İÇİNDEKİLER
AİLE KONUTU
Aile konutu kavramı 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu terminolojisiyle hukuk hayatımıza girmiş olan en önemli kavramlardan birisi olup,TMK’nın gerek evliliğin genel hükümlerini , gerek mal rejimlerini, gerekse mirasın paylaşımını düzenleyen hükümleri arasında yer almışolan önemli bir kavram olmasına karşın, TMK’ da aile konutu kavramına ilişkin bir tanıma yer verilmemiştir.
Ancak TMK’nın gerekçesinde kavrama ilişkin bir tanıma yer verilmiş olup, aile konutu gerekçede ‘’eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri içinde yaşadığı, anılarla dolu bir mekân” olarak tanımlanmıştır.
TMK’nun gerekçesi dışında, aile konutuna ilişkin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 11.06.2002 tarih ve 2002/7 sayılı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu konulu genelgesinde de bir tanım yer almakta olup, aile konutu ilgili genelgenin I/3. maddesinde “eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve düzenli yerleşim amacıyla kullandıkları mekân” olarak tanımlanmıştır.
Bununla birlikte, doktrinde aile konutuna ilişkin çeşitli tanımlar yapılmıştır. Yapılan bu tanımların birçoğundaki ortak nokta, aile konutunun eşlerin yaşam faaliyetlerinin yoğunlaştığı yer olması unsuru üzerinde durulmasıdır.
Yargıtay da aile konutunu; “eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdikleri, acı, tatlı günlerini yaşadıkları, yaşam faaliyetlerini yoğunlaştırdıkları mekân”, “eşlerin müşterek yaşamlarını sürdürmeleri için ayrılan ve aynı konutta iki tarafın da yaşama hakkını güvenceye alan hukuksal bir kurum” olarak tanımlamaktadır.
Kanunun gerekçesi, genelgede yer alan tanım, doktrinde yapılmış olan tanımlar ve Yargıtay’ın tanımlamasından hareketle aile konutunu; “resmen evli olan karı kocanın birlikte yaşamlarının merkezi haline getirdikleri, bu olgunun dışarıdan bakıldığında da üçüncü kişiler tarafından rahatlıkla anlaşılabildiği ve kaybı halinde barınma hakkının zarar göreceği ortak konut ” şeklinde tanımlamak mümkündür.(NEBİOĞLU ÖNER Şebnem: AİLE KONUTUNUN ÖZELLİKLERİ, UNSURLARI, KORUMA SÜRESİ VE KORUNMA NEDENLERİ TBB Dergisi 2011 (97) S.121-122-123 )
AİLE KONUTU ŞERHİ
AİLE KONUTU ŞERHİ
Aile konutu şerhi eşlerden birinin diğer eşin izni olmaksızın satma, kiralama,temlik gibi işlemlerde tasarruf yetkisini kısıtlayarak eşlerin aile konutu üzerindeki haklarını korumayı amaçlayan bir düzenlemedir.
‘’III. AİLE KONUTU ŞERHİ VE ŞERHİN ETKİSİ Aile konutu şerhi, fiilen aile konutu olan konut üzerinde malik olan eşin, diğer eşin rızasını almaksızın herhangi bir tasarruf işleminde bulunmasını engellemek amacı taşıyan bir tapu sicil işlemidir. Malik olmayan eş, tek taraflı bir irade beyanıyla, ilgili konutun aile konutu olduğu gerekçesiyle, tapuda, aile konutunun sayfasında aile konutu şerhinin verilmesini isteyebilir. Tapu Sicil Tüzüğü’nün “Tasarruf hakkını yasaklayan şerhler için aranacak belgeler” başlıklı 49. maddesinin c bendi uyarınca “Aile konutu şerhi için merkezi nüfus idaresi sisteminden veya nüfus müdürlüğünden alınan yerleşim yeri belgesi ile medeni hâli gösterir nüfus kayıt örneği” ile malik olmayan eşin tek başına ya da eşlerin birlikte tapu müdürlüğüne başvurması yeterlidir. Konuya ilişkin olarak Tapu ve Kadastro ,Genel Müdürlüğü’nün 2002/7 numaralı genelgesi de aile konutu şerhine ilişkin tapu sicil işlemlerinin nasıl yapılacağı ayrıntılı olarak düzenlenmektedir.’’(DEMİRBAŞ Feride: AİLE KONUTU ŞERHİNİN İYİNİYETLİ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN AYNİ HAK KAZANIMLARINA ETKİSİ VE KONUYA İLİŞKİN YARGITAY UYGULAMASI,dergipark.org.tr, ASEAD CİLT 4 SAYI 12 Yıl 2017, S 420-427 )
Aile konutu şerhi nüfus müdürlüğünden alınan yerleşim yeri belgesi ile medeni hali gösterir nüfus kayıt örneği ile eşlerin birlikte veya tek başlarına Tapu Müdürlüğü’ne başvurması yeterli olacaktır.