Nafaka, boşanma veya ayrılık sonrasında maddi açıdan zorluk yaşayacak olan eşe ya da çocuğa, diğer eş tarafından mahkeme kararıyla ödenen parasal destektir. Türk Medeni Kanunu’nda yer alan bu uygulama, boşanmanın taraflar üzerindeki ekonomik etkilerini hafifletmek ve özellikle geçim sıkıntısına düşebilecek kişileri korumak için düzenlenmiştir.
Nafaka yalnızca boşanan eşe değil, müşterek çocukların bakım ve eğitim masraflarına katkı amacıyla da ödenebilir. Hatta aile hukuku kapsamında üstsoy ve altsoy (örneğin anne-baba ile çocuklar) arasında bile nafaka yükümlülüğü doğabilir. Nafakanın türü, miktarı ve süresi; eşlerin mali durumları, boşanmada kusur dereceleri ve tarafların ihtiyaçlarına göre mahkeme tarafından belirlenir. Öyleyse kimler nafaka alabilir, nafaka türleri nelerdir ve hangi koşullarda nafaka talep edilebilir? Özellikle son dönemde süresiz nafaka tartışmaları ve Yargıtay kararları gündemdeyken, nafaka konusunu iyi anlamak daha da önemli hale gelmiştir. Nafaka hakkında merak edilen tüm detayları, aşağıda başlıklar halinde açıklıyoruz.
İÇİNDEKİLER
- NAFAKA NEDİR?
- NAFAKA TÜRLERİ ve ÇEŞİTLERİ
- NAFAKA MİKTARININ BELİRLENMESİ
- NAFAKA MİKTARININ ARTIRILMASI VE AZALTILMASI KOŞULLARI
- NAFAKANIN SONA ERMESİ
- NAFAKA DAVALARI VE SÜREÇLERİ
- SIKÇA SORULAN SORULAR
- Nafaka ne demek ve neden ödenir?
- Kimler nafaka alabilir?
- Nafaka türleri nelerdir?
- Yoksulluk nafakası hangi şartlarda verilir?
- İştirak nafakası ne zamana kadar devam eder?
- Nafaka miktarı neye göre belirlenir?
- Nafaka artırılabilir veya azaltılabilir mi?
- Nafaka hangi durumlarda kesilir?
- Nafaka ödenmezse ne olur?
- Nafaka talebi için nereye başvurulur?
- Nafaka Nedir?
- Nafaka Türleri (Çeşitleri) Nelerdir?
- Yoksulluk (Süresiz) Nafaka Nedir?
- İştirak Nafakası Nedir?
- Tedbir, Önlem Nafakası Nedir?
- Yardım Nafakası Nedir?
- Nafaka Hangi Durumlarda Verilir, Şartları?
- Nafaka Süresi, Kaç Yıl Ödenir?
- Nafaka Neye Göre Belirlenir, Nasıl Hesaplanır?
- Nafaka Davası Nasıl Açılır?
- Nafaka Davası Hangi Mahkemeye Açılır?
- Nafaka Artırım Davası Kaç Yılda Bir Açılır?
- Çocuğa Ne Zamana Kadar Nafaka Ödenir?
- Çalışan Kadın Nafaka Alabilir Mi?
- Çalışan Anneye Nafaka Verilir Mi?
- Erkek Hangi Hallerde Nafaka Ödemez?
- Erkek Nafaka Alabilir Mi?
- Nafaka Alan Kadın Dul Maaşı Alabilir Mi?
- İştirak Nafakası Evlenince Kesilir Mi?
- Yoksulluk Nafakası Kime Verilir?
- Emekliden Nafaka Kesilir Mi?
- Boşanmadan Nafaka Davası Açılır Mı?
- Emekli Kadın Nafaka Alabilir Mi?
- Nafaka Ödenmezse Ne Olur?
- 18 Yaşından Büyüklere Nafaka Verilir Mi?
- Tedbir Nafakası Ne Kadar Sürede Bağlanır?
- Nafaka Elden Ödenir Mi?
- Tek Taraflı Boşanmada Nafaka Olur Mu?
- Nafaka Ne Kadar Olur, Ne Kadar Nafaka Alırım?
- Nafaka Artış Oranı Nedir?
- Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Ödenir Mi?
- Nafaka Peşin Mi Ödenir?
- Sigortalı İşe Girince Nafaka Kesilir Mi?
- Geçmişe Dönük Nafaka Talep Edilebilir Mi?
- İmam Nikahlı Eş Nafaka Alabilir Mi?
- Nafaka Kaç Ay Ödenmezse Dava Açılır?
- Nafaka Cezası Nasıl Düşer?
- Nafaka Ne Zaman Başlar?
- İştirak Nafakası Hangi Durumlarda Kesilir?
- İşsizken Nafaka Ödenir Mi?
- Nafaka Alacağı Haczedilebilir Mi?
- Erkek Kadına Nafaka Davası Açabilir Mi?
- Aldatan Eşe Nafaka Verilir Mi?
- Memur Eşe Nafaka Verilir Mi?
- Nafaka Alacağı Öncelikli Mi?
- Nafaka Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
- Nafaka Davası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi?
NAFAKA NEDİR?
Nafaka, boşanma, ayrılık veya belirli ailevi yükümlülükler sonucunda bir kişinin diğerine ekonomik destek sağlaması için mahkeme kararıyla ödemesine hükmedilen bir yükümlülüktür. Temel amacı, boşanma veya ayrılık sonrası oluşabilecek ekonomik dengesizlikleri gidermek ve mağduriyetleri önlemektir. Nafaka sadece eşler arasında değil; çocukların veya bazı durumlarda diğer aile bireylerinin geçimini sağlamak için de talep edilebilir.
NAFAKANIN TANIMI VE HUKUKİ DAYANAĞI
Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen nafaka, aile hukuku kapsamında bireylerin ekonomik haklarını koruyan bir hüküm niteliğindedir. Kanundaki temel yasal dayanakları şöyle özetleyebiliriz:
- TMK Madde 175: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eşin, diğer eşten mali gücü oranında nafaka talep edebileceğini belirtir.
- TMK Madde 176: Nafakanın miktarının nasıl belirleneceği, ödeme şekilleri ve hangi durumlarda sona ereceğine dair hükümleri içerir.
- TMK Madde 182: Velayeti kendisine verilmeyen tarafın, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katkıda bulunmak üzere iştirak nafakası ödemesini düzenler.
- TMK Madde 364: Yardım nafakası kapsamında, üstsoy-altsoy (ebeveyn-çocuk) ve kardeşler arasındaki karşılıklı maddi destek yükümlülüğünü düzenler.
Görüldüğü gibi nafakanın yasal çerçevesi, tarafların mali durumunu göz önünde bulundurarak olası hak kayıplarını önlemeyi ve sosyal adaleti sağlamayı amaçlamaktadır.
NAFAKA TÜRLERİ ve ÇEŞİTLERİ
Türk hukukunda nafaka, farklı durumlara göre çeşitli türlere ayrılmıştır. Başlıca nafaka türleri tedbir nafakası, yoksulluk nafakası, iştirak nafakası ve yardım nafakası olarak sayılabilir. Aşağıda bu nafaka çeşitlerini ve özelliklerini ayrı başlıklar altında inceleyelim:
TEDBİR NAFAKASI
Tedbir nafakası, boşanma veya ayrılık davası devam ederken eşlerin ve çocukların geçimini sağlamak amacıyla geçici olarak bağlanan nafaka türüdür. Evlilik birliği, boşanma kararı kesinleşene kadar hukuken sona ermediği için eşlerin birbirine karşı bakım yükümlülüğü devam eder. Bu nedenle, maddi gücü yetersiz olan eş veya çocuklar lehine hakim, dava süresince tedbir nafakasına hükmedebilir.
Tedbir nafakasına karar verilebilmesi için bazı koşullar bulunmaktadır:
- Resmi evlilik olması: Tedbir nafakası, yalnızca yasal olarak evli eşler arasında söz konusu olabilir.
- Ayrı yaşama durumu: Boşanma davası devam ederken veya haklı bir nedenle eşlerin fiilen ayrı yaşaması durumunda talep edilebilir.
- Haklı bir gerekçe: Nafaka isteyen eşin ayrı yaşamaya haklı bir sebebinin bulunması gerekir (örneğin şiddet görme, evden uzaklaştırma kararı vb.).
- Maddi ihtiyaç: Talep eden eşin veya müşterek çocuğun, geçimi için maddi desteğe ihtiyaç duyduğunun tespit edilmesi gerekir.
Tedbir nafakası, boşanma davasının açıldığı tarihten itibaren mahkemece kararlaştırıldığında yürürlüğe girer ve boşanma kararı kesinleşene kadar devam eder. Boşanma kararı kesinleştiğinde tedbir nafakası sona erer. Şayet boşanma sonunda eş için yoksulluk nafakası, çocuk için iştirak nafakası kararı verilirse, tedbir nafakası yerini bu yeni nafaka türlerine bırakır.
Önemli Noktalar: Tedbir nafakasında, nafaka talep eden eşin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, ihtiyaçları esas alınarak uygun bir miktar belirlenir. Ortak çocukların geçici velayeti dava sürecinde bir tarafa verildiyse, diğer ebeveyn çocuğun bakım masraflarına katkı için çocuk lehine tedbir nafakası öder. Ayrıca mahkeme, talep olmasa bile ekonomik olarak zor durumda bulunan eş veya çocuk yararına re’sen (kendiliğinden) tedbir nafakası bağlayabilir.
Tedbir nafakası hakkında daha ayrıntılı bilgi almak isterseniz, Tedbir Nafakası ve Şartları başlıklı makalemize göz atabilirsiniz.
YOKSULLUK NAFAKASI
Yoksulluk nafakası, boşanma nedeniyle ekonomik açıdan zor duruma düşecek olan eşe, diğer eş tarafından süresiz olarak ödenen nafakadır. Eğer boşanma sonrasında eşlerden biri, evlilik sırasındaki hayat standardına göre ciddi bir düşüş yaşayacak ve yoksulluğa düşecekse, bu durumu dengelemek amacıyla diğer eşin nafaka ödemesine karar verilebilir. Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesi uyarınca hükmedilen yoksulluk nafakası, ancak talep halinde verilebilir; hakim kendiliğinden yoksulluk nafakasına hükmedemez.
Yoksulluk nafakasına hak kazanmak için gereken şartlar şunlardır:
- Boşanmanın kesinleşmesi: Evlilik hukuken devam ederken yoksulluk nafakası bağlanamaz. Nafaka, ancak boşanma kararı kesinleştikten sonra hükmedilir.
- Yoksulluğa düşme durumu: Nafaka talep eden eşin, boşanma sonucu kendi geçimini sağlayamayacak duruma düşmesi (yani yoksulluğa düşmesi) gerekir.
- Ağır kusurlu olmamak: Nafaka isteyen eş, boşanmaya yol açan olaylarda diğer eşten daha ağır kusurlu olmamalıdır. Eğer boşanmada daha fazla kusuru varsa, mahkeme nafaka talebini reddedebilir.
- Talep edilmesi: Yoksulluk nafakası verilmesi için nafaka alacaklısı olacak eşin mahkemeye başvurup bunu talep etmesi gerekir (hakim, talep olmadan yoksulluk nafakası vermez).
Bunun yanı sıra, nafaka talep eden eşin aslında çalışabilecek durumda olmasına rağmen çalışmayarak yoksulluğa düşmesi halinde, mahkeme dürüstlük ilkesi gereği nafaka talebini reddedebilmektedir. Yani çalışabilir bir mesleği olup da çalışmayan kişinin, kendi tercihiyle yoksul kalması durumunda nafaka istemesi hakkaniyete uygun görülmez.
Süresi: Yoksulluk nafakası kural olarak bir süre sınırı olmaksızın, süresiz şekilde ödenir. Ancak belirli koşullar gerçekleştiğinde bu nafaka yükümlülüğü sona erdirilebilir:
- Nafaka alan kişinin yeniden evlenmesi durumunda yoksulluk nafakası kendiliğinden kalkar.
- Nafaka alacaklısının (nafaka alanın) veya nafaka borçlusunun (nafaka ödeyenin) vefatı halinde nafaka sona erer.
- Nafaka alanın ekonomik durumunun düzelmesi, düzenli ve yeterli bir gelir elde etmesi durumunda, nafaka ödeyen mahkemeye başvurarak nafakanın kaldırılmasını talep edebilir.
- Nafaka alacaklısının evlenmeden fiilen evli gibi bir başkasıyla birlikte yaşaması veya toplumca ayıplanan (haysiyetsiz) bir hayat sürmesi durumunda, mahkeme kararıyla nafaka yükümlülüğü kaldırılabilir.
- Ayrıca nafaka ödeyen eş, ciddi mali sıkıntıya girer ve ödeme gücünü kaybederse, mahkemece nafakanın azaltılmasına veya sona ermesine karar verilebilir.
Yukarıdaki koşullardan yeniden evlenme ve tarafların ölümü durumları gerçekleştiğinde nafaka zaten kendiliğinden son bulur. Diğer durumlarda ise nafakanın kesilmesi için nafaka ödeyen tarafın mahkemeye başvurması ve mahkemenin buna karar vermesi gerekir.
Süresiz nafaka uygulaması, kamuoyunda ve hukuk çevrelerinde son yıllarda yoğun şekilde tartışılmaktadır. Nafakanın süresiz olmasının adil olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmakta; bazıları nafaka süresine bir sınır getirilmesini önermektedir. Mevcut hukuk sisteminde yoksulluk nafakası süresiz olmakla birlikte, konuyla ilgili reform talepleri gündemdedir. (Daha detaylı değerlendirmeler için Süresiz Nafaka Sorunu ve Yurtdışında Nafaka Uygulamaları başlıklı yazılarımıza göz atabilirsiniz.)
Yetkili ve Görevli Mahkeme: Yoksulluk nafakası talepli davalara Aile Mahkemesi bakmakla görevlidir (Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi görev yapar). Boşanma davası sürerken yoksulluk nafakası istenmişse, boşanma davasına bakan mahkeme bu talebi karara bağlar. Boşanma kesinleştikten sonra ayrı bir yoksulluk nafakası davası açılacaksa, genellikle nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi yetkili kabul edilir. Önemli bir nokta olarak; boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren en geç 1 yıl içinde yoksulluk nafakası davası açılmalıdır. Aksi takdirde, bu süre geçtikten sonra nafaka talep etme hakkı zamanaşımına uğrar.
Yoksulluk nafakasıyla ilgili daha fazla bilgi için Yoksulluk Nafakası ve Şartları başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
İŞTİRAK NAFAKASI
İştirak nafakası, boşanma sonrasında çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katılımı sağlamak amacıyla, velayet kendisine bırakılmayan ebeveynin ödediği nafaka türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 182. maddesi uyarınca düzenlenen iştirak nafakası, çocuğun üstün yararı gözetilerek hükmedilir. Mahkeme, iştirak nafakası konusunda tarafların talepleriyle bağlı olmayıp, çocuğun menfaatine uygun şekilde resen (kendiliğinden) karar verebilir.
İştirak nafakasına hükmedilebilmesi için gerekli şartlar şöyledir:
- Velayetin bir tarafa verilmesi: Boşanma sonucunda müşterek çocuğun velayeti anne veya babadan birine verilir. İştirak nafakası, velayeti alamayan ebeveyn aleyhine kararlaştırılır.
- Nafaka yükümlüsünün ödeme gücü: Nafaka ödeyecek olan ebeveynin maddi durumu, gelir düzeyi nafaka miktarının belirlenmesinde göz önünde bulundurulur. Ebeveynin mali gücü oranında ödeme yapması esastır.
- Çocuğun ihtiyaçları: Nafakanın amacı, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamaktır. Bu nedenle hakim, çocuğun yaşına, eğitim giderlerine, sağlık ve barınma ihtiyaçlarına bakarak uygun bir nafaka tutarı belirler.
İştirak nafakası, boşanma davası sırasında talep edilebileceği gibi boşanma kararı kesinleştikten sonra da ayrı bir dava ile istenebilir. Boşanma sürecinde çocuğun velayeti geçici olarak bir ebeveyne bırakılmışsa, hakim çocuk lehine tedbir nafakasına da hükmedebilir; boşanma kesinleştikten sonra bu geçici nafaka iştirak nafakası olarak devam eder. Mahkeme, çocuğun yüksek menfaatini korumak adına, boşanma esnasında iştirak nafakası talep edilmese dahi sonradan nafaka talebini değerlendirebilir. Birden fazla çocuk varsa, her bir çocuğun durumu ayrı değerlendirilerek ayrı nafaka miktarları belirlenir.
Süresi: İştirak nafakası, kural olarak çocuk ergin olana kadar (18 yaşına dek) devam eder. Çocuk 18 yaşını doldurduğunda iştirak nafakası sona erer. Ancak çocuğun eğitim hayatı devam ediyorsa, örneğin üniversite eğitimi görüyorsa, mahkeme kararıyla bu destek yardım nafakası olarak sürdürülüp ergin yaş sonrasında da belli bir süre daha ödenebilir. Öte yandan, çocuk 18 yaşından önce kendi geçimini sağlayacak düzeyde bir işe başlarsa, nafaka yükümlüsü mahkemeye başvurarak iştirak nafakasının kaldırılmasını talep edebilir.
Yetkili ve Görevli Mahkeme: İştirak nafakası ile ilgili davalara Aile Mahkemesi bakar (Aile Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi görev alır). Boşanma davası içinde iştirak nafakası talep edilmişse, boşanma davasına bakan mahkeme yetkilidir. Boşanma sonrasında ayrı bir iştirak nafakası davası açılacaksa, çocuğun (nafaka alacaklısının) veya nafaka ödeyecek ebeveynin yerleşim yeri mahkemesi yetkili kabul edilir.
İştirak nafakası hakkında daha detaylı bilgiler için Çocuk İçin Nafaka (İştirak Nafakası) başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
YARDIM NAFAKASI
Yardım nafakası, bir kişinin yoksulluğa düşmesini önlemek amacıyla ekonomik durumu daha iyi olan yakın akrabalarının ona maddi destek sağlamasını öngören nafaka türüdür. Bu nafaka türü, boşanma veya evlilikten bağımsız olup, aile içi dayanışma ilkesine dayanır. Türk Medeni Kanunu’nun 364. maddesinde düzenlenen yardım nafakası sayesinde, maddi olarak zor durumda kalan altsoy (çocuklar), üstsoy (anne-baba, büyükanne-büyükbaba) veya kardeşler, durumu iyi olan akrabalarından mahkeme yoluyla nafaka talep edebilirler.
Yardım nafakasının söz konusu olabilmesi için şu koşullar gereklidir:
- Muhtaçlık durumu: Nafaka talep eden kişinin gerçekten yoksulluğa düşecek durumda olması gerekir. Kişinin asgari geçimini sağlayacak geliri veya mal varlığı yoksa, muhtaç sayılır ve yardım nafakası talep edebilir.
- Nafaka verecek kişinin mali gücü: Nafaka istenen akrabanın ekonomik olarak ödeme yapabilecek güçte olması lazımdır. Yardım nafakasını ödeyecek kişi için bu ödeme, kendi temel geçimini tehlikeye atmamalıdır.
- Akrabalık bağı: Yardım nafakası sadece altsoy, üstsoy ve kardeşler arasında söz konusu olur. Yani çocuk, anne-baba, büyükanne, büyükbaba veya kardeşler birbirlerinden yardım nafakası talep edebilir. Kardeşler arasındaki nafaka yükümlülüğü ise ancak nafaka istenilen kardeş refah içinde ise (maddi durumu oldukça iyiyse) gündeme gelebilir.
- Öncelik sırası: Yardım nafakası ikincil nitelikte bir nafakadır. Yani bu nafaka istenmeden önce, nafaka talep eden kişinin öncelikle bakım yükümlülüğü bulunan yakınlarından destek istemesi gerekir. Örneğin kişinin eşi, anne veya babası geçimini sağlamakla yükümlü ise önce onlardan yardım istenmeli; onlardan sonuç alınamazsa diğer akrabalardan (örneğin kardeşlerden) yardım nafakası talep edilmelidir.
- Mahkeme kararı: Yardım nafakası talebiyle doğrudan mahkemeye başvurmak gerekir; hakim kendiliğinden (talep olmadan) bu nafakaya hükmedemez.
Yardım nafakası, nafaka alacaklısının muhtaçlık durumu devam ettiği sürece ödenir. Şu durumlarda yardım nafakası sona erdirilebilir:
- Nafaka alan kişinin maddi durumunun düzelmesi (muhtaç halinin ortadan kalkması),
- Nafaka ödeyen kişinin mali gücünün ciddi şekilde bozulması (artık nafaka veremeyecek duruma gelmesi),
- Nafaka alacaklısı veya nafaka borçlusunun ölmesi.
Yetkili ve Görevli Mahkeme: Yardım nafakası talebi için nafaka isteyen kişi, kendi yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’nde dava açabilir. Aile Mahkemesi olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir.
Yardım nafakası ile ilgili daha detaylı bilgi için Yardım Nafakası ve Şartları başlıklı makalemize başvurabilirsiniz.
NAFAKA MİKTARININ BELİRLENMESİ
Nafaka miktarı, hakim tarafından tarafların ekonomik ve sosyal durumları gözetilerek hakkaniyet ilkesi çerçevesinde belirlenir. Karar verilirken nafaka ödeyecek kişinin ödeme gücü ile nafaka alacaklısının ihtiyaçları dengelenmeye çalışılır. Özellikle çocuk için ödenen iştirak nafakasında, çocuğun eğitim, sağlık ve bakım giderleri ön planda tutulur. Genel olarak, nafaka tutarının belirlenmesinde dikkate alınan temel kriterler şunlardır:
- Tarafların mali durumu: Nafaka yükümlüsünün gelir düzeyi, mal varlığı, çalışma durumu ve genel yaşam standardı ile nafaka talep edenin geçim durumu ve iş imkanları değerlendirilir.
- Nafaka alacaklısının ihtiyaçları: Nafaka talep eden kişinin barınma, yiyecek, sağlık, giyim gibi temel ihtiyaçları ve varsa çocukların bakım giderleri göz önünde bulundurulur.
- Çocuklar için nafaka: İştirak nafakası söz konusuysa çocuğun yaşı, eğitim masrafları, sağlık ihtiyaçları ve sosyal gelişimi için gereken harcamalar dikkate alınır.
- Boşanmada kusur durumu: Yoksulluk nafakasında, nafaka alacaklısı olacak eşin boşanmada diğer eşten daha ağır kusurlu olmaması gerekir. Daha ağır kusurlu eş lehine yoksulluk nafakası bağlanmaz.
- Ekonomik koşullar: Ülkenin ekonomik durumu, enflasyon ve hayat pahalılığındaki değişimler de göz önüne alınır. Gerekirse nafaka miktarının ileride değerini yitirmemesi için artış oranı belirlenebilir ya da zaman içinde yeni bir uyarlama yapılabilir.
Hakim, tüm bu unsurları değerlendirerek hem nafaka ödeyenin maddi gücünü zorlamayacak hem de nafaka alanın geçimine katkı sağlayacak adil bir miktar takdir etmeye çalışır.
NAFAKA MİKTARININ ARTIRILMASI VE AZALTILMASI KOŞULLARI
Nafaka, karar verildiği andaki ekonomik koşullara göre belirlenir. Ancak zaman içinde tarafların mali durumlarında veya ihtiyaçlarında önemli değişiklikler meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda, nafaka miktarının yeniden gözden geçirilmesi gündeme gelecektir. Nafakanın artırılması, azaltılması veya tamamen kaldırılması için genellikle şu durumlar gerekçe oluşturur:
- Tarafların mali durumunda değişiklik: Nafaka ödeyenin gelirinde önemli artışlar olması ya da nafaka alanın ekonomik durumunun kötüleşmesi halinde nafaka miktarının artırılması talep edilebilir. Aksi durumda, nafaka ödeyen kişinin mali gücünün azalması (örneğin işini kaybetmesi) veya ek sorumluluklarının doğması (yeni bir aile kurması, başka çocuklarının olması gibi) durumlarında nafakanın azaltılması istenebilir.
- Çocuğun ihtiyaçlarının değişmesi: İştirak nafakasında, çocuğun eğitim masrafları, sağlık giderleri veya genel bakım ihtiyaçları zamanla artabilir; bu durumda nafakanın artırılması gündeme gelir. Tersine, çocuk büyüyüp kendi geçimini sağlayabilecek hale gelirse veya masrafları azalırsa nafakanın azaltılması ya da sona erdirilmesi talep edilebilir.
- Hayat pahalılığı ve ekonomik koşullar: Enflasyon oranlarının yükselmesi, paranın alım gücünün düşmesi gibi genel ekonomik değişimler nedeniyle, başlangıçta yeterli görünen nafaka miktarı zamanla yetersiz hale gelebilir. Bu durumda nafaka alacaklısı, nafakanın artırılması için dava açabilir. Aynı şekilde, ekonomik krizler veya benzeri durumlar nafaka borçlusunun ödeme gücünü etkilerse nafakanın azaltılması istenebilir.
- Nafaka alacaklısının ekonomik bağımsızlığını kazanması: Nafaka alan eşin işe girmesi, düzenli ve yeterli bir gelir elde etmeye başlaması veya yüklü bir miras gibi beklenmedik bir gelir elde etmesi durumunda artık nafakaya ihtiyacı kalmayabilir. Bu halde nafaka borçlusu mahkemeye başvurarak nafakanın düşürülmesini veya tamamen kaldırılmasını talep edebilir.
Yukarıdaki nedenlerle nafakanın uyarlanması (artırılması/azaltılması) gerektiğinde, ilgili taraf yetkili Aile Mahkemesi’ne başvurarak nafaka uyarlama davası açmalıdır. Mahkeme, tarafların güncel mali durumlarındaki değişiklikleri inceler ve hakkaniyete uygun biçimde nafaka tutarında yeni bir karar verir. Örneğin nafaka artırılabilir, azaltılabilir veya koşullara göre tamamen kaldırılabilir.

Nafaka Nedir? Nafaka Hangi Durumlarda Ödenir?
NAFAKANIN SONA ERMESİ
Nafaka, belirli koşullar devam ettiği sürece ödenen bir yükümlülüktür. Bu koşullar ortadan kalktığında veya hukuki olarak nafakayı sona erdirecek bir durum gerçekleştiğinde, nafaka ödeme yükümlülüğü de sona erer. Genel olarak nafakanın son bulmasına yol açan durumlar şunlardır:
- Yeniden evlenme: Nafaka alacaklısı konumundaki eşin başka biriyle evlenmesi halinde, o eş için ödenen yoksulluk nafakası kendiliğinden sona erer. (Çocuk için ödenen iştirak nafakası ise ebeveynin evlenmesiyle etkilenmez, devam eder.)
- Taraflardan birinin ölümü: Hem nafaka ödeyenin hem de nafaka alanın ölümü durumunda nafaka yükümlülüğü biter. Nafaka hakkı veya borcu mirasçılara geçmez. Örneğin nafaka ödeyen ölürse mirasçıları nafaka ödemek zorunda kalmaz, nafaka alan ölürse artık ödeme yapılmaz.
- Nafaka alanın yoksulluk halinin ortadan kalkması: Özellikle yoksulluk nafakası alan eşin düzenli bir işe girmesi, yeterli bir gelire kavuşması gibi durumlarda artık nafaka almasına gerek kalmayabilir. Bu durumda nafaka ödeyen kişi mahkemeye başvurarak nafakanın kaldırılmasını isteyebilir. Mahkeme, nafaka alanın geçinebilecek duruma geldiğini tespit ederse nafakayı sona erdirir.
- Çocuğun ergin olması: İştirak nafakası, çocuk 18 yaşına gelip ergin olduğu zaman kendiliğinden sona erer. Ancak yukarıda da belirtildiği gibi, çocuk eğitime devam ediyorsa nafaka yardım nafakası şeklinde sürdürülebilir. Eğitim sona erdiğinde ya da çocuk 18 yaşını geçtikten sonra da kendi geçimini sağlayabildiğinde nafaka ödemeleri durdurulur.
- Haysiyetsiz hayat sürme: Nafaka alacaklısı durumundaki eşin toplumun ahlak kurallarına aykırı, yüz kızartıcı bir yaşam sürmesi halinde nafaka borçlusu mahkemeye başvurabilir. Örneğin nafaka alan kişinin evlenmeksizin sürekli biriyle yaşaması (fiilen evli gibi birliktelik) veya suça karışması gibi durumlar haysiyetsiz hayat kapsamında değerlendirilebilir. Mahkeme, bu durumda nafakanın kesilmesine karar verebilir.
- Nafaka ödeyenin mali gücü kaybetmesi: Nafaka borçlusu ekonomik olarak iflas eder, çok ciddi bir maddi krize girer veya sağlığı nedeniyle çalışma imkanını yitirirse, nafaka yükümlülüğünü yerine getirmesi imkânsız hale gelebilir. Bu gibi hallerde nafaka borçlusu mahkemeye başvurarak nafakanın azaltılmasını veya tamamen kaldırılmasını talep edebilir. Hakim, gerçekten ödeme gücünün kalmadığını tespit ederse nafaka miktarında değişiklik yapabilir ya da nafakayı sona erdirebilir.
Yukarıdaki çoğu durumda (yeniden evlenme ve ölüm hali dışında) nafakanın sona ermesi otomatik olmaz; nafaka borçlusunun mahkemeye başvurarak nafaka kararının kaldırılmasını sağlaması gerekir. Mahkeme, tarafların güncel ekonomik ve sosyal durumlarını inceleyerek nafakanın devam edip etmeyeceğine veya sona ermesine karar verir. Sonuç olarak, nafaka ödeme yükümlülüğü şartlar değiştiğinde veya ortadan kalktığında hukuki süreçle birlikte son bulur.
NAFAKA DAVALARI VE SÜREÇLERİ
Nafaka talepleri, boşanma davasının bir parçası olarak ileri sürülebileceği gibi boşanma sonrasında ayrı bir dava şeklinde de gündeme gelebilir. Nafaka isteyen tarafın mağduriyetini gidermek veya çocukların bakım/ eğitim giderlerini karşılamak amacıyla açılan bu davalarda, mahkeme tarafların mali durumlarını ve talebin haklı olup olmadığını değerlendirir. Aşağıda nafaka talep etme yöntemleri, bu davalarda görevli mahkemeler ve nafaka ödemelerinin aksaması durumunda başvurulabilecek hukuki yollar özetlenmiştir.
NAFAKA TALEBİ NASIL YAPILIR?
- Boşanma davası sırasında nafaka talebi: Nafaka, çoğunlukla boşanma davasıyla birlikte talep edilir. Boşanma dilekçesinde eş, kendisi için tedbir nafakası (dava süresince), boşanma kesinleştikten sonra bağlanmak üzere yoksulluk nafakası ve varsa ortak çocuklar için iştirak nafakası Mahkeme, dava devam ederken tedbir nafakasına, karar aşamasında ise diğer nafakalara ilişkin talepleri değerlendirip uygun bulduklarını karara bağlar.
- Bağımsız nafaka davası: Eğer boşanma davası sırasında nafaka talebinde bulunulmamışsa veya boşanma sonrasında yeni bir nafaka ihtiyacı ortaya çıkmışsa (örneğin daha önce istenmeyen yoksulluk nafakasının daha sonra talep edilmesi ya da yardım nafakası talebi gibi), ayrı bir nafaka davası açılabilir. Bu davada, nafaka isteyen kişi taleplerini ve gerekçelerini dilekçe ile sunar; mahkeme, karşı tarafın ekonomik durumunu da inceleyerek bir karara varır.
- Nafaka artırım veya kaldırılması talebi: Nafaka bağlandıktan sonra tarafların koşullarında önemli değişiklikler olursa, nafaka alacaklısı veya nafaka borçlusu mahkemeye başvurarak nafaka miktarının yeniden değerlendirilmesini isteyebilir. Örneğin enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle nafakanın arttırılması veya nafaka ödeyenin maddi sıkıntıya girmesi nedeniyle nafakanın düşürülmesi/sona erdirilmesi talep edilebilir. Bu tür talepler, nafaka uyarlama davası şeklinde yapılır ve mahkeme gerekli görürse nafaka miktarında değişikliğe gider.
NAFAKA DAVALARINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMELER
Nafaka ile ilgili davalarda görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Eğer nafaka talebi boşanma davasının bir parçası olarak istenmişse zaten boşanma davasına bakan Aile Mahkemesi konuyu karara bağlar. Aile Mahkemesi kurulu olmayan yerlerde, bu davalara Asliye Hukuk Mahkemesi bakar.
Yetkili mahkeme konusuna gelince: Boşanma davası devam ederken talep edilen nafakalarda, boşanma davasının görüldüğü mahkeme yetkilidir. Boşanma bittikten sonra açılacak bağımsız nafaka davalarında ise, genel kural olarak nafaka talep edenin (alacaklı eşin) yerleşim yeri Aile Mahkemesi yetkili kabul edilir. Uygulamada bazen nafaka borçlusunun yerleşim yeri mahkemesi de yetkili sayılabilmektedir; ancak nafaka alacaklısının ikametgahındaki Aile Mahkemesi’ne başvurmak daha yaygındır.
NAFAKANIN ÖDENMEMESİ DURUMUNDA BAŞVURULACAK HUKUKİ YOLLAR
Mahkeme kararıyla nafakaya hükmedildikten sonra, nafaka borçlusu bu ödemeleri düzenli yapmak zorundadır. Nafaka ödemeleri aksar veya hiç yapılmazsa, nafaka alacaklısının başvurabileceği yasal yollar şunlardır:
- İcra takibi (haciz): Nafaka alacağı, aynen bir borç gibi icra takibine konu edilebilir. Nafaka ödenmediğinde, nafaka alacaklısı doğrudan icra dairesine başvurarak borçlu hakkında icra takibi başlatabilir. Bu süreçte ödenmeyen nafaka tutarı borçludan zorla tahsil edilir. Örneğin borçlunun maaşının belli bir kısmına haciz konulabilir veya banka hesapları ile mal varlığına el konularak birikmiş nafaka borcu tahsil edilmeye çalışılır.
- Tazyik hapsi (hapis cezası): Nafaka borcunu ödememekte direnen kişiye karşı, Türk İcra ve İflas Kanunu gereğince tazyik hapsi uygulanabilir. Mahkeme kararıyla nafakayı ödemeyen borçlu, disiplinsizlik sayılan bu tutumu nedeniyle üç aya kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir. Tazyik hapsi, nafaka borcunun ödenmesi halinde sona eren bir yaptırımdır (yani borç ödendiğinde kişi tahliye edilir). Bu ceza, nafaka yükümlüsünü ödemeye zorlamayı amaçlayan bir tedbirdir.
- Nafaka uyarlama davası: Nafaka borcunun ödenmemesi, bazen nafaka tutarının borçlu açısından çok yüksek olmasından kaynaklanabilir. Diğer yandan nafaka alacaklısı için de nafaka miktarı enflasyon sebebiyle yetersiz hale gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda taraflar, nafaka miktarının yeniden belirlenmesi için mahkemeye başvurabilir. Nafaka borçlusu ödeme güçlüğü çekiyorsa nafakanın düşürülmesini istemesi mümkündür; nafaka alacaklısı mağdur oluyorsa nafakanın artırılması talep edebilir. Mahkeme, koşullardaki değişime bakarak nafaka tutarında yeni bir düzenleme yapabilir.
Unutulmamalıdır ki mahkeme kararıyla belirlenen nafaka, yasal bir yükümlülüktür. Ödenmediği takdirde, icra yollarıyla tahsil edilebileceği gibi borçlu hakkında hapis dahil yasal yaptırımlar da uygulanabilir. Bu nedenle nafaka borçlusunun, ödeme gücünde bir değişiklik olduğunda mahkemeye başvurarak durumu güncellemesi, nafaka alacaklısının da ödemelerin gecikmesi halinde vakit kaybetmeden yasal yollara başvurması önemlidir.

Nafaka Nedir Türleri, Nasıl Alınır Süresi
SIKÇA SORULAN SORULAR
Nafaka ne demek ve neden ödenir?
Nafaka, boşanma veya ayrılıktan sonra maddi olarak zorluk çekecek kişiye, diğer eş tarafından ödenen parasal destektir. Boşanmanın taraflar üzerindeki ekonomik etkilerini azaltmak ve geçim sıkıntısına düşebilecek eş ya da çocukları korumak için nafaka ödenir. Kısaca nafaka, boşanma sonrası ekonomik dengeyi sağlamak için başvurulan bir destek mekanizmasıdır.
Kimler nafaka alabilir?
Genellikle boşanma davasında maddi açıdan daha zayıf duruma düşecek eş nafaka alabilir. Ayrıca ortak çocuğun bakım ve eğitim masraflarını karşılamak için velayet kendisinde olmayan ebeveyn, çocuk lehine iştirak nafakası ödemekle yükümlüdür (bu nafaka fiilen çocuğa ödenir, velayet sahibi ebeveyn aracılığıyla çocuğun ihtiyaçlarına harcanır). Bunun yanı sıra, Türk hukukunda altsoy-üstsoy dediğimiz çocuklar, anne-baba veya kardeşler arasında da yardım nafakası yükümlülüğü doğabilir. Örneğin muhtaç durumdaki bir anne, maddi durumu iyi olan çocuğundan nafaka talep edebilir.
Nafaka türleri nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’na göre dört çeşit nafaka vardır:
- Tedbir nafakası: Boşanma davası süresince, eşler ve çocuklar için geçici olarak verilen nafaka.
- Yoksulluk nafakası: Boşanma sonrası yoksulluğa düşecek eşe, diğer eşin ödemesine karar verilen süresiz nafaka.
- İştirak nafakası: Boşanmada velayet kendisine verilmeyen ebeveynin, müşterek çocuğun giderlerine katılması için ödediği nafaka (çocuk nafakası).
- Yardım nafakası: Aile içinde altsoy, üstsoy veya kardeşler arasında, maddi durumu iyi olanın zor durumdaki akrabasına maddi destek sağlaması için hükmedilen nafaka.
Yoksulluk nafakası hangi şartlarda verilir?
Yoksulluk nafakası, boşanma yüzünden ekonomik olarak sıkıntıya düşecek olan eşe verilir. Bunun için nafaka talep eden eşin boşanma nedeniyle yoksullaşacak olması ve boşanmada karşı taraftan ağır kusurlu olmaması gerekir. Boşanma kararı kesinleştikten sonra talep edilebilir ve mahkeme, talep eden eşin geçim durumu ile kusur oranına bakarak yoksulluk nafakasına hükmeder. Ayrıca nafaka isteyen eşin mutlaka mahkemeye başvurması gerekir; hakim kendiliğinden yoksulluk nafakası vermez.
İştirak nafakası ne zamana kadar devam eder?
İştirak nafakası, müşterek çocuk 18 yaşına gelinceye kadar devam eder. Çocuk 18 yaşını doldurduğunda kural olarak iştirak nafakası sona erer. Ancak çocuk eğitimine devam ediyorsa (örneğin üniversitede okuyorsa), mahkeme kararıyla bu nafaka yardım nafakası olarak sürdürülebilir. Çocuk reşit olmasına rağmen kendi geçimini sağlayamıyorsa (örneğin işsizse veya engelli ise) nafaka devam edebilir; fakat genellikle reşit olduktan sonra eğitim durumu yoksa nafaka kesilir.
Nafaka miktarı neye göre belirlenir?
Nafakanın miktarı, nafaka ödeyecek kişinin gelirine ve nafaka alacaklısının ihtiyaçlarına göre belirlenir. Hakim, tarafların mali durumunu araştırır; maaş, mal varlığı, yaşam standardı gibi unsurları göz önüne alır. Nafaka alacaklısının (nafaka alacak kişinin) barınma, beslenme, sağlık, eğitim gibi temel giderleri hesaplanır. Çocuk için ödenecek nafakalarda çocuğun masrafları öncelikli değerlendirilir. Sonuçta hakimin takdir ettiği nafaka tutarı, ödeyenin gücünü aşmayacak ancak alanın da temel ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olacak şekilde olmalıdır.
Nafaka artırılabilir veya azaltılabilir mi?
Evet, nafaka miktarı koşullar değiştiğinde artırılabilir veya azaltılabilir. Örneğin enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle nafaka artık yetersiz kalıyorsa nafaka alacaklısı miktarın artırılması için dava açabilir. Tersi şekilde, nafaka ödeyenin gelirinde azalma olduysa veya yeni sorumlulukları ortaya çıktıysa (başka çocukları olması gibi) nafakanın düşürülmesini talep edebilir. Ayrıca nafaka alan kişinin durumu düzelirse (örneğin iyi bir işe girerse), nafaka tamamen kaldırılabilir. Bu değişiklikler için mahkemeye nafaka uyarlama davası başvurusu yapmak gerekir; mahkeme gerekli görürse nafaka tutarında yeni bir karar verir.
Nafaka hangi durumlarda kesilir?
Nafakanın kesilmesine yol açan belli başlı durumlar vardır. Eğer nafaka alan eş yeniden evlenirse, ona ödenen yoksulluk nafakası kendiliğinden sona erer. Nafaka alacaklısı ya da nafaka ödeyen vefat ederse nafaka biter. Nafaka alan kişinin maddi durumu düzelip yoksulluk hali ortadan kalkarsa veya nafaka alan, evlilik olmaksızın fiilen evli gibi biriyle yaşamaya başlar, toplumca uygunsuz sayılan (haysiyetsiz) bir hayat sürerse nafaka borçlusu mahkemeye başvurup nafakanın kaldırılmasını sağlayabilir. Çocuk için ödenen iştirak nafakası da çocuk ergin olduğunda (genellikle 18 yaş) sona erer. Kısaca evlenme, ölüm, maddi durumun değişmesi gibi önemli gelişmeler nafakayı sona erdirebilir.
Nafaka ödenmezse ne olur?
Nafaka ödenmediği takdirde, alacaklı olan kişi hukuki yollara başvurabilir. İlk olarak icra takibi başlatılarak ödenmeyen nafaka tutarları borçludan tahsil edilmeye çalışılır. İcra takibi sırasında nafaka borçlusunun maaşına, banka hesaplarına veya mal varlığına haciz konulabilir. Eğer nafaka borçlusu ödememekte ısrar ediyorsa, mahkeme kararıyla tazyik hapsi uygulanabilir; bu da borçluya ödenmeyen nafakalar için verilebilen kısa süreli bir hapis cezasıdır (ödemeyi yapana kadar veya en fazla üç aya kadar). Bu yollar, nafaka borçlusunu ödeme yapmaya zorlamaya yöneliktir. Yani nafaka, mahkeme kararıyla bağlandığı sürece ödenmediğinde yasal yaptırımlarla karşılaşmak kaçınılmazdır.
Nafaka talebi için nereye başvurulur?
Nafaka talebinde bulunmak isteyen kişi, Aile Mahkemesi’ne başvurmalıdır. Boşanma davası açacaksa dilekçesinde nafaka talebini de ekleyebilir; böylece boşanma davası görülürken nafaka konusu da değerlendirilir. Boşanma davası sırasında istenmeyen bir nafaka sonradan talep edilmek istenirse veya boşanmadan bağımsız yardım nafakası gibi bir talep varsa, nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’nde ayrı bir dava açılabilir. Aile Mahkemesi bulunmayan küçük yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi bu davalara bakar. Unutulmaması gereken bir nokta; boşanma kesinleştikten sonra yoksulluk nafakası talep edilecekse, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren 1 yıl içinde dava açılması gerektiğidir.
Nafaka Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen yasal olarak belli bir yakınlığı olan kimselerin yapacağı yardım veya katkıdır.
Nafaka Türleri (Çeşitleri) Nelerdir?
Kanunumuzda 4 çeşit tür öngörülmüştür:
Yoksulluk (Süresiz) Nafaka Nedir?
Evlilik birliğinde daha az kusurlu ve boşanma ile evlilikteki refahı düşecek olan kimseye ödenmektedir.
İştirak Nafakası Nedir?
Velayeti kendisine verilmeyen eşin çocuk adına beslenme-eğitim-sağlık-barınma gibi ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
Tedbir, Önlem Nafakası Nedir?
Dava açıldığı andan itibaren hakim tarafından dava süresince ödenmesine hükmedilen aylıktır.
Yardım Nafakası Nedir?
Yardım edilmeye muhtaç olan kimsenin refah içinde yaşayan altsoy, üstsoy veya kardeşlerinden talep edilen ödemedir.
Nafaka Hangi Durumlarda Verilir, Şartları?
Her bir nafaka türüne göre şartları da farklılık göstermektedir. Yoksulluk; diğer eşten daha ağır kusurlu olmaması ve boşanma ile yoksulluğa düşecek olması halinde karar verilecektir.
İştirakta ise ergin olmayan çocuk lehine ve velayeti almayan kişinin ödeyeceği nafaka türüdür.
Nafaka Süresi, Kaç Yıl Ödenir?
Yoksulluk nafakası süresiz olarak bilinmektedir. Nedeni ise ödeme süresinin tam olarak ne zaman sona ereceği belli olmamasındandır. Alacaklının evlenmesi, işe girmesi ya da evli olmamasına rağmen birlikte yaşaması hallerinde kaldırılacaktır.
İştirak ise süreli olup çocuğun ergin olması halinde iştirak nafakası ödemesi sona erecektir.
Nafaka Neye Göre Belirlenir, Nasıl Hesaplanır?
Açılan davalarda öncelikle sosyal ekonomik durum araştırılması gerçekleştirilecek, mahkeme tarafından söz konusu araştırmanın emniyet tarafından yapılması için müzekkere yazılacaktır.
Borçlunun kira gideri, üzerine kayıtlı araç veya gayrimenkul olup olmadığına göre ekonomik durumu araştırılacak ve ekonomik düzeyini aşmayacak bir değerde nafakaya hükmedilecektir. Aynı şekilde alacaklının da ekonomik durumu, ihtiyacı ve koşullarına göre değer belirlenecektir. Hem alacaklının hem de borçlunun ekonomik durumuna göre değer belirlenecektir.
Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Nafakanın bağlanması ya da azaltılması veya artırılmasına ilişkin talepte bulunulmasına göre dava dilekçesi oluşturulacaktır.
Dava dilekçesi, delilleri sunularak aile mahkemesinin tevzi bürosuna sunulacaktır.
Nafaka Davası Hangi Mahkemeye Açılır?
Görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi bakacaktır.
Nafaka Artırım Davası Kaç Yılda Bir Açılır?
Nafaka artırımına ilişkin herhangi bir süre veya dava açma sayı sınırı öngörülmemiştir.
Çocuğa Ne Zamana Kadar Nafaka Ödenir?
İştirak nafakası, çocuğun ergin olma yaşına kadar (18 yaşına kadar) ödenecektir.
Çalışan Kadın Nafaka Alabilir Mi?
Çalışan kadın, çocuğun velayetini alması halinde iştirak nafakasını çocuk adına alabilir. Ancak yoksulluk nafakası alan kadının çalışmaya başlaması halinde yoksulluk nafakası alma hakkı sona erecektir.
Çalışan Anneye Nafaka Verilir Mi?
Velayet hakkı anneye verilmesi halinde çocuğa iştirak nafakası miktarı çocuğun ihtiyaçlarına göre belirlenecektir. Annenin maddi durumunun iyi veya çalışarak artık maddi gelirinin olması halinde iştirak nafakasının kaldırılması ya da azaltılması yönünde talepte bulunulamayacaktır.
Erkek Hangi Hallerde Nafaka Ödemez?
Velayet hakkını alan baba iştirak nafakası ödemeyecektir. Bunun yanında yoksulluk nafakası talebinde bulunan eşin evliliğin bitiminde daha ağır kusurlu olması veya evliliğin bitimiyle yoksulluğa düşmeyecek bir maddi düzeyinin olması halinde erkek eş ödemeyecektir.
Erkek Nafaka Alabilir Mi?
Velayet hakkını alan baba, anneden iştirak nafakası talebinde bulunabilir. Uygulamada çok sık yer almasa da evliliğin bitiminde ağır kusurlu olmaması şartıyla erkek eş de evliliğin bitimiyle yoksulluğa düşecek olması nedenine dayanarak yoksulluk nafakası alabilir.
Nafaka Alan Kadın Dul Maaşı Alabilir Mi?
Asgari ücretten düşük değerde alınan aylıklar yoksulluk nafakasının kaldırılması için geçerli bir neden değildir. Dul aylığı, asgari ücretten düşük olduğundan kadın yoksulluk alabilir.
İştirak Nafakası Evlenince Kesilir Mi?
Velayet hakkını alan anne veya babanın yeniden evlenmesi ya da işe girmesi, iştirak nafakasının kaldırılması için geçerli bir sebep değildir. Türk Medeni Kanunu’na göre anne veya baba, ekonomik durumu elverdiğince çocuğunun sorumluluğunu yerine getirme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yoksulluk Nafakası Kime Verilir?
Evliliğin bitiminde diğer eşten daha ağır kusurlu olmayan ve boşanma ile yoksulluğa düşecek olan eşe verilecektir.
Emekliden Nafaka Kesilir Mi?
Emekli maaşından kesinti yapılabilmesi için borçlunun muvafakatnameye ihtiyaç bulunmaktadır. Nafaka alacağında emekli maaşının ¼’ünü geçmemesi koşuluyla kesinti yapılacaktır.
Boşanmadan Nafaka Davası Açılır Mı?
Boşanma davası açılmadan hem çocuklar hem de eş kendi adına nafaka talepli dava açılabilir. Türk Medeni Kanunu’nun 195. maddesinde belirtilmiş olduğu üzere; evlilik birliğinden gelen yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde eşler ayrı veya birlikte hakim müdahalesi talebinde bulunabilecektir. Eşlerin ayrı şekilde yaşaması için haklı sebeplerin bulunması gerekmektedir.
Emekli Kadın Nafaka Alabilir Mi?
Emekli maaşı kadının geçinmesine yeterli ise kadın yoksulluk nafakası alamayacaktır; ancak emekli maaşı ile geçinemeyecek ve refah düzeyinin evlilik içerisinde yüksek olduğu hallerde kadın talepte bulunabilir.
Nafaka Ödenmezse Ne Olur?
Nafaka ödenmez ise alacaklı, borçlusu aleyhine birikmiş ve gelecekteki ödenecek olan nafakalar adına icra takibi başlatabilir. Ödenmez ise maaş haczi talebinde bulunulabilecektir.
18 Yaşından Büyüklere Nafaka Verilir Mi?
İştirak nafakası alan çocuğun ergin olması halinde nafaka da sona erecektir; ancak çocuğun eğitim hayatı devam ediyor ise kendisi dava açarak nafaka talebinde bulunma hakkı vardır.
Tedbir Nafakası Ne Kadar Sürede Bağlanır?
Uygulamada mahkeme, tarafların ekonomik ve sosyal durum incelemesini gerçekleştirmesi halinde tedbir nafakasına hükmetmektedir. SED raporunun hazırlanması, mahkemenin ve emniyetin iş yoğunluğuna göre değişkenlik göstermektedir. Bazen 1-2 ay sürer iken bazen de 3-4 ay sonrasında da nafaka bağlanmaktadır.
Nafaka Elden Ödenir Mi?
Herhangi bir ödeme şekli şartı bulunmamaktadır. Nafaka elden ödenebilir ama ispatı çok zordur. Bu nedenle nafaka borçlusunun borcunu banka üzerinden ödemesi ispat etmek açısından önemlidir. Elden ödenmesi halinde de mutlaka makbuz veya belge istenilmelidir.
Tek Taraflı Boşanmada Nafaka Olur Mu?
Taraflardan birisinin boşanmak istememesi, tek taraflı boşanma talebinde bulunulması nafakaya hükmedilmesine engel değildir.
Nafaka Ne Kadar Olur, Ne Kadar Nafaka Alırım?
Nafakanın miktarı, her iki tarafın sosyal ekonomik durumuna ve nafaka alacaklısının ihtiyacına göre belirlenmektedir. Belli düzeydeki bir gelir adına kesin ve net nafaka miktarı söylenmesi doğru olmayacaktır. Hakim, nafaka miktarı adına takdir yetkisini kullanarak SED raporu ve nafaka alacaklısının ihtiyacına göre bir değer belirleyecektir.
Nafaka Artış Oranı Nedir?
Para alım gücünün düşmesi nedeniyle ileriki yıllarda nafaka artış oranının uygulanması gerekmektedir. Yargıtayın güncel kararına göre TÜİK verilerine nafakanın Üfe oranında artırılması yönünde karar verilecektir.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Ödenir Mi?
Tarafların anlaşması ve protokol maddesinde düzenlenmesi halinde yoksulluk veya iştirak nafakası ödemesi yönünde karar verilecektir.
Nafaka Peşin Mi Ödenir?
Türk Medeni Kanunu’nun 330. maddenin ikinci fıkrasında “Nafaka her ay peşin olarak ödenir” hükmü yer almaktadır.
Sigortalı İşe Girince Nafaka Kesilir Mi?
Nafaka alacaklısının girmiş olduğu işten aldığı ödeme yoksulluk nafakasını kaldıracak bir miktarda ise kaldırılması yönünde karar verilebilir. Hakim durum değerlendirmesine göre indirilmesi yönünde karar verebilir.
Geçmişe Dönük Nafaka Talep Edilebilir Mi?
Nafaka borçlusunun hükmedilen nafakayı ödememesi halinde alacaklı tarafından ödeme talebiyle icra takibi başlatılabilir.
İmam Nikahlı Eş Nafaka Alabilir Mi?
Yoksulluk nafakası talebinde bulunulması için resmi nikahlı evli olunması gerekmektedir. Resmi nikah olmadan nafaka talebinde bulunulamaz.
Nafaka Kaç Ay Ödenmezse Dava Açılır?
Belli bir ay sınırlaması yoktur, ödenmemesi halinde her zaman dava açılabilir.
Nafaka Cezası Nasıl Düşer?
Nafaka borçlusunun borcunu ödememesi nedeniyle verilen tazyik hapsi cezası, şikayete konu olan borcun ödenmesi halinde ceza düşecektir. Cezanın kesinleşmesi ve infazı esnasında dahi borcun ödenerek kapatılması halinde ceza kalkar.
Nafaka Ne Zaman Başlar?
Çekişmeli boşanma davasında nafaka ödenmesi yönünde karar verilmesi halinde dava açılma tarihinden itibaren ödenecektir. Anlaşmalı boşanma yoluyla boşanan eşlerde ise protokol maddesinde tarihi ayrı olarak belirtmemiş ise anlaşmalı boşanma davası açılma tarihinden itibaren ödenecektir.
İştirak Nafakası Hangi Durumlarda Kesilir?
- Çocuğun velayet hakkını alması,
- Borçlu veya Alacaklının vefat etmesi,
- Çocuğun ergin olması halinde kendiliğinden kesilecektir.
İşsizken Nafaka Ödenir Mi?
Nafaka ödenmesine hükmedilmiş fakat borçlunun bu dönemde işsiz kalması halinde ödemeye devam edip etmeyeceği merak konusudur. Önemli olan işsizliğin geçici olup olmadığıdır. Sağlık durumundaki kalıcı rahatsızlık nedeniyle bundan sonraki yaşantısında işsiz kalacak kişinin ekonomik durumuna göre nafaka değerlendirilmesi yapılacaktır.
Nafaka Alacağı Haczedilebilir Mi?
Nafaka haczi kabil olmayan gelirlerdendir, bu nedenle haczedilemez.
Erkek Kadına Nafaka Davası Açabilir Mi?
Velayeti alan baba, anneye iştirak nafakası ödenmesi talebiyle dava açabilir. Çocuklar adına erkek de olsa ödenmesine hükmedilecektir.
Yoksulluk nafakası talebinde bulunacak olan erkek eş de, şartları var ise yoksulluk aylığı adına talepte bulunabilecektir.
Aldatan Eşe Nafaka Verilir Mi?
Yoksulluk nafakası, evliliğin bitiminde ağır kusurlu olmayan eşe verilecektir. Mahkeme tarafından her iki eşin kusur değerlendirmesinde aldatan eş, daha ağır kusurlu ise hükmetmeyecektir
Ancak velayet hakkı verilen eş aldatmış ise aldatan eş, iştirak nafakası bağlanması yönünde talepte bulunabilecektir.
Memur Eşe Nafaka Verilir Mi?
Çocukların velayet hakkını alan memur eşe iştirak nafakası ödenmesi yönünde karar verilebilir. Ayrıca evlilik birliği içerisindeki refah ve ekonomik düzeyinin boşanma ile düşecek olması halinde memur eşe yoksulluk nafakası ödenmesi kararı verilebilir.
Nafaka Alacağı Öncelikli Mi?
Geçmişte ödenmeyen birikmiş nafaka alacağı öncelikli değildir, mevcut hacizler sonrasında kesilecektir.
Nafaka Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
Basit yargılama usulüne tabidir. Bu nedenle dilekçeler aşaması sadece dava ve cevap dilekçesinden oluşmaktadır. Yargıda belirlenen hedef süre 241 gündür. Genellikle iki ya da üç duruşma sonrasında hüküm verilen davalardan olduğundan boşanma davalarından daha kısa sürmektedir.
Nafaka Davası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi?
Tedbir nafakası kesinleşmeden icraya konulabilir; ancak yoksulluk ve iştirak kesinleşmeden icra takibi başlatılamayacaktır.

