Saklı Pay Nedir?

SAKLI PAY NEDİR?

Türk Medeni Kanunu’nda (m.495 ve devamı hükümlerinde) mirasçıların ne derece miras payının hak sahibi oldukları belirtilmiştir. Ancak kimi zaman miras bırakanın ölmeden önce yapacağı;

• Devir 
• Bağışlama 
• Vasiyetname 
• Miras sözleşmesi 

yolları ile mirasçılarının paylarını azaltmak ya da ortadan kaldırmak istemektedir. Kanun koyucu burada mirasçıların asgari haklarını teminat altına alabilmek adına SAKLI PAY kavramını ortaya atmıştır. Bu kurum ile miras bırakanın yapacağı tasarruflar sınırlandırılmış bulunmaktadır.

SAKLI PAYLI MİRASÇILAR KİMLERDİR?

TMK m.506’da yer alan hükme göre saklı paylı mirasçılar;

• Altsoy 
• Ana ve baba
• Eş 

Kanun metninde tahdidi (sınırlı) bir şekilde ele alınan bu mirasçılardan başka kimsenin saklı payı bulunmamaktadır. Hatta madde metninde yer alan kişilerin de olmaması halinde halefiyet gerçekleşmeyecektir. Bir başka deyişle maddede sayılan kişilerin ölmesi halinde mirasçılarının saklı payı olmayacaktır. 

SAKLI PAYLI MİRASÇILARIN SAKLI PAY ORANLARI NEDİR?

Türk Medeni Kanunu’nun 506.maddesinde de belirtildiği üzere saklı pay oranları:

Altsoy için yasal miras payının yarısı

Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri

Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması halinde yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dörtte üçü 

MİRASÇI	SAKLI PAYI
ALTSOY	1/2
ANNE	1/4
BABA	1/4

SAĞ KALAN EŞİN;	SAKLI PAYI
1.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE	1/4
2.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE	1/2
3.ZÜMRE İLE BİRLİKTE MİRASÇI OLMASI HALİNDE	9/16
TEK BAŞINA MİRASÇI OLMASI HALİNDE	3/4

Saklı paylı mirasçıların, mirastaki saklı paylarının ihlal edilmesi halinde başvuracakları yol tenkis davası açmaktır. Bu konu hakkında “Tenkis Davası Nedir?” adlı makalemize göz atabilir ya da uzman avukatlarımıza danışabilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz. 

YARGITAY KARARLARI

2. HD., E. 2010/9218 K. 2010/15381 T. 27.9.2010

“…Mahkemece hükme esas alınan, tasarruf nisabı ve saklı payın hesabına ilişkin 9.4.2008 tarihli ek raporda terekenin mirasbırakanın ölüm tarihindeki değerleri değil, keşfin icra edildiği 12.5.2006 tarihindeki değeri esas alınarak saklı pay hesabı yapılmıştır. Ayrıca yapılan bu saklı pay hesabında, murisin tasarruf edebileceği kısım (tasarruf nisabı) altsoyun miras paylarının 1/2’si iken tamamının dikkate alınması da yanlıştır. Bu haliyle tasarruf nisabı ve saklı payın hesabına ilişkin, bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir. O halde mahkemece yapılacak iş, terekenin ölüm günündeki değeri esas alınarak saklı payın hesaplanması ile bulunacak sabit tenkis oranını, tercih tarihindeki değerle çarpmak ve hasıl olacak sonuç uyarınca hüküm kurmaktan ibarettir. Bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir…”

2. HD., E. 2008/13568 K. 2009/18392 T. 26.10.2009

“…Mirasçılık ve mirasın geçişi mirasbırakanın ölümü tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir. (4722 s. Yürürlük K. md. 17) Mirasbırakan 1999 tarihinde vefat ettiğine göre 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi hükümleri uygulanacaktır. Temlik, kamu yararına çalışan dernek yararına yapıldığına göre Türk Kanunu Medenisinin 453. maddesinin III. bendi gereğince saklı pay, sağ eş için normal saklı payın üçte ikisi, evlatlık için normal saklı payın üçte ikisi oranınındadır. Başka bir ifade ile davalının kamu yararına çalışan dernek olması nedeniyle azaltılmış saklı pay oranları geçerlidir. Bu husus gözetilmeden 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 506.ncı maddesinde yer alan saklı pay oranlarına göre hesaplama yapılması doğru bulunmamıştır…”