Miras Hukuku; Kişinin ölümü veya gaipliği halinde, ölen kişinin malvarlığının kimlere ve paylaştırılacağını düzenleyen hukuk dalına miras hukuku denir. Miras hukukunda mal paylaşımı miras sahibinin ölümünün gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkar.

Bu nedenle miras sahibinin ölüm durumu gerçekleşmeden hukuka göre yasal mirasçılar varis sıfatı taşımadığından herhangi bir şekilde miras hakkından bahsedilemez.

Randevu Alın

Miras Hukuku Hakkında Yazılarımız

Harbiye Hukuk Bürosu, İstanbul’da dinamik ve alanında uzman kadrosu ile miras hukuku ile ilgili her türlü uyuşmazlık hakkında, özellikle mirasçılık belgesi alımı, mirasçılıktan çıkarma, vasiyetname düzenleme, tenkis davası, saklı payın hesabı, miras intikali, miras paylaşım sözleşmesi gibi iş ve davalarda uzman avukat kadrosuna sahip, başarılı ve güvenilir bir hukuk bürosudur. Tüm bunlarla birlikte müvekkillerine her daim bilgi akışı sağlayan ve danışmanlık veren, müvekkilini mahkeme nezdinde davalı ve/veya mahkemeye karşı temsil eden avukatlardan oluşmaktadır.  

Miras Hukuku Nedir?

Miras hukuku, kişinin ölümünden veya gaipliğinden sonra mirasçılarına intikal edecek mirası, miras mevzuatını ve miras ile ilgili uyuşmazlıkları inceleyen bir hukuk dalıdır. Bu bağlamda akla gelecek sorulardan biri de mirasın ne olduğu ve neleri kapsadığına ilişkin olacaktır. Miras, murisin mirasçılarına intikal eden haklarının ve borçlarının bütünüdür. Dolayısıyla miras denilince akla her ne kadar ilk olarak intikal edecek bir mal varlığı gelecek olsa da bununla birlikte murisin borçları da mirasçılara intikal etmektedir. Bir başka deyişle miras, mirasçılara bir bütün halinde, aktif ve pasif yönü ile birlikte geçer. Mirasın aktif yönünü murisin hakları oluştururken; pasif yönünü ise murisin borçları oluşturur. Mirasın mirasçıya bir bütün halinde geçmesi dolayısıyla mirasçı, yalnızca intikal eden hakları kabul edip mirasın pasif olarak nitelendirilen murisin borçları kısmını reddedemez. 

Miras hukukuna ilişkin temel mevzuat ise 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunudur.

Miras Nasıl Paylaşılır?

Miras bırakanın ölümü ile birlikte miras bir bütün halinde mirasçılara intikal eder. Peki, miras bırakan tarafından mirasçılara kalan miras nasıl paylaştırılır, hangi mirasçı ne oranda miras hakkına sahip olur, şimdi bunları inceleyelim. 

Mirasın birden fazla mirasçıya kalması halinde miras ortaklığı ve dolayısıyla kalan mirasa konu olan malvarlığı üzerinde de elbirliği mülkiyeti meydana gelir. Elbirliği mülkiyetine konu olan mal varlığı üzerinde mirasçılardan birinin yalnız başına tasarrufta bulunması mümkün değildir. Dolayısıyla mirasçıların miras üzerinde tasarruf edebilmeleri için mirası paylaştırmaları gerekir. Miras paylaşımı, mirasçıların aralarında gerçekleştirecekleri miras paylaşım sözleşmesi ile gerçekleştirilebilir. Bu sözleşmenin geçerliliği yazılı olmasına bağlıdır. Burada bahsi geçen yazılı şekil şartı, adi yazılı şekildir. Bir başka deyişle, miras paylaşım sözleşmesi için resmi yazılı şekil şart değildir. Bununla birlikte sözleşmenin uygulanabilirliği ve kolayca ileri sürülebilmesi açısından noter huzurunda resmi şekilde hazırlanmasını tavsiye ederiz. 

Bununla birlikte miras taksimi gerçekleştirilirken dikkat edilmesi gereken hususlardan birkaçına değinmekte fayda var. Bunlardan biri, miras taksim sözleşmesi gerçekleştirilirken tüm mirasçıların katılmış olmasıdır. Miras sözleşmesine davet edilmeyen veya davet edilip de sözleşmedeki paylaştırmayı kabul etmemesinden dolayı onay vermeyen mirasçı bakımından miras sözleşmesi hüküm ve sonuç doğurmaz. Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, Türk Medeni Kanununda öngörülen mirasçıların saklı paylarıdır. Nitekim ister miras paylaşım sözleşmesi ister vasiyetname ile olsun, kanunda öngörülen mirasçıların saklı paylarının zedelenmesi halinde Tenkis Davası açılabilir. 

Saklı Paylı Mirasçılar Ve Saklı Pay Oranları

MİRASÇI SAKLI PAYI
ALTSOY 1/2
ANNE 1/4
BABA 1/4

  

SAĞ KALAN EŞİN; SAKLI PAYI
1.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE 1/4
2.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE 1/2
3.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE 9/16
TEK BAŞINA MİRASÇI OLMASI HALİNDE 3/4

Miras Davası Nasıl Açılır?

Miras davası, davanın niteliğine göre değişmekle birlikte ilgili mahkemeye uygun bir dilekçe hazırlanarak açılabilir. Ancak miras davasını açmadan önce mirasçıların tespit edilmesi gerekir. Nitekim miras davası açarken davalı taraf olarak diğer mirasçılar gösterilir, bu sebeple mirasçıların kimlerden oluştuğunun tespit edilmesi çok önemlidir. 

Mirasçı Türleri Nelerdir?

Mirasçı türleri genel olarak iki başlık altında toplanabilir. Bunlardan biri, kanun koyucu tarafından kesin bir şekilde öngörülmüş ve koruma altına alınmış yasal mirasçılardır. Diğeri ise ölüme bağlı tasarruf ile atanmış mirasçılardır. 

Yasal Mirasçılar

Yasal mirasçılar, miras bırakanın iradesine bağlı olmaksızın doğrudan doğruya kanun koyucu tarafından öngörülen mirasçılardır. Türk Medeni Kanunu m.495 ve devamı hükümlerinde yasal mirasçıların kimlerden oluştuğu açıklanmıştır. Bununla birlikte yasal mirasçılar arasında bir zümre sistemi bulunmaktadır. Zümre sistemi ile birlikte mirasın paylaşım sırası belirlenmiştir. Bu itibarla miras, öncelikle birinci zümre arasında paylaştırılır. Birinci zümrenin miras bırakandan önce ölmüş olması halinde miras sırası ikinci zümreye geçer ve miras ikinci zümre içinde paylaştırılır. İkinci zümrenin de miras bırakandan önce ölmüş olması halinde miras üçüncü zümreye kalır ve üçüncü zümre arasına paylaştırılır. En son ihtimal ile mirasçısı bulunmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer. Yasal mirasçıları bir tablo üzerinde gösterecek olursak:

1.Zümre – Eş Yaşıyorsa 1.Zümre – Eş Yaşamıyorsa

MİRASÇI MİRAS PAYI
ALTSOYU 3/4
EŞİ 1/4

Mirasın tamamı altsoya kalır.

2.Zümre Eş Yaşıyorsa 2.Zümre Eş Yaşamıyorsa

MİRASÇI MİRAS PAYI
ANNE  1/4
BABA 1/4
1/2
MİRASÇI MİRAS PAYI
ANNE 1/2
BABA 1/2

3.Zümre Eş Yaşıyorsa 3.Zümre Eş Yaşamıyorsa

MİRASÇI MİRAS PAYI
BÜYÜKANNE 1/2
BÜYÜKBABA 1/2
MİRASÇI MİRAS PAYI
BÜYÜKANNE 1/8
BÜYÜKBABA 1/8
3/4

Büyükanne Büyükbaba Ölmüşse

MİRASÇI MİRAS PAYI
3/4
AMCA 1/16
HALA 1/16
TEYZE 1/16
DAYI 1/16

Atanmış Mirasçılar

Atanmış mirasçı, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufu ile mirasa ortak edilen ve yasal mirasçılar gibi hak elde eden mirasçı türüdür. Miras bırakan, mirasın tamamı veya belli bir kısmı için bir veya birden fazla mirasçı atayabilir. Ancak yukarıda da dile getirdiğimiz üzere yasal mirasçıların saklı paylarına müdahale edilmemesi gerekir. 

Mirasçı Olmanın Şartları Nelerdir?

Mirasçı olabilmek için temel olarak 3 şart mevcuttur. Bunlar:

  • 1 Sağ Olmak
  • 2 Hak Ehliyetine Sahip Olmak
  • 3 Mirastan Yoksun Bırakılmamış Olmak

Yasal veya atanmış mirasçı, miras bırakanın ölümünden sonra hayattalar ise, hak ehliyetine sahiplerse, mirasçılıktan çıkarılmamışlar ise mirasçılık sıfatını kazanırlar. 

Miras Davalarına Kim Bakar?

Miras davalarına işin veya davanın niteliğine göre Sulh Hukuk Mahkemesi ya da Asliye Hukuk Mahkemesi bakar. Yetkili mahkeme ise miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesidir. 

  • Miras Hukukuna ilişkin davaları başlıca olanları ise şunlardır:
  • Terekenin Tespiti Davası
  • Vasiyetnameye İtiraz
  • Vasiyetnamenin Tenfizi Davası
  • İzale-i Şüyu Davası
  • Miras Sebebiyle İstihkak Davası
  • Mirastan Feragat
  • Miras Paylaşım Sözleşmesi
  • Veraset İlamı
  • Tenkis Davası
  • Muris Muvazaası 
  • Mirasçılıktan Çıkarma
  • Mirasçılık Belgesi
  • Tapu İptal Davası
  • Miras Sözleşmesinin İptali Davası
  • Mirasın Reddi (Redd-i Miras)

Sık Sorulan Sorular

  Miras Hukuku Avukatının Ücretini Kim Öder? 

Miras Hukuku avukatının ücretinin kim öder sorusu insanlar tarafından merak konusudur. Taraflar, miras hukukuna ilişkin dava veya iş için vekâlet verdikleri avukatın ücretini avukat ile en başta kararlaştırılan tutar üzerinden ödemek zorundadırlar. Ancak davanın kabulü yani kazanılması veya reddi yani kaybedilmesi durumlarında karşı vekâlet ücreti de söz konusu olmaktadır. Mahkemece belirlenen karşı vekâlet ücreti davayı kaybeden tarafça davayı kazanan tarafın avukatına ödenir. Bu durum yasa koyucu tarafından Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin son fıkrasında “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır. 

Miras Hukuku Avukatı Ücreti Ne Kadar? 

Avukatlık ücreti müvekkil tarafından alınan hukuki hizmete karşılık olarak vekilliğini üstlenen avukata ödeyeceği ücrettir. Türkiye Barolar Birliği, her yıl yenilenen ve güncellenen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesini oluşturmakta ve resmî gazetede yayımlamaktadır. Türkiye Barolar Birliği’nin belirlediği bu ücret asgari sınırdır. Avukatlık Kanunu madde 164 uyarınca “Avukatlık asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz.” Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uygulanacak tarife başlığı 21. madde gereğince “Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.” Fakat bu asgari sınır olup gayrimenkul avukatı somut olaydaki hukuki uyuşmazlığın niteliği, dava açılıp açılmayacağı ve eğer dava açılacaksa ortalama ne kadar süren bir dava sürecinin olacağı, hukuki hizmetin verileceği işin önemi ve büyüklüğü gibi birçok etken göz önünde bulundurularak avukatlık ücretini belirleyebilmektedir.

Miras Hukuku Avukatı Ücretsiz Danışma Hizmeti Veriyor Musunuz? 

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun, “Avukatlık Ücreti” başlıklı 164. maddesi uyarınca her türlü hukuki iş, işlem ve danışma ücrete tabidir. Kanunda ücret alınmadan iş yapılabileceği istisnai durumlar da düzenlenmiş olup bu durumda avukatın bağlı bulunduğu baroya bunu bildirmesi zorunluluğu getirilmiştir. Sözün özü avukata danışma, konu hakkında hukuki görüş alma ücrete tabi olup avukat ücretsiz hukuki danışma verememekte ve dava alamamaktadır.

Miras Hukuku Davalarında Avukat Zorunlu Mu? 

Türk Hukukunda tarafların kendilerini avukat ile temsil ettirmesi konusunda kanunda sayılı bazı istisnai haller hariç bir zorunluluk bulunmamaktadır. Bu nedenle görülecek olan davaların vekil olmadan da yürütülmesi mümkündür. Ancak önemle belirtmek gerekir ki zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerinin çokluğu ve özellikle mirasçılığın tespiti, saklı pay oranlarının hesaplanması, mirasçılıktan çıkarma işlemleri, vasiyetname düzenlenmesi, miras sözleşmesi hazırlanması, tenkis davası gibi tecrübe ve alanında hukuki uzmanlık gerektiren miras hukuku dava ve işlerinin mahiyeti gereğince zor olması olası hak kayıplarının yaşanmasına sebebiyet vermektedir.  Bu nedenle miras hukuku davalarının takibinin teknik bilgi ve tecrübe gerektirmesi sebebi ile miras hukuku alanında uzman avukatlar tarafından davaların yürütülmesi şiddetle tavsiye edilmektedir.

En iyi Miras Hukuku Avukatı Nasıl Bulunur?  

Miras Hukuku davaları dikkat, özen ve uzmanlık gerektiren davalar olup bu davalarda vekillik yapacak avukatın miras hukukuna ve mevzuata hâkim alanında yetkin olması gerekmektedir. Her hukuk alanında olduğu gibi miras hukuku alanında miras hukuku avukatı herhangi bir hak kaybının yaşanmaması için müvekkilinin talepleri doğrultusunda en doğru hukuki yardımı sağlamak, müvekkili ile doğru ve sağlıklı bir iletişim kurmalıdır. İyi bir miras hukuku avukatı için avukatın meslekteki başarılarına, tecrübelerine ve referanslarına bakılması iyi bir avukat bulmak konusunda sağlıklı seçimler yapmanıza yardımcı olacaktır. Miras hukukuna ilişkin “en iyi miras hukuku avukatı” arayışınızda, size profesyonel destek verebilecek, alanında oldukça uzman ve başarılı ekibimizle iletişime geçmeniz yeterli olacaktır. 

Harbiye Hukuk Bürosu alanında uzman ve deneyimli kadrosuyla ile İş Hukuku ve Aile Hukuku başta olmak üzere Gayrimenkul Hukuku, İdare Hukuku, Borçlar Hukuku, Miras Hukuku alanları olmak üzere, Sözleşmeler, Ticaret Hukuku, Bilişim Hukuku, Spor Hukuku, Sağlık Hukuku ve Rekabet Hukuku gibi birçok alanda, Avukatlık ve hukuki danışmanlık faaliyetleri yürütmektedir.

Harbiye Hukuk ve Danışmanlık, uzun yıllara dayanan tecrübesi ile gerek ulusal gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren müvekkillerine hukukun birçok farklı alanında danışmanlık ve dava takibi hizmetleri veren bir hukuk bürosudur. Büromuz farklı uzmanlık alanlarında akademik başarı göstermiş profesyonel avukatlardan oluşmaktadır. İstanbul iş hukuku avukatı için avukat kadromuza iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.