YABANCILAR NASIL VATANDAŞLIK ALABİLİR?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak isteyen yabancılar için birden fazla yol bulunmaktadır. 2025 itibariyle geçerli mevzuata göre Türk vatandaşlığı kazanmanın yolları; Türkiye’de uzun süre ikamet etmek, bir Türk vatandaşıyla evlenmek, belirli şartlarda ev almak veya yatırım yapmak, Türk vatandaşı ebeveyn soyundan gelmek gibi başlıklarda toplanabilir. Ayrıca istisnai durumlar, evlat edinilme ve göçmen statüsü de yabancılara vatandaşlık kapısını açabilmektedir. Aşağıda, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu çerçevesinde yabancıların Türk vatandaşlığını hangi şartlarla ve nasıl alabileceği tüm detaylarıyla açıklanmaktadır.

TÜRKİYE’DE 5 YIL İKAMET İLE VATANDAŞLIK

Yabancıların vatandaşlık almasının en yaygın yolu, 5 yıl kesintisiz ikamet koşuluna dayalı genel başvuru yoludur. Kanunun 11. maddesine göre, başvuru tarihinden geriye doğru aralıksız 5 yıl Türkiye’de yasal olarak ikamet eden ve aşağıdaki şartları taşıyan yabancılar vatandaşlık başvurusunda bulunabilir:

• Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak: Başvuracak kişi, kendi ülkesinin kanunlarına göre reşit olmalı ve zihinsel yeterliliği bulunmalıdır (vatansız ise Türk hukukuna göre ergin sayılmalıdır).
• Kesintisiz 5 yıl ikamet: Son 5 yıl boyunca Türkiye’de yasal oturma izni veya çalışma izniyle sürekli ikamet etmiş olmalıdır. Bu süre içinde toplamda 12 ayı aşmamak kaydıyla yurt dışına çıkışlar ikamet bütünlüğünü bozmaz. Daha uzun süreli ayrılıklar 5 yıllık sayacı sıfırlar.
• Türkiye’de yerleşme niyeti: Kalıcı olarak Türkiye’ye yerleşmek istediğini davranışlarıyla göstermelidir. Örneğin Türkiye’de gayrimenkul satın almak, iş kurmak, yatırım yapmak, iş merkezini Türkiye’ye taşımak veya bir işte çalışma izniyle çalışmak gibi adımlar yerleşme niyetine dair olumlu örneklerdir. Ayrıca Türk vatandaşı ile evlenmek, ailesiyle birlikte toplu başvuruda bulunmak, daha önce vatandaşlık almış anne-baba-kardeşe sahip olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak da yerleşme niyetinin göstergelerindendir.
• Sağlık durumu: Genel sağlık bakımından toplum sağlığına tehdit oluşturan tehlikeli bir hastalığı bulunmamalıdır (örneğin ileri derecede bulaşıcı hastalıklar vatandaşlık için engel oluşturabilir).
• İyi ahlak sahibi olmak: Toplum düzeniyle bağdaşmayan kötü alışkanlıkları veya sabıkaları olmamalıdır. Kişi, hukuka ve etik kurallara uygun yaşam tarzıyla çevresine güven veren bir profil sergilemelidir.
• Yeterli düzeyde Türkçe bilmek: Günlük hayatta iletişim kurabilecek ve toplumsal yaşama uyum sağlayabilecek kadar Türkçe konuşabilmelidir. Başvuru sürecinde, İl Vatandaşlık Müdürlüğü bünyesindeki komisyon genellikle başvuru sahibiyle mülakat yaparak Türkçe bilgisini ve uyum düzeyini değerlendirir.
• Gelir veya meslek sahibi olmak: Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin geçimini sağlayacak düzenli bir geliri veya mesleği olduğunu belgelemelidir. İşsizlik veya geçim kaynağı gösterememek, başvurunun reddine neden olabilir.
• Milli güvenlik ve kamu düzenine tehdit oluşturmamak: Başvuran yabancı, Türkiye’nin milli güvenliği veya kamu düzeni açısından risk teşkil eden bir durumda olmamalıdır (örn. terör örgütü bağlantıları veya ağır suç sabıkaları bu kapsamdadır).

Bu genel şartları eksiksiz karşılayan yabancılar, 5 yıllık ikamet yoluyla vatandaşlık başvurusunu yapabilir. Başvurular yurt içinde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerine, yurt dışında ise Türk konsolosluklarına şahsen veya özel vekaletname ile yapılmaktadır. Başvuru esnasında son 5 yıla ait ikamet izin belgeleri ve Türkiye giriş-çıkış kayıtları gibi evraklar istenir. Not: Öğrenim amacıyla alınan öğrenci ikamet süreleri, vatandaşlık başvurusunda yarı yarıya hesaba katılır. Bu nedenle 5 yıllık sürenin hesabında öğrenci ikametiyle geçirilen süreler yarım sayılmaktadır. Tüm şartlar sağlandıktan sonra dosya İl Nüfus Müdürlüğü’ne teslim edilir ve ilgili makamlar tarafından güvenlik soruşturmaları yapılarak karar sürecine geçilir. Genel yolla yapılan vatandaşlık başvurularının sonuçlanması yaklaşık 1-2 yıl sürebilmekte olup bu süre, evrakların eksiksizliğine ve başvuru yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir.

EVLİLİK YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞI

Bir Türk vatandaşı ile evlenen yabancılar, doğrudan vatandaşlık hakkı kazanmaz ancak en az 3 yıllık evlilik sonrasında şartları sağlamak kaydıyla Türk vatandaşlığı için başvurabilirler. 5901 sayılı Kanunun 16. maddesi uyarınca “Türk vatandaşı ile evlilik, başvuru sahibine gerekli koşulları taşıması halinde vatandaşlık kazanma imkanı verir”. Evlilik yoluyla vatandaşlık için aranan başlıca şartlar şöyledir:

• En az 3 yıl resmi evlilik: Başvuru anında yabancı eşin, Türk vatandaşıyla kesintisiz en az üç yıldır resmi olarak evli olması ve evliliğin fiilen devam etmesi gerekir. (Sadece dini nikâh veya nişanlılık, vatandaşlık başvurusu için geçerli değildir.)
• Aile birliği içinde yaşama: Evlilik, aile hayatı gereklerine uygun ve samimi bir biçimde sürdürülüyor olmalıdır. Eşlerin birlikte yaşamadığı, kağıt üzerinde kalmış evlilikler tespit edilirse vatandaşlık verilmez. Başvuru yapıldıktan sonra Türk eşin vefatı halinde, evliliğin devam şartı aranmaz.
• Evlilik birliğine aykırı faaliyette bulunmama: Başvuran, evlilik amacına aykırı ve kötü niyetli bir davranışta bulunmamış olmalıdır. Örneğin sadece vatandaşlık almak için anlaşmalı yapılan evliliklerin tespiti durumunda başvuru reddedilir.
• Milli güvenlik ve kamu düzeni şartı: Genel olarak her vatandaşlık başvurusunda olduğu gibi, yabancı eşin de milli güvenlik veya kamu düzenine tehdit oluşturan bir hali bulunmamalıdır.

Yukarıdaki koşulları taşıyan yabancılar, evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu yapabilir. Bu yol ile başvurularda 5 yıllık ikamet şartı aranmaz; ancak süreçte ilgili makamlar evliliğin gerçek bir aile yuvası oluşturup oluşturmadığını kapsamlı şekilde araştırır. İkamet adresinde polis soruşturması ve eşlerin mülakata çağrılması gibi adımlarla evliliğin gerçekliği teyit edilir. Başvuru sırasında Türk vatandaşı eşe ait nüfus kayıt örneği, evlilik cüzdanı, yabancı eşin kimlik ve doğum belgeleri gibi evraklar talep edilir. Evlilik birliği içinde doğan veya eşlerin birlikte evlat edindiği çocuklar da bu süreçte değerlendirilir. Dikkat: Eşlerden birinin vatandaşlık alması, diğer eşe otomatik olarak vatandaşlık hakkı tanımaz; her eş kendi koşullarıyla ayrı başvuru yapmak zorundadır. Evlilik yoluyla yapılan başvurular genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında sonuçlandırılmaktadır.

İç Link: Daha fazla detay için Evlilik Yoluyla Türk vatandaşlığı sürecine dair makalemizi inceleyebilirsiniz.

YATIRIM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞI

Türkiye, belirli bir tutarın üzerinde ekonomik katkı sağlayan yabancılara istisnai vatandaşlık imkânı tanımaktadır. 2018 yılında yürürlüğe giren düzenlemeler ile başlayan yatırım yoluyla vatandaşlık programı, 2022’de yapılan güncellemelerle birlikte halen yürürlüktedir. Özellikle sermaye sahipleri ve yatırımcılar arasında popüler olan bu yöntemde, yabancı kişi aşağıdaki yatırım seçeneklerinden birini gerçekleştirdiğinde Türk vatandaşlığı için başvurmaya hak kazanır:

• En az 400.000 ABD Doları tutarında gayrimenkul satın almak: Türkiye’de konut, iş yeri, arsa gibi taşınmazlar satın alarak vatandaşlık elde etmenin alt sınırı 400 bin USD’dir. (Bu tutar önceden 250 bin USD idi, 2022’de 400 bine yükseltilmiştir.) Satın alınan gayrimenkul(ler) için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden “Uygunluk Belgesi” alınmalı ve tapu kaydına 3 yıl satılmama taahhüdü konulmalıdır. Yani yatırımcı, bu taşınmazı en az üç yıl elinde tutacağını taahhüt etmelidir.
• En az 500.000 ABD Doları tutarında sabit sermaye yatırımı yapmak: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından doğrulanan şekilde, Türkiye’ye en az 500 bin USD tutarında fabrika, üretim tesisi gibi sabit sermaye yatırımı yapan yabancı, uygunluk onayı alarak vatandaşlık başvurusu yapabilir.
• Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankaya en az 500.000 USD mevduat yatırmak: En az 500 bin USD veya karşılığı dövizi, Türkiye’deki bankalarda 3 yıl çekilmemek şartıyla mevduat olarak tutan yabancılar, Bankacılık Denetleme Kurumu’nun blokaj yazısını alarak vatandaşlığa başvurabilir.
• En az 50 kişilik istihdam oluşturmak: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan alınacak uygunluk belgesiyle, Türkiye’de en az 50 Türk vatandaşına sürekli istihdam sağlayan yabancılar bu kapsamda vatandaşlık hakkı kazanır (örneğin yeni bir şirket kurarak veya mevcut şirketinde istihdamı artırarak). İstihdamın sağlandığı, ilgili Bakanlıkça denetlenerek onaylanır.
• En az 500.000 USD tutarında devlet borçlanma aracı satın almak: Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın belirlediği biçimde, devlet tahvili veya hazine bonosu gibi borçlanma araçlarından en az 500 bin USD değerinde satın alıp 3 yıl elinde tutan yabancılar vatandaşlığa başvurabilir.
• En az 500.000 USD tutarında yatırım fonu katılma payı almak: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanmış, en az 500 bin USD değerinde gayrimenkul yatırım fonu veya girişim sermayesi fonu katılım payını 3 yıl satmama şartıyla elinde tutan yabancılar da bu programdan yararlanabilir.

Yukarıdaki yatırım şartlarından herhangi birini sağlayan yabancı, 5 yıl ikamet şartı aranmaksızın istisnai yoldan Türk vatandaşlığı için başvurabilir. Yatırımın tamamlanmasının ardından ilgili kurumdan (Tapu Kadastro, Bakanlık vb.) alınan uygunluk yazısı ile birlikte Nüfus ve Vatandaşlık İşleri’ne başvuru yapılır. Bu süreçte yatırımcıdan ayrıca kısa dönem ikamet izni alması istenir; zira başvuru esnasında Türkiye’de yasal ikametinin bulunması gerekir. Yatırım yoluyla yapılan başvuruların sonuçlanma süresi genellikle 6-12 ay gibi daha kısa olabilmektedir. Ancak her durumda, başvurucuda milli güvenlik ve kamu düzeni açısından engel hal bulunmaması temel şarttır.

İç Linkler: Yatırım yoluyla vatandaşlık hakkında daha detaylı bilgi için Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı rehberimizi okuyabilirsiniz. Özellikle gayrimenkul satın alımı konusuna ilgi duyanlar, 400.000 Dolara Gayrimenkul Alarak Türk Vatandaşlığı yazımıza göz atabilirler.

İSTİSNAİ VATANDAŞLIK (ÖZEL DURUMLAR)

Türk vatandaşlığının kazanılmasında, yukarıda sayılanların dışında bazı istisnai haller de mevcuttur. Kanunun 12. maddesine göre, Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıdaki durumdaki yabancılar, diğer şartlar aranmaksızın Türk vatandaşlığına alınabilir:

• Olağanüstü hizmeti geçen kişiler: Türkiye’ye bilimsel, teknolojik, ekonomik, kültürel, sportif veya sanatsal alanlarda üstün hizmet sağlamış veya sağlayacağı düşünülen, ilgili Bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklif sunulan yabancılar vatandaşlığa alınabilir. Örneğin uluslararası başarı kazanmış bilim insanları, sporcular veya sanatçılar bu kapsamdadır.
• Turkuaz Kart sahipleri: Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31/1-j bendi uyarınca yatırım yaparak özel ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar (ve bunların eş ve bakmakla yükümlü çocukları) da Bakanlık teklifi ve Cumhurbaşkanı onayıyla istisnai olarak vatandaşlık kazanabilirler. Turkuaz Kart, yüksek nitelikli yabancı işgücüne veya yatırımcılara verilen sürekli oturma ve çalışma izni niteliğinde bir karttır. Bu karta sahip olanlar, 3 yıllık geçiş sürecini tamamladıktan sonra vatandaşlık başvurusu hakkına kavuşur.
• Vatandaşlığa alınması zaruri görülenler: Milli güvenlik veya ülke menfaati gereği vatandaşlığına alınması zorunlu görülen yabancılar, Cumhurbaşkanı’nın bireysel kararıyla doğrudan Türk vatandaşı yapılabilir. Bu kategoride genellikle devletin çıkarları doğrultusunda stratejik önem taşıyan kişiler yer alır.

Yukarıdaki istisnai durumlarda, başvuru sahiplerinin yine de kamu güvenliği ve düzeni açısından engel hali bulunmaması gerekmektedir. İstisnai vatandaşlık işlemleri genellikle özel bir süreç olup her başvuru ayrı değerlendirilir. Bu gibi durumlarda İçişleri Bakanlığı’nın teklifi üzerine karar verildiğinden, standart başvuru yöntemlerinden farklı prosedürler izlenir.

İç Link: Turkuaz Kart uygulaması hakkında detaylı bilgi almak için ilgili makalemizi inceleyebilirsiniz.

SOYBAĞI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞI (DOĞUM YOLUYLA)

Türk vatandaşlığı kanununa göre, doğumla vatandaşlık esası “kan bağı (soybağı)” ilkesine dayanır. Bu nedenle yabancı uyruklu bir kişi eğer annesi veya babası Türk vatandaşı ise doğduğu anda Türk vatandaşlığını kazanır. Örneğin babası Türk, annesi yabancı olan bir çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşı kabul edilir. Doğum yerinin Türkiye dışında olması bu durumu etkilemez. Bu şekilde Türk vatandaşlığını kazanan çocuklar için ayrıca sonradan başvuru şartı yoktur; sadece vatandaşlık hakkının tescili gerekir. Yurt içinde doğan çocuklar için nüfus müdürlüklerine, yurt dışında doğanlar için ilgili konsolosluğa başvurarak nüfus kütüğüne kayıt yapılması yeterlidir.

Diğer yandan, Türkiye’de doğan bir yabancı çocuk, eğer anne ve babası yabancı olup hiçbir ülkenin vatandaşlığını kazanamıyorsa (örneğin ebeveynlerin vatansız olması veya kendi ülkelerinin çocuklarına vatandaşlık hakkı vermemesi durumunda) doğumundan itibaren Türk vatandaşı kabul edilir. Bu kural, çocuğun vatansız kalmasını önlemeye yöneliktir. Ancak altını çizmek gerekir ki yabancı ebeveynlerin çocuğu olarak Türkiye’de doğmak, kendi başına Türk vatandaşlığı kazandırmaz. Türkiye’de doğan çocuk, eğer anne veya babasından dolayı başka bir ülkenin vatandaşlığını edinebiliyorsa Türk vatandaşı olamaz. Türkiye, toprak esasına dayalı vatandaşlık prensibini (jus soli) sadece vatansızlık riskine karşı sınırlı şekilde uygulamaktadır.

Soy bağı yoluyla vatandaşlık kazanan kişiler, aslında zaten doğuştan Türk vatandaşı oldukları için sonradan başvuru yapmalarına gerek yoktur. Ancak yurt dışında doğup da nüfus kaydı yaptırılmamış kişiler, Türk vatandaşı ebeveynleri üzerinden vatandaşlıklarını tescil ettirmek için başvuruda bulunabilirler. Bu durumda doğum belgesi, ebeveynin Türk vatandaşı olduğunu gösterir belge, çocuğun yabancı vatandaşlık bilgileri gibi evraklar sunularak nüfus kütüğüne kayıt işlemi yapılır.

EVLAT EDİNİLME YOLUYLA VATANDAŞLIK

Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen yabancı çocuklar da belirli şartlarla Türk vatandaşlığı kazanabilir. Kanuna göre, bir Türk vatandaşı gerçek kişi tarafından 18 yaşından küçük bir yabancının evlat edinilmesi durumunda, eğer milli güvenlik ve kamu düzeni açısından engel bir hali yoksa çocuk, evlat edinme kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Bu vatandaşlık kazanımı, evlat edinme işleminin tamamlandığı tarih itibarıyla hüküm ifade eder. Evlat edinilen çocuğun vatandaşlığa alınması için ayrıca Cumhurbaşkanı kararı aranmamakta, doğrudan yetkili makam kararı (İçişleri Bakanlığı onayı) ile vatandaşlık verilmektedir. Başvuru için evlat edinme kararı, çocuğun kimlik bilgileri ve gerekirse biyolojik ebeveynlerinin rızasına dair belgelerle nüfus müdürlüğüne müracaat edilir. Evlat edinme yoluyla kazanılan vatandaşlık da kanunun tanıdığı istisnai yollardan biridir.

GÖÇMEN OLARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI

Göçmen statüsü ile vatandaşlık kazanımı, özellikle Türk soyuna mensup yabancılar için geçerli özel bir imkândır. 5543 sayılı İskân Kanunu’nda “göçmen” terimi “Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup yerleşmek amacıyla tek başına veya topluca Türkiye’ye gelip kanun gereğince kabul olunanlar” şeklinde tanımlanmıştır. Bu kapsama giren kişiler, İçişleri Bakanlığı’nın teklifi ve Cumhurbaşkanı kararı ile doğrudan Türk vatandaşı olabilirler. Özellikle Balkan ülkelerinden veya eski Osmanlı coğrafyasından gelen, Türk kökenli topluluklar bu kapsamda değerlendirilmektedir. Göçmen olarak Türk vatandaşlığına alınacak kişilerin öncelikle iskân (yerleştirme) iznine hak kazanması gerekir. İskân Kanunu uyarınca başvuran kişinin Türk soyuna veya kültürüne bağlı olduğunu kanıtlayan belgeler (örneğin Türk soylu olduğunu gösterir nüfus kayıtları, soy belgesi vb.) ile İl Göç İdaresi üzerinden işlem yapılır. İlgili mercilerin onayıyla “göçmen” kabul edilenlerin vatandaşlık dosyası hazırlanarak Bakanlığa iletilir. Bu yol tamamen devlet takdirinde olan istisnai bir süreçtir. Dolayısıyla Suriye, Afganistan gibi ülkelerden gelip sığınmacı statüsünde bulunan yabancılar, Türk kökenli olmadıkça “göçmen” kategorisinden faydalanamazlar. Göçmen statüsüyle vatandaş olanlar, diğer şartlardan muaf tutulur ancak güvenlik soruşturması ve resmi prosedürler aynen uygulanır.

İç Link: Konuya ilişkin ayrıntılar için Göçmen Olarak Türk Vatandaşlığı başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

VATANDAŞLIK BAŞVURU SÜRECİ VE GEREKLİ BELGELER

Yabancıların Türk vatandaşlığına geçiş başvuruları, yolu ne olursa olsun belirli resmi prosedürlere tabidir. Başvurular yurt içinde kişinin yerleşim yerindeki İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’ne, yurt dışında ise Türk büyükelçiliği veya başkonsolosluğuna yapılır. Başvuru sahibinin şahsen müracaatı esastır; ancak gerekli durumlarda noter tasdikli özel vekaletname ile bir temsilci (örneğin avukat) aracılığıyla da başvuru gerçekleştirilebilir.

Gerekli Belgeler: Vatandaşlık başvurusu için yoluna göre değişmekle birlikte genel olarak şu belgeler talep edilir:

• Başvuru formu (il nüfus müdürlüğünden temin edilir),
• Geçerli pasaport veya kimlik belgesi (noter onaylı Türkçe tercümesi ile birlikte),
• Doğum belgesi (kişinin doğum tarihini ve ebeveyn bilgilerini gösterir belge),
• Medenî hal belgesi (bekâr, evli, boşanmış veya dul olduğunu gösterir belge; evliler için eş ve çocuk bilgilerini içeren nüfus kayıt örneği),
• Türk vatandaşı yakınlık belgeleri (evlilik yoluyla başvurularda Türk eşin nüfus kayıt örneği; soybağı durumunda Türk ebeveyne ait belge vb.),
• Türkiye’de ikamet ettiğini gösterir ikametgâh belgesi veya ikamet izin kartı,
• Adli sicil belgesi (gerektiğinde, hem Türkiye’den hem yabancının kendi ülkesinden temiz kağıdı istenebilir),
• Sağlık raporu (bulaşıcı hastalık taşımadığını gösteren hastane raporu, özellikle genel vatandaşlık başvurularında istenir),
• 2 adet biyometrik fotoğraf (son 6 ay içinde çekilmiş, pasaport boyutunda),
• Başvuru harcının ödendiğine dair makbuz,
• Başvuru türüne özel ek belgeler:
  • 5 yıl ikamet yolu için: Son 5 yılı kapsayan ikamet izin belgeleri ve giriş-çıkış dökümü, çalışma izni varsa ilgili belgeler.
  • Evlilik yolu için: Evlilik cüzdanı fotokopisi, eşe dair nüfus kayıt örneği, varsa ortak çocukların doğum belgeleri.
  • Yatırım yolu için: İlgili kurumlardan alınmış uygunluk belgeleri (Tapu’dan taşınmaz uygunluk yazısı, BDDK’dan mevduat blokaj yazısı, Bakanlıklardan yatırım/istihdam onayı vb.), yatırımı gerçekleştirdiğine dair kanıtlayıcı belgeler (tapu senedi, banka dekontu, vs.), kısa dönem ikamet izin kartı.
  • Göçmen/istisnai yol için: Göçmen belgesi veya ilgili bakanlık tavsiye yazıları, özel gerekçeyi tevsik eden dokümanlar.

Başvuru dosyası eksiksiz tamamlandıktan sonra, süreç resmi olarak başlamış olur. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, başvuru sahibinin teslim ettiği evrakları ve hakkında yapılacak güvenlik soruşturması sonuçlarını değerlendirir. Gerek görüldüğünde, başvuru sahibinden ek belge talep edilebilir veya yüz yüze görüşme/mülakat yapılabilir (özellikle genel ve evlilik başvurularında). Tüm incelemeler neticesinde şartları sağlayan adayların vatandaşlık onayı İçişleri Bakanlığı’nca hazırlanır ve karar mercilerine sunulur. Yabancının Türk vatandaşlığına kabulü, çoğunlukla Cumhurbaşkanı kararı ile veya yetki devri çerçevesinde ilgili makam kararı ile resmileşir. Karar, başvuru yapılan nüfus müdürlüğüne iletilir ve başvuru sahibine tebliğ edilir.

Vatandaşlık Yemin ve Kimlik: Vatandaşlık başvurusu onaylanan kişi, il nüfus müdürlüğünde yemin törenine davet edilir. Türk vatandaşlığı yeminini ederek nüfus kütüğüne kaydı yapılır ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartını almaya hak kazanır. Bu noktadan sonra kişi, tüm vatandaşlık hak ve yükümlülüklerine sahip olur (oy kullanma, pasaport alma, askerlik mükellefiyeti gibi).

Sonuç ve Öneri: Türk vatandaşlığı başvurusu, uzun soluklu ve dikkatle yürütülmesi gereken bir süreçtir. Her başvuru türünün kendine özgü prosedürleri ve incelikleri bulunmaktadır. Süreçte yapılabilecek ufak bir hata veya eksiklik, başvurunun uzamasına veya olumsuz sonuçlanmasına yol açabilir. Bu nedenle başvuru sahiplerinin, özellikle hukuki danışmanlık alarak hareket etmeleri faydalı olacaktır. Alanında deneyimli bir hukuk profesyonelinin desteğiyle, gerekli belgelerin hazırlanması ve resmi mercilerle iletişim konularında hata yapma riski en aza iner. Unutulmamalıdır ki, şartlar sağlansa bile vatandaşlık verilmesi idarenin takdirindedir; bu takdir hakkının lehinize sonuçlanması için başvuru sürecini mümkün olan en iyi şekilde yönetmeniz gerekmektedir.

YABANCILAR NASIL VATANDAŞLIK ALABİLİR

SIKÇA SORULAN SORULAR

Yabancılar İçin Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nasıl Yapılır?

Yabancılar, Türk vatandaşlığı başvurusunu Türkiye’de il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine, yurtdışında ise Türk konsolosluklarına yapabilirler. Başvuru şahsen veya özel vekaletname ile bir temsilci aracılığıyla gerçekleştirilir. Öncelikle başvuru türüne göre gerekli belgeler hazırlanır (pasaport, doğum belgesi, ikamet izni, vs.). Ardından ikamet edilen ildeki nüfus müdürlüğünden randevu alınarak dosya teslim edilir. Başvuru alındıktan sonra Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirme ve güvenlik soruşturması süreci başlar. Sonuçlandığında başvuru sahibine resmi tebligat yapılır ve onaylanırsa yemin töreniyle kimlik kartı verilir.

Türk Vatandaşlığı Kaç TL 2025?

Türk vatandaşlığına hak kazanmak için öngörülen yatırım tutarı asgari 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz miktarıdır. Bu tutar, gayrimenkul yatırımı yolu içindir. (2025 yılında döviz kuruna bağlı olarak TL karşılığı değişebilmektedir.) Diğer yatırım seçeneklerinde de genel olarak 500.000 USD seviyesinde sermaye veya mevduat şartı vardır. Dolayısıyla 2025’te yabancılar için vatandaşlık edinme maliyeti, yatırım yoluna bağlı olarak yaklaşık birkaç milyon TL düzeyinden başlamaktadır.

Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Kaç Dolar Gerekiyor?

Yatırım yoluyla Türk vatandaşı olabilmek için yatırım türüne göre farklı döviz tutarları gerekmektedir. Örneğin, gayrimenkul satın alımı için en az 400.000 USD değerinde taşınmaz yatırımı şarttır. Banka mevduatı, devlet tahvili veya yatırım fonu gibi diğer yatırım araçlarında bu tutar en az 500.000 USD olarak belirlenmiştir. Ayrıca 50 kişilik istihdam şartını seçenlerin herhangi bir asgari döviz yatırımı şartı olmamakla birlikte, şirket sermayesi ve işletme maliyeti bakımından dolaylı olarak benzer bir ekonomik katkı sağlamaları beklenir. Yani, yatırım yoluyla vatandaşlık programında gereken tutar minimum 400 bin ila 500 bin Amerikan Doları bandındadır.

Başvuru Sahibinin Eşi ve Çocukları Da Vatandaşlık Kazanır Mı?

Evet, yatırım veya genel başvuru yoluyla Türk vatandaşlığına başvuran bir yabancının eşi ve 18 yaş altı çocukları da aynı başvuru kapsamına dahil edilebilir. Türk mevzuatına göre, aile birliği prensibiyle, temel başvuru sahibinin onay alması halinde eşine ve ergin olmayan çocuklarına da vatandaşlık verilir. Örneğin, yatırım yoluyla vatandaşlık başvurusu yapan bir iş insanının eşi ve 18 yaşından küçük çocukları da onunla birlikte Türk vatandaşlığı hakkını kazanabilir. Ancak her bir aile ferdi için ayrı formlar doldurulup gerekli belgeler sunulmalıdır. Yetişkin (18 yaşından büyük) çocuklar ise aile başvurusuna dahil olamaz; kendi bireysel şartlarına göre başvurmaları gerekir.

Türk Vatandaşlığı Kaç Yılda Alınır?

Başvurunun sonuçlanma süresi, seçilen yol ve başvuru yoğunluğu gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Yatırım gibi istisnai başvurular genellikle daha hızlı sonuçlanır – yaklaşık 6 ila 12 ay içinde neticelenebilir. Buna karşın, 5 yıl ikamet gibi genel prosedüre tabi başvurular 1-2 yıl sürebilmektedir. Evlilik yoluyla başvurular da ortalama 12-18 ay arasında tamamlanır. Süreç; başvuru dosyasının eksiksiz olması, güvenlik soruşturmasının kapsamı ve idarenin çalışma hızına göre uzayıp kısalabilir. Son yıllarda artan talep nedeniyle bazı dosyaların sonuçlanması 2 yıla kadar varabilmektedir. Başvuru sahipleri, süreci e-Devlet Kapısı üzerinden “vatandaşlık başvuru sorgulama” ekranından takip edebilir.

Türkiye Çifte Vatandaşlığa İzin Veriyor Mu?

Evet, Türkiye çifte vatandaşlığa izin vermektedir. Türk hukukunda, bir Türk vatandaşının başka bir ülke vatandaşlığı kazanması halinde Türk vatandaşlığını korumasına engel bir hüküm yoktur. Aynı şekilde, sonradan Türk vatandaşı olan yabancıların kendi ülke vatandaşlıklarını muhafaza etmesinde Türkiye açısından sakınca bulunmaz. Ancak burada önemli olan, yabancının kendi ülkesinin çifte vatandaşlığa izin verip vermediğidir. Türkiye Cumhuriyeti, çifte vatandaşlığı tanıyan ülkeler arasındadır ve böyle bir durumda kişinin Türkiye’deki hak ve yükümlülükleri tam vatandaş gibi devam eder. Örneğin, Türk vatandaşı olduktan sonra da eski pasaportunu kullanarak ülkesine giriş çıkış yapabilir, Türkiye’de ise T.C. kimlik kartı ve pasaportunu taşıyabilir. Yine de başvuru öncesinde kişinin kendi ülkesinin çok vatandaşlık konusundaki mevzuatını incelemesi önerilir. (Detaylı bilgi için Çifte Vatandaşlık konulu makalemize bakınız.)

Vatandaşlık Başvurusu Reddedilirse İtiraz Edilebilir Mi?

Türk vatandaşlığı başvurularında, tüm şartlar sağlansa bile karar mercileri takdir yetkisine sahiptir. Eğer başvurunuz reddedilirse, öncelikle ret gerekçesini öğrenmek önemlidir. Ret kararına karşı idari itiraz yolu bulunmamaktadır; ancak yargısal başvuru hakkınız vardır. Başvuru sahibi, reddi öğrendikten sonra 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açabilir. Dava dilekçesinde idarenin ret gerekçelerinin hukuka aykırı olduğunu ve şartların aslında sağlandığını ortaya koymak gerekir. Mahkeme incelemesi sonunda ret kararının hukuka aykırı bulunması halinde vatandaşlık onayı yönünde karar verilebilir. Öte yandan, koşulları tamamlayan kişiler ret alsa dahi yeniden başvuru yapma hakkına da sahiptir. Yeni bir başvuru yapılırken önceki eksikliklerin giderilmesi ve profesyonel destek alınması başarı şansını artıracaktır.

Türk Vatandaşlığı Kazanınca Mevcut Vatandaşlığımı Bırakmam Gerekir Mi?

Hayır, Türkiye yabancıların kendi vatandaşlıklarını bırakmasını şart koşmaz. Türk vatandaşı olan yabancılar, genellikle mevcut vatandaşlıklarını koruyabilir ve çifte vatandaş statüsünde olabilirler. Örneğin, Rusya veya Almanya vatandaşı bir kişi Türk vatandaşlığını kazandığında, bu ülkelerin hukukuna göre zorunlu bir terketme durumu yoksa, hem Türk hem diğer ülkenin vatandaşı olarak kalabilir. Türkiye Cumhuriyeti, çifte vatandaşlığı tanıdığı için Türk vatandaşlığına alınan kişilerin diğer vatandaşlıklarından çıkmasını talep etmez. Ancak bazı ülkelerin (örneğin Japonya, Çin gibi) çifte vatandaşlığa izin vermediği unutulmamalıdır. Bu nedenle, kişinin kendi vatandaşlık hukukunda çifte vatandaşlığın mümkün olup olmadığını kontrol etmesi gerekir. Türkiye açısından ise böyle bir sınırlama yoktur; yeni Türk vatandaşları eski vatandaşlıklarının haklarını da (o ülke izin verdiği sürece) kullanmaya devam edebilirler.

Vatandaşlık Başvurusu İçin Türkiye’de Avukat Tutmak Gerekir Mi?

Bir avukat tutmak yasal bir zorunluluk olmamakla birlikte, vatandaşlık başvurusu sürecinde uzman bir avukatla çalışmak oldukça faydalı olabilir. Özellikle yatırım yoluyla veya karmaşık durumları içeren başvurularda, deneyimli bir yabancılar hukuku avukatı süreci hızlandırabilir ve hatasız ilerlemesini sağlar. Avukatlar, gerekli evrakların toplanması, resmi kurumlarla yazışmaların yapılması, başvuru formlarının doldurulması ve olası pürüzlerin giderilmesi konularında profesyonel destek sunar. Ayrıca, başvurunun reddi gibi bir durumda itiraz ve dava süreçlerini de avukatlar vasıtasıyla yürütmek daha sağlıklı olacaktır. Kısacası, vatandaşlık başvurusu her ne kadar bireysel olarak da yapılabilse de, hukuki destek almak başarı şansını artırır ve başvuru sahibini gereksiz zaman kaybından korur.