İŞSİZLİK MAAŞI HESAPLAMA 2024
İşsizlik maaşı, sigortalı olarak çalışmış ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında belirtilen tüm şartlara uygunluk sağlayan kişilerin, işsiz kalmaları sonucunda uğradıkları gelir kaybını önlemek amacıyla ekonomik açıdan desteklenmeleri için sağlanan parasal ödemedir. İşsizlik maaşında hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı aylık asgari ücret tutarının brüt miktarının %80’ini geçemez.
İŞSİZLİK MAAŞI NEDİR?
İşsizlik maaşı işsiz kalan sigortalı işçinin geçimini devam ettirebilmesi için ödenen maaştır. İşsizlik maaşının ödenebilmesi için kanunda yer alan bazı şartların gerçekleşmesi gerekir. Ayrıca işsizlik maaşı belirli bir süre için ödenir. İşsizlik maaşının amacı sigortalı işçinin iş bulma sürecinde geçimini sağlayabilmesidir. İşsizlik ödeneği ile ilgili tüm önemli hususlar 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ve buna bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerde yer alır.
İŞSİZLİK MAAŞINA NASIL BAŞVURULUR?
İşsizlik maaşı alma koşullarını sağlayan işçilere işverenler tarafından üç nüsha olarak düzenlenen işten ayrılma bildirgesinden bir nüsha verilmek zorundadır. Diğer iki nüshadan biri işveren tarafından İŞKUR’a verilir, diğer nüsha ise işverende kalır. İşçinin işten ayrıldığına dair SGK’ya bildirimde bulunan işverenin İŞKUR’a belge gönderme mecburiyeti sonra ermiş olur.
İŞSİZLİK MAAŞININ ŞARTLARI NELERDİR?
İşçinin işsizlik ödeneği alabilmesi için kanunda bazı şartlara yer verilmiştir. Bu şartların gerçekleşmesi halinde işçi işsizlik ödeneği alabilir.
İşsizlik maaşı alma şartlarını şu şekildedir;
- İşçinin kendi talebi ya da kusuru ile işsiz kalmamış olması gerekmektedir.
- İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren geriye dönük yüz yirmi günlük sürede hizmet akdi ile çalışmış olmalıdır.
- Hizmet akdinin feshedilmesinden önceki üç yıllık süre içinde en az altı yüz gün süre ile işsizlik sigortası primini ödemiş olmalıdır.
- Hizmet akdinin feshedilmesinden sonraki otuz günlük süresi içerisinde en yakın İŞKUR birimine başvuru yapmış olmalıdır.
KİMLER İŞSİZLİK MAAŞI ALIR?
İşsizlik maaşını almak isteyenlerin kendi istekleri dışında ve kusurları olmadan işsiz kalmış olması gerekir. Bunun yanı sıra hizmet akdi sonlanmadan önceki 120 günlük sürede hizmet akdine tabi olan ve hizmet akdinin feshi yapılmadan önceki son 3yıllık sürede en az 600 gün süreye tabi olarak işsizlik sigorta primi ödeyenler alabilir.
Bu durumda olan kişilerin hizmet akdi feshedildikten sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a başvurması gerekir. Bu başvuru şahsen olabileceği gibi online olarak da yapılabileceğinden her iki yoldan birini tercih ederek başvuru yapılması uygun olur.
KİMLER İŞSİZLİK MAAŞI ALAMAZ?
İşsizlik maaşı alamayan sigortalılar:
- Memurlar, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na tabi çalışanlar,
- Hakimler ve Savcılar Kanunu’na tabi çalışanlar,
- Yüksek Öğretim Kanunu’na, Yüksek Öğretim Personel Kanunu’na tabi çalışanlar,
- Bağ-kurlular (işsizlik sigortası yerine esnaf ahilik sandığı)
- Hizmet akdine dayalı çalışmayanlar,
- İşçi sendika ve konfederasyonları ile sendika başkanlıklarına seçilenler,
- Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, gösteri, ses, müzik, resim, heykel ve benzeri işlerde uğraşanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar,
- Askerlik hizmetini er veya erbaş olarak yapanlar ile yedek subay okulu öğrencileri
- Meslek lisesi veya yükseköğrenimde staja tabi tutulan öğrenciler,
- Ceza infaz kurumunda çalıştırılan hükümlüler,
- Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstelenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalışmak üzere götürülen Türk İşçilerdir.
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR SÜRE VERİLİR?
Kanunda yer alan diğer şartları sağlaması halinde hizmet sözleşmesinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün sigortalı olarak çalışıpişsizlik sigortası primiödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
süre ile işsizlik maaşı verilmektedir.
İŞSİZLİK MAAŞI ALIRKEN İŞE GİRİLSE NE OLUR?
İşçi, işsizlik maaşı alırken ödeneğin süresi dolmadan yeni bir işe başlarsa ve işsizlik ödeneği alma şartları yerine getirilmeden o işten de ayrılırsa, daha önce yarım kalan işsizlik maaşının süresi doluncaya kadar işsizlik ödeneğini alabilmek için tekrar başvurabilir. Kalan hak sahipliğinin devamı için İŞKUR’a yapılan başvurunun tarihi esas alınır.
Yani işçi henüz işsizlik maaşına hak kazanmış olmamasına rağmen önceki kalan hakkının devamını bu şekilde almış olur. Eğer ikinci işte işsizlik maaşını elde etmek için gereken şartlar sağlanıp da işsiz kalınırsa bu sefer bu yeni hak sahipliğinden doğan süre için işsizlik ödeneği alınır.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDE HAK DÜŞÜRÜCÜ HALLER NELERDİR?
İşsizlik ödeneği almakta iken;
- a) Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden,
- b) İşsizlik ödeneği aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen,
- c) Kurum tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen,
- d) Haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen,
Sigortalı işsizlerin işsizlik ödenekleri kesilir.
Ancak (c) ve (d) bendlerinde öngörülen ödeneklerin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, işsizlik ödeneği ödenmesine yeniden başlanır. Şu kadarki bu suretle yapılacak ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sonunu geçemez.
Muvazzaf askerlik dışında herhangi bir nedenle silah altına alınanlarla hastalık ve analık nedeniyle geçici işgöremezlik ödeneği almaya hak kazanan sigortalı işsizlerin işsizlik ödeneklerinin ödenmesi bu durumların devamı süresince durdurulur.
Kurumun müfettişleri ile sigorta müfettişleri, bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak Kurumlarının görev alanlarına giren hususlarda teftiş, kontrol ve denetleme yetkisini haizdirler. Ancak, işsizlik sigortası ödeneğinden faydalanırken aynı zamanda gelir getirici bir işte çalışan sigortalıların tespitinin yapılmasında, sosyal güvenlik denetmenleri ve sosyal güvenlik kontrol memurları da görevlendirilebilir.
İŞSİZLİK MAAŞININ KESİLMESİNE NEDEN OLAN HALLER NELERDİR?
İşsizlik ödeneğinin kesilmesine yol açan durumlar, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 52’nci maddesi ile hüküm altına alınmıştır. Buna göre işsizlik ödeneği almakta iken;
-Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştığı işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi, haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden,
-Ödenek aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya Sosyal Güvenlik Kurumundan yaşlılık aylığı (emekli) aldığı tespit edilen,
-İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen,
-Haklı bir neden olmaksızın İŞKUR tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen sürede vermeyen sigortalı işsizlerin ödenekleri kesilmektedir.
İŞSİZLİK MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
Günlük işsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39’uncu maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.
ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN İŞSİZLİK MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
Son 4 Ay 2023 Yılının ikinci dönemine Ait Asgari Ücretle Çalışan bir kişinin Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması 6.471,00 TL’dir. Hesaplanan İşsizlik Maaşı Miktarı ise 2.588,40 TL’dir. Damga vergisi oranı 0,00759’dır. Bu hesaplama sonrası Ödenecek İşsizlik Maaşı Miktarı 2.568,75TL olacaktır.
SSK ÜZERİNDEN İŞSİZLİK MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
| Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Maaşı Miktarı | Damga Vergisi Oranı | Ödenecek İşsizlik Maaşı Miktarı | |
| Son 4 Ay 2024 Yılına Ait Asgari Ücretle Çalışan | 20,002.50 | 8.001,00 | 0,00759 | 7.940,27 |
| Son 4 Ay 15.000 TL ile Çalışan | 30.000,00 | 12.000,00 | 0,00759 | 11.908,92 |
| Son 4 Ay 25.000 TL ile Çalışan | 50.000,00 | 16.001.6(*) | 0,00759 | 15.879,54 |
| (*) Hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için sigortalı işsize ödenecek aylık işsizlik maaşı miktarı bu şekilde hesaplanmıştır. | ||||
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ÜZERİNDEN İŞSİZLİK MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
İşyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir. Ancak, mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Kısa çalışma ödeneği üzerinden işsizlik maaşı hesaplama; eğer işçi son 3 yılda 600 gün varsa 6 ay, 900 günü varsa 8 ay ve 1080 günü varsa 10 ay İşsizlik Ödeneği alacaktır. Ayrıca yine işçinin alacağı İşsizlik Ödeneği miktarı ise ilk Kısa çalışma ödeneği tarihinden önceki 4 aylık Sigorta Prime Esas Kazancına göre hesaplanır.
İŞKUR İŞ KAYBI TAZMİNATI NEDİR?
Özelleştirme kapsamına alınan kamu kurum ve kuruluşlarının iştirakler hariç olmak üzere özelleştirmeye hazırlanması, özelleştirilmesi ya da küçültülmesi gibi sebeplerle kurum ve kuruluşların faaliyetlerinin kısmen ya da tamamen durdurulması sonucunda işsiz kalan personele ödenen tazminata iş kaybı tazminatı deniyor. Bu tazminat, süreli ya da süresiz kapatılan kurum ve kuruluşlar için de ödeniyor. İş kaybı tazminatları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı olan İŞKUR üzerinden ödeniyor. İŞKUR’dan iş kaybı tazminatı alabilmek için birtakım şartları taşımak gerekiyor. Bu kapsamda özellikle üç şartı taşıyan kişiler tazminat almaya hak kazanıyor. İşte iş kaybı tazminatı alma şartları:
- Özelleştirme nedeniyle işsiz kalmak
- Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşta en az 550 gün çalışmış olmak
- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde başvuru yapmak
İŞKUR İŞ KAYBI TAZMİNATI NASIL ALINIR?
İŞKUR’un sağladığı iş kaybı tazminatını alabilmek için özelleştirme nedeniyle işine son verilenlerin iş kaybı tazminatına hizmet akitlerinin sona erdiği tarihi izleyen günden başlayarak 30 gün içerisinde başvuru yapması gerekiyor. Bu başvurular en yakın İŞKUR birimine şahsen yapılanacağı gibi elektronik ortamda İŞKUR’un internet sitesi üzerinden de gerçekleştirilebiliyor. Aynı zamanda iş kaybı tazminatına yapılan başvuru, bu kişiler için işsizlik ödeneği başvurusu yerine de geçiyor.
SIKÇA SORULAN SORULAR
En Yüksek İşsizlik Maaşı 2024?
2024 yılı en yüksek işsizlik maaşı 16.002,5 TL’dir.
En Düşük İşsizlik Maaşı 2024?
2024 yılı en düşük işsizlik maaşı 8.001,25 TL’dir.
İşsizlik Maaşı Kaç Ay Sürer?
Kanunda yer alan diğer şartları sağlaması halinde hizmet sözleşmesinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün sigortalı olarak çalışıpişsizlik sigortası primiödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
süre ile işsizlik maaşı verilmektedir.
İşsizlik Maaşı Ne Zaman Yatar?
İşsizlik ödeneği için gerekli başvuru adımlarını usulüne uygun tamamlayarak başvurusunu eksiksiz yapan ve başvurusu olumlu sonuçlanan kişilerin maaşı her ayın beşinde ilgilinin kendisine ödenir.
İşsizlik Maaşı Toplu Alınır Mı?
Bir işçi işsizlik maaşını ancak geriye dönük ödenek olarak toplu alabilir.
2 Kez İşsizlik Maaşı Alınır Mı?
İşsizlik maaşının birden fazla kez alınmasında herhangi bir engel bulunmamaktadır. Eğer kişi işsizlik maaşı alma süresinin bitmesinin ardından tekrar işsizlik maaşından yararlanma şartlarını sağlarsa 2. kez işsizlik maaşı alabilir.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan Kişi İşsizlik Maaşı Alabilir Mi?
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi haklı bir nedene dayandıysa işsizlik maaşı alabilmektedir. Ancak haksız bir sebeple sözleşme feshi yapan işçi işsizlik maaşı alamaz.
İşsizlik Maaşı Almak İçin Ne Gerekli?
İşçinin işsizlik maaşı alabilmesi için şunlar gereklidir:
- İşçinin kendi talebi ya da kusuru ile işsiz kalmamış olması gerekmektedir.
- İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren geriye dönük yüz yirmi günlük sürede hizmet akdi ile çalışmış olmalıdır.
- Hizmet akdinin feshedilmesinden önceki üç yıllık süre içinde en az altı yüz gün süre ile işsizlik sigortası primini ödemiş olmalıdır.
- Hizmet akdinin feshedilmesinden sonraki otuz günlük süresi içerisinde en yakın İŞKUR birimine başvuru yapmış olmalıdır.
DİLARA GÜL ERBAŞ