Güvenlik Soruşturmasında Nelere Bakılır? 

Kamuda görev alacak kişiler veya belirli özel sektör çalışanları için uygulanan güvenlik soruşturması, bireyin geçmişini ve güvenilirliğini inceleyen bir prosedürdür. Peki, güvenlik soruşturmasında hangi kriterler değerlendirilir? Güvenlik soruşturması neden olumsuz sonuçlanır? İşte, 2025 yılı güncel mevzuatına göre güvenlik soruşturmasında incelenen kriterler ve hukuki detaylar…

1. Güvenlik Soruşturması Nedir?

📌 Güvenlik soruşturması, özellikle devlet kurumlarında veya kritik görevlerde çalışacak kişilerin devlete bağlılığı, suç geçmişi ve milli güvenliğe tehdit oluşturup oluşturmadığını inceleyen bir araştırma sürecidir.

📌 Kimler için güvenlik soruşturması yapılır?
✔️ Kamu kurumlarında memur olarak çalışacak kişiler
✔️ Askeri personel ve Emniyet teşkilatı çalışanları
✔️ Adalet Bakanlığı, TSK, MİT, İçişleri Bakanlığı gibi kritik kurumlarda görev alacaklar
✔️ Özel güvenlik görevlileri
✔️ Savunma sanayi gibi stratejik sektörlerde çalışanlar

📌 Güvenlik soruşturması, kişinin devlet güvenliği açısından risk taşıyıp taşımadığını belirlemek için yapılır.

📌 Yasal Dayanak:

• 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu, güvenlik soruşturmasının yasal çerçevesini belirler.
• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesi, devlet memurluğuna alınacak kişilerde aranacak şartları düzenler.

2. Güvenlik Soruşturmasında Nelere Bakılır?

📌 Güvenlik soruşturması sırasında kişinin resmî ve gayriresmî kayıtları, geçmiş faaliyetleri ve aile ilişkileri detaylı olarak incelenir.

📌 İşte güvenlik soruşturmasında incelenen başlıca kriterler:

1️⃣ Adli Sicil Kaydı ve Sabıka Durumu

✔️ Adli sicil kaydı (Sabıka kaydı) incelenir.
✔️ Devlet güvenliği aleyhine suçlar, terör örgütü üyeliği, zimmet, irtikap, hırsızlık gibi suçlardan mahkumiyet olup olmadığına bakılır.
✔️ Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) ve ceza erteleme kararları da soruşturmada dikkate alınabilir.

2️⃣ FETÖ, PKK, DHKP-C Gibi Terör Örgütleri ile Bağlantı

✔️ Terör örgütleriyle doğrudan veya dolaylı ilişkisi olup olmadığı araştırılır.
✔️ Sosyal medya paylaşımları ve dijital izler incelenebilir.
✔️ ByLock, Eagle gibi örgütsel haberleşme programlarını kullanıp kullanmadığı tespit edilir.

3️⃣ Devlete ve Anayasal Düzenine Bağlılık

✔️ Devlete sadakat, anayasal düzene karşı tutum ve devletin güvenliğine karşı faaliyetlerde bulunup bulunmadığı incelenir.
✔️ Geçmişte devlet karşıtı eylemlerde bulunmuş mu?

4️⃣ Aile ve Yakın Çevre Araştırması

✔️ Aile bireyleri, özellikle anne, baba, eş ve kardeşlerin sabıka durumu kontrol edilir.
✔️ Ailede terör örgütleriyle bağlantılı kişiler olup olmadığına bakılır.
✔️ Kişinin sosyal çevresindeki kişilerin güvenlik riski oluşturup oluşturmadığı araştırılır.

5️⃣ Mali Durum ve Yasadışı Finansal Hareketler

✔️ Kara para aklama, yasa dışı bahis, kaçakçılık gibi ekonomik suçlarla bağlantısı olup olmadığı incelenir.
✔️ Vergi kaçakçılığı veya mali suçlara karışıp karışmadığı araştırılır.

6️⃣ Uyuşturucu ve Organize Suç Bağlantısı

✔️ Uyuşturucu kullanımı, satışı veya organize suç gruplarıyla bağlantı olup olmadığı kontrol edilir.
✔️ Emniyet kayıtlarından geçmişte hakkında herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığı sorgulanır.

7️⃣ Sosyal Medya ve Dijital İçerik İncelemeleri

✔️ Kişinin geçmişte yaptığı sosyal medya paylaşımları incelenebilir.
✔️ Devlet aleyhine söylemler, terör propagandası içeren içerikler güvenlik riski olarak değerlendirilebilir.

8️⃣ Yurtdışı Bağlantıları ve Yabancı Ülkelerle İlişkiler

✔️ Yabancı istihbarat servisleriyle ilişki içinde olup olmadığı incelenir.
✔️ Yurt dışına sık seyahat edip etmediği ve bu seyahatlerin amacı araştırılır.

📌 Bu kriterler, kamu güvenliği açısından kişinin göreve uygun olup olmadığını belirlemek için kullanılır.

3. Güvenlik Soruşturması Olumsuz Sonuçlanırsa Ne Yapılmalı?

📌 Eğer güvenlik soruşturmanız olumsuz sonuçlanırsa, itiraz etme hakkınız vardır.

✔️ Olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmasına karşı İdare Mahkemesi’nde iptal davası açabilirsiniz.
✔️ İdare, soruşturma sonucunu resmi gerekçesiyle bildirmek zorundadır.
✔️ Eğer yanlış veya haksız bir değerlendirme yapıldığını düşünüyorsanız, hukuki süreç başlatabilirsiniz.

📌 İtiraz için yapılması gerekenler:
1️⃣ Öncelikle soruşturma sonucuna ilişkin yazılı belge alınmalıdır.
2️⃣ Hukuki destek alınarak, güvenlik soruşturması iptali için İdare Mahkemesi’ne dava açılmalıdır.
3️⃣ Mahkeme süreci boyunca hukuki temsilci (avukat) ile ilerlemek süreci hızlandırabilir.

📌 Önemli Not:

• İdare Mahkemesi, güvenlik soruşturması sürecinde hatalı veya hukuka aykırı bir işlem tespit ederse, kararı iptal edebilir.
• Yargıtay kararlarına göre, güvenlik soruşturması adil ve hukuka uygun şekilde yürütülmelidir.
• OLUMSUZ GÜVENLİK SORUŞTURMASI İPTAL DAVASI

4. Güvenlik Soruşturması Kaç Gün Sürer?

📌 Güvenlik soruşturması genellikle 1 ila 3 ay arasında tamamlanmaktadır.

📌 Ancak, soruşturmanın süresi aşağıdaki faktörlere bağlı olarak değişebilir:
✔️ Kurumun yoğunluğu
✔️ Kişinin geçmişiyle ilgili detaylı inceleme gerekliliği
✔️ Ek belgeler ve doğrulama süreçleri

📌 Eğer güvenlik soruşturmanız uzun süredir tamamlanmadıysa, ilgili kuruma dilekçe vererek sürecin hızlandırılmasını talep edebilirsiniz.

Güvenlik Soruşturmasında Nelere Bakılır

5. Sonuç: Güvenlik Soruşturmasında Nelere Bakılır?

✅ Adli sicil kaydı ve sabıka durumu incelenir.
✅ Terör örgütleriyle bağlantı olup olmadığı araştırılır.
✅ Aile bireyleri ve yakın çevrenin güvenlik durumu incelenir.
✅ Mali suçlar, uyuşturucu kullanımı ve organize suç bağlantısı kontrol edilir.
✅ Sosyal medya paylaşımları analiz edilebilir.
✅ Yurt dışı bağlantıları ve yabancı istihbarat servisleriyle ilişki olup olmadığına bakılır.

📌 Eğer güvenlik soruşturmanız haksız yere olumsuz sonuçlandıysa, yasal haklarınızı öğrenmek için bir avukata danışabilirsiniz. Avukata sor hizmetinden faydalanarak, güvenlik soruşturması iptal davası hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.