarının hesaplanmasında bu unsurların yanı sıra, mahkeme kararları, trafik sigortası poliçesi şartları ve benzeri diğer faktörler de dikkate alınır.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE MANEVİ TAZMİNAT NASIL HESAPLANIR?

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında manevi tazminatın hesaplanması çeşitli faktörlere bağlı olarak belirlenir. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında manevi tazminatın hesaplanmasında dikkate alınacak faktörlerden bazıları şunlardır:

1. Kazanın Şiddeti ve Sonuçları: Kazanın şiddeti ve sonuçları, manevi tazminat miktarının belirlenmesinde önemli bir faktördür.
2. Kazanın Neden Olduğu Duygusal Acı ve Sıkıntı: Kazanın mağduru veya ailesi tarafından yaşanan duygusal acı ve sıkıntılar, manevi tazminat miktarının belirlenmesinde dikkate alınır.
3. Yaşanan Kayıp ve Kısıtlamalar: Kazanın mağduru veya ailesi tarafından yaşanan yaşam kalitesindeki kayıp ve kısıtlamalar, manevi tazminat miktarını etkiler.
4. Geçmiş Benzeri Davaların Kararları: Benzer durumlarda daha önce verilmiş mahkeme kararları ve bu kararlarda belirlenen manevi tazminat miktarları da manevi tazminatın hesaplanmasında dikkate alınır.
5. Tarafların İfade ve Delilleri: Kazaya karışan tarafların ifadeleri ve mahkemeye sunulan deliller de manevi tazminat miktarının belirlenmesinde etkili olabilir.
6. Tarafların Sosyo-Ekonomik Durumu: Kazanın mağduru ve tazminat ödeyecek olan tarafın sosyo-ekonomik durumları da manevi tazminat miktarını etkileyebilir.

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında hakim tüm bu unsurları değerlendirerek somut olayın şartlarına göre bir miktar manevi tazminata hükmedecektir.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE ARACIN UĞRADIĞI ZARARIN TAZMİNİ

Trafik kazası nedeniyle aracın uğradığı zararın tazmini genellikle aracın tamiri veya değeri kadar olur. Türkiye’de trafik kazalarından kaynaklanan araç hasarlarının tazmini genellikle aşağıdaki şekillerde gerçekleşir:

1. Sigorta Şirketi: Trafik kazası sonucu araç hasarı genellikle trafik sigortası kapsamında değerlendirilir. Kazaya karışan araçlardan biri veya her ikisi de trafik sigortası poliçesi sahibi ise, hasarlar ilgili sigorta şirketi tarafından karşılanır. Sigorta şirketi, hasarın tamirini veya aracın değeri kadar kişiye tazminat öder.
2. Aracın Tamiri: Hasarın boyutuna bağlı olarak, aracın tamiri öngörülebilir. Sigorta şirketi veya hasarın karşı tarafı, aracın tamir edilmesini sağlayabilir.
3. Aracın Değeri Kadar Tazminat: Hasarın tamir edilemeyecek kadar büyük olduğu durumlarda veya aracın tamiri maliyetinden fazla olduğu durumlarda, aracın değeri kadar tazminat ödenir. Bu durumda, araç sahibi aracını sigorta şirketine satar ve aracın piyasa değeri kadar bir ödeme almaktadır.
4. Aracın Değer Kaybı Tazminatı: Trafik kazası sonucu aracın değerinde bir düşüş meydana gelmişse, araç sahibi aracın değer kaybı kadar tazminat talep edebilir.
5. Taraflar Arasında Anlaşma: Bazı durumlarda, kazaya karışan taraflar arasında anlaşma yoluyla hasarın tazmini de sağlanabilir.

TRAFİK KAZASI NEDENİYLE CEZA DAVASI

Trafik kazası nedeniyle ceza davası, kazaya karışan sürücülerin trafik kurallarını ihlal etmeleri veya kusurlu davranışlarda bulunmaları durumunda başlatılabilir. Türkiye’de trafik kazalarıyla ilgili ceza davaları genellikle aşağıdaki durumlar için başlatılır:

1. Trafik Kurallarının İhlali: Kazaya karışan sürücülerin trafik kurallarını ihlal etmeleri ihtimalinde cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler.
2. Taksirle Yaralama veya Öldürme: Kazaya karışan sürücülerin dikkatsizlik veya tedbirsizlik nedeniyle bir başkasına zarar vermesi durumunda taksirle yaralama veya öldürme suçlamasıyla kendilerine karşı ceza davası açılabilir.
3. Kusurlu Trafik Kazası: Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddelerine göre, trafikte kusurlu davranışlarda bulunan sürücülerin neden olduğu kazalar sonucu uğranılan zararlar için de cezai yaptırımlar söz konusu olabilir.
4. Trafik Güvenliğini Tehlikeye Atma: Trafikte diğer kullanıcıların güvenliğini tehlikeye sokan davranışlarda cezai sorumluluk doğurabilir.
5. Kaçma ve Sahte Belge Kullanma: Kazaya karışan sürücülerin kaza sonrası yerinden kaçması veya sahte belgeler kullanması gibi durumlar da cezai yaptırımlara sebep olabilir.

Açılan ceza davası sonucunda, mahkeme tarafından suçlu bulunan sürücülere ceza verilebilir. Ceza, para cezası, hapis cezası, sürücü belgesinin geçici veya sürekli olarak el konulması gibi türlerde olabilmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Trafik kazası sonrası hangi tazminat türlerini talep edebilirim?

Trafik kazası sonrasında maddi ve manevi tazminat talep edebilirsiniz. Maddi tazminat, kaza nedeniyle ortaya çıkan ekonomik zararlar (tedavi giderleri, araç hasarı, kaybedilen gelir gibi) için istenir. Manevi tazminat ise kazanın yol açtığı manevi acı ve üzüntünün hafifletilmesi amacıyla talep edilen paradır. Eğer kaza ölümle sonuçlandıysa, ölenin yakınları destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat talep edebilir. Yaralanma varsa, yaralanan kişi maddi ve manevi tazminat isteyebilir; ağır bedensel zarar halinde yakınlar da manevi tazminat isteyebilir.

Maddi tazminat kapsamına neler girer?

Maddi tazminat kapsamına, trafik kazasının neden olduğu her türlü ekonomik kayıp girer. Buna tedavi ve hastane masrafları, ilaç ve ameliyat giderleri, rehabilitasyon ve bakım giderleri, kaza nedeniyle iş gücü kaybından doğan kazanç kayıpları, aracınızın onarım masrafları veya pert olması halinde araç bedeli, eşyalarınızın zarar görmesi durumunda bunların değeri gibi kalemler dahildir. Kısacası kazadan dolayı cebinizden çıkan veya çıkacak olan tüm maddi zararlarınızı talep edebilirsiniz.

Manevi tazminat nasıl belirlenir?

Manevi tazminatın kesin bir hesabı veya formülü yoktur; hakim tarafından takdir edilir. Hakim bu miktarı belirlerken kazanın ağırlığını, mağdurun veya yakınlarının çektiği acının derecesini, tarafların kusur oranlarını ve ekonomik-sosyal durumlarını göz önünde bulundurur. Amaç, ne mağduru zengin etmek ne de sorumluyu cezalandırmaktır; sadece adil bir ölçüde manevi huzuru sağlamaya çalışmaktır. Örneğin çok ağır bir kayıp veya sakatlık durumunda manevi tazminat tutarı daha yüksek takdir edilebilir.

Trafik kazası tazminat davasını kimler açabilir?

Eğer kazada yaralandıysanız, tazminat davasını bizzat siz açabilirsiniz. Ölümle sonuçlanan bir kazada ise, ölen kişinin desteğinden mahrum kalan yakınları (eş, çocuk, anne, baba gibi) dava açabilir. Mağdur hayattaysa yakınları onun yerine maddi tazminat davası açamaz; ancak mağdur çok ağır bir yaralanma geçirmişse yakınlar da manevi tazminat talebiyle dava açabilir. Ayrıca kazada malı zarar gören kişiler de kendi zararları için dava hakkına sahiptir.

Trafik kazası tazminat davası kime karşı açılır?

Bu davalar, kazada sorumluluğu bulunan kişilere karşı açılır. Genellikle davalı olarak kusurlu sürücü, aracın sahibi/işleteni ve kazaya karışan aracın sigorta şirketi birlikte gösterilir. Aracın zorunlu trafik sigortası, poliçe limitine kadar maddi zararlarınızdan sorumlu olduğu için sigorta şirketini davalı yapmak önemlidir. Eğer kazaya sebep olan araç tespit edilememişse veya aracın sigortası yoksa, maddi zararlar için Güvence Hesabı devreye girebilir (bu durumda dava değil, Güvence Hesabı’na başvuru söz konusudur).

Trafik kazası sonrası sigorta neleri karşılar?

Zorunlu trafik sigortası, kazada üçüncü kişilere verilen maddi zararları (araç hasarı, tedavi giderleri, vefat halinde destek tazminatı gibi) poliçede belirtilen limitlere kadar karşılar. Poliçe limitini aşan kısımlar için veya sigortanın kapsamına girmeyen talepler için (örneğin manevi tazminat gibi) kusurlu tarafa dava açılması gerekir. Kasko sigortanız varsa, kendi aracınızın hasarını da kasko teminatınızdan talep edebilirsiniz; ancak bu, karşı taraftan tazminat istemeye engel değildir.

Trafik kazası tazminat davası ne kadar sürede açılmalıdır?

Kanunen, zarar gören kişinin 2 yıl içinde dava açması gerekir (zarar ve sorumluyu öğrendiği tarihten itibaren) ve her durumda kaza tarihinden itibaren 10 yıl geçince dava hakkı zamanaşımına uğrar. Eğer kazada ölüm veya yaralanma gibi bir suç durumu varsa, bu süreler uzayabilir; örneğin ölümlü kazalarda dava açma süresi fiilen 15 yıla kadar çıkabilmektedir. Yine de hak kaybı yaşamamak için kazadan sonraki ilk birkaç yıl içinde yasal işlemleri başlatmak en doğrusudur.

Trafik kazası tazminat davası ne kadar sürer?

Davanın sonuçlanma süresi, mahkemelerin iş yoğunluğuna ve davanın karmaşıklığına göre değişir. Genellikle 1 ila 3 yıl arasında bir süreden bahsedilebilir. Davada bilirkişi incelemesi, raporların hazırlanması, itirazlar ve olası istinaf/temyiz süreçleri zaman alır. Eğer taraflar arasında uzlaşma sağlanırsa veya Sigorta Tahkim Komisyonu gibi alternatif yollar kullanılırsa, tazminat daha kısa sürede alınabilir. Ancak anlaşma olmaz ve tüm yargı yolları tüketilirse, birkaç yılı bulabileceği unutulmamalıdır.

Trafik kazası tazminat miktarı nasıl hesaplanır?

Maddi tazminat miktarı, kazanın size verdiği fiili zararlara göre hesaplanır. Uzman bilirkişi, sunduğunuz faturalar, raporlar ve belgeler ışığında tedavi giderlerinizi, kazanç kaybınızı, çalışma gücü kaybınız varsa bunun ekonomik etkisini hesaplar. Ayrıca ölenin yakınları için destekten yoksun kalma tazminatı, ölenin yaşı ve geliri gibi kriterlerle aktüeryal yöntemle belirlenir. Kusur oranları da hesapta dikkate alınır ve karşı tarafın kusuru nispetinde ödeme çıkar. Manevi tazminat ise ayrı olup, hakimin takdirine bağlı olarak makul bir meblağ şeklinde belirlenir (belirli bir formülü yoktur).

Kusur oranı tazminatı etkiler mi?

Evet. Trafik kazalarında her tarafın kusur oranı, tazminat miktarını doğrudan etkiler. Eğer kazada tamamen karşı taraf kusurluysa, zararınızın tamamını isteyebilirsiniz. Ancak mağdurun da örneğin %20 kusuru varsa, toplam tazminat tutarı %20 oranında azaltılır. Kusur dağılımı, polis raporları ve bilirkişi incelemeleriyle belirlenir. Bu yüzden, dava sürecinde kusur tespitine itirazlar olursa, sonuçlanan kusur oranına göre tazminat ödenir.

Zorunlu sigortası olmayan araç kazaya karışırsa ne yapabilirim?

Böyle bir durumda, kazaya sebep olan aracın sürücüsü ve işleteni yine sorumludur ve onlara karşı tazminat davası açabilirsiniz. Fakat tahsilat konusunda sıkıntı yaşanmaması için devlet, Güvence Hesabı adında bir fon kurmuştur. Eğer karşı aracın zorunlu trafik sigortası yoksa veya aracın kimliği tespit edilemiyorsa, Güvence Hesabı’na başvurarak poliçede öngörülen limitler dahilinde maddi zararlarınızı talep edebilirsiniz. Örneğin böyle bir kazada yaralandıysanız, tedavi giderleriniz ve sürekli sakatlık tazminatınız Güvence Hesabı tarafından karşılanabilir. Ancak manevi tazminat veya poliçe limitini aşan kısımlar için sorumlu kişilere dava açmanız gerekecektir.

Trafik Kazasında Tazminatı Kim Öder?

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında tazminatı genellikle sorumluluğa sebep olan taraf veya taraflar öder. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında tazminatın ödenmesi şu şekilde gerçekleşir:

1)Trafik Sigortası Şirketi: Türkiye’de trafik sigortası zorunludur. Trafik sigortası poliçesi, kazaya karışan araçların hasarları ve yaralanmalar için belirli bir tazminat limiti belirler. Bu nedenle, trafik kazasında genellikle zarar görenlerin tazminatı, trafik sigortası şirketleri tarafından ödenmektedir.

2)Sorumlu Sürücü veya Sahibi: Eğer trafik sigortası poliçesi yoksa veya trafik sigortası limitlerinin üzerinde bir zarar oluşmuşsa, sorumluluğa sebep olan sürücü veya aracın sahibi, kalan tazminat miktarını ödemekle yükümlü olacaktır.

3)Diğer Tarafların Tazminatı: Eğer trafik kazasına birden fazla araç karışmışsa ve herhangi bir araç veya sürücü sorumlu bulunmuşsa, diğer tarafların tazminatı da o sorumlu taraf veya taraflar tarafından ödenir.

Trafik Kazası Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasının ne kadar süreceği birçok farklı faktöre bağlıdır ve kesin bir zaman çerçevesi vermek zordur. Bunlar arasında davaya ilişkin karmaşıklık, delil toplama süreci, mahkeme yoğunluğu, taraflar arasındaki uzlaşma müzakereleri ve yargılama sürecinin adil ve eksiksiz bir şekilde yürütülmesi gibi faktörler yer alır. Trafik kazası nedeniyle tazminat davaları uygulamada genellikle 1 ila 3 yıl arasında sonuçlanır.

Trafik Kazası Manevi Tazminat Ne Kadar Çıkar?

Türkiye’de trafik kazası manevi tazminatlarının belirlenmesinde birçok faktör göz önünde bulundurulur ve her dava kendi koşullarına göre değerlendirilir. Bu nedenle, belirli bir trafik kazası durumunda ne kadar manevi tazminatın çıkacağına ilişkin net bir cevap vermek mümkün değildir.

Güvence Hesabı Nedir? Hangi Durumlarda Başvurulur?

Güvence hesabı, Türkiye’de trafik kazaları veya iş kazaları sonucu zarar gören kişilere tazminat ödenmesi için oluşturulmuş bir tür fon sistemidir. Güvence hesabı,genellikle tazminatı karşılayacak bir sigorta poliçesi veya sorumlu bir taraf bulunamadığında devreye girmektedir. Güvence hesabına başvurulması genellikle şu durumlarda gerçekleşir:

1)Sigorta Şirketinin Varlığı Yok veya Sigorta Şirketi Ödememe Kararı Aldığı Takdirde: Trafik kazası veya iş kazası sonucu zarar gören kişilerin tazminat haklarını karşılamak üzere bir trafik sigortası poliçesi veya iş kazası sigortası poliçesi bulunabilir. Ancak, sigorta şirketinin iflas etmiş olması veya tazminat ödememe kararı alması durumunda, zarar gören kişiler güvence hesabına başvurabilirler.

2)Kusurlu Tarafların Belirlenememesi Durumunda: Trafik kazası veya iş kazası sonucu zarar gören kişilerin kusurlu tarafları belirlenememiş veya sorumlu bir taraf bulunamamış olabilir. Bu durumda, zarar gören kişilerin tazminat haklarını karşılamak üzere güvence hesabına başvurulabilir.

3)Karşı Tarafın Sigorta Poliçesi Yok veya Kapsamı Yetersizse: Trafik kazası veya iş kazası sonucu zarar gören kişilerin karşı tarafın trafik sigortası veya iş kazası sigortası poliçesi yoksa veya poliçenin kapsamı zararları karşılayacak kadar yetersizse, zarar gören kişiler güvence hesabına başvurabilirler.

Hatır Taşıması Nedir? Tazminata Etkisi

Hatır taşıması, Türk Hukuku’nda bir kimsenin, işçi veya başka bir kişinin hatırını kırmamak, incitmemek amacıyla gereksiz, kendisine faydası olmayan bir işi yapmak zorunda olduğu taşımacılığı ifade eder. Özellikle iş ilişkilerinde, bir kişinin diğerine karşı işçi gibi bir sorumluluğu olmadığı hâlde, vicdanî bir sorumluluk veya toplumsal beklenti nedeniyle yardımcı olması durumudur. Türk Borçlar Kanunu’nun 41. maddesi, hatır taşımasını düzenler ve şu şekildedir: Bir kimsenin, diğerine karşı olan hukuki sorumluluğunun olmadığı hâlde, onun hatırını kırmamak, incitmemek amacıyla gereksiz bir işi yapması hâlinde, ona yol açtığı zarardan sorumludur. Ancak, kendi hatası sebebiyle yüklenilen sorumluluklar saklıdır.

Hatır taşımasının tazminata etkisi ise, bu kurala uygun şekilde davranan kişinin, hatır taşıması sonucu ortaya çıkan zarardan sorumlu olabileceğini belirtmesi durumudur.

Sigorta Şirketine Başvuru Zorunlu Mu?

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında zararların tazmini için trafik sigortası zorunlu olup, trafik sigortası poliçesi bulunan araç sahipleri veya sürücüleri trafik kazası sonucu oluşan zararları tazmin etmekle yükümlüdür.

Ceza Davasında Uzlaşılması Tazminat Davasına Engel Mi?

Türk hukuk sisteminde ceza davası ile tazminat davası genellikle ayrı konuları ele alır ve birbirlerini engellemezler. Bu nedenle, ceza davasında uzlaşılması tazminat davasına engel teşkil etmez.