İŞKENCE SUÇU VE CEZASI

İŞKENCE SUÇU VE CEZASI – TCK 94. MADDE

İşkence suçu, kişinin fiziksel veya psikolojik olarak acı çekmesine neden olan eylemlerin sonucunda oluşan suçu ifade eder. Bu suç özgü bir suçtur yani bu suç sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Bir kamu görevlisi bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştirdiği takdirde bu suçtan dolayı sorumlu olur.

Hukukumuzda da bu suçun düzenlemesine yer verilmiştir ve bu suç TCK’nin 94. maddesinde ‘İşkence ve Eziyet’ başlığı altında düzenlenmiştir. Bu suç ile korunan hukuki değer nihayetinde insan onurudur. O nedenle bu suçu işleyen faile verilecek cezanın miktarında bu husus gözetilerek cezalar tatbik edilmelidir.

İŞKENCE SUÇU NEDİR?

İşkence suçu, kişinin fiziksel veya psikolojik olarak acı çekmesine neden olan eylemlerin sonucunda oluşan suçu ifade eder. Bir kamu görevlisi bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştirdiği takdirde bu suçtan dolayı sorumlu olur.

ÖZGÜ SUÇ NE DEMEKTİR?

Özgü suç, belirli bir kişinin veya bir grubun sahip olduğu özel nitelikten ötürü işleyebileceği suçlardır. Bu tür suçlar sadece o özelliğe sahip olan kişilerce işlenebildiğinden bu özelliğe sahip olmayan diğer kişiler bu suçun faili olamazlar. Örneğin, işkence suçu özgü bir suçtur ve sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi olmayanlar bu suçun faili olamazlar.

İŞKENCE SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI

1)Fiil: TCK 94.maddede işkence suçunun oluşabilmesi için hangi hareketlerin yapılması gerektiği seçimlik olarak sayılmıştır ve söz konusu madde şu şekildedir: Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştiren kamu görevlisi hakkında üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.  Bu düzenlemeden ötürü bu suçtaki fiil, bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak olan davranışlardır.

2)Fail: Bu suç özgü bir suçtur ve sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi olmayanlar bu suçun faili olamazlar. Kamu görevlisinin tanımı ise TCK’nın 6.maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi anlaşılır.

3)Mağdur: Bu suçun mağduru herkes olabilir. Yani bu suç açısından mağdurun kimler olabileceği sayılmamış, sadece suçun bazı mağdurlara karşı işlendiğinde nitelikli hallerin uygulanabileceği kanun koyucu tarafından öngörülmüştür.

4)Suçun Konusu: Bu suç ile korunan hukuki değer nihayetinde insan onurudur. O nedenle bu suçun konusu insan onuru, vücut dokunulmazlığı ve yaşam hakkıdır.

5)Nitelikli Haller: TCK 94.maddede bu suç için birtakım nitelikli haller öngörülmüştür ve söz konusu düzenleme şu şekildedir: Suçun; çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı, avukata veya diğer kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla, işlenmesi halinde, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Fiilin cinsel yönden taciz şeklinde gerçekleşmesi halinde, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

İŞKENCE SUÇUNUN FAİLİ KİMLER OLABİLİR?

Bu suç özgü bir suçtur ve sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi olmayanlar bu suçun faili olamazlar. Kamu görevlisinin tanımı ise TCK’nin 6.maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi anlaşılır.

İŞKENCE SUÇUNUN HAREKET UNSURLARI

TCK 94.maddede işkence suçunun oluşabilmesi için hangi hareketlerin yapılması gerektiği seçimlik olarak sayılmıştır ve söz konusu madde şu şekildedir: Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştiren kamu görevlisi hakkında üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.  Bu düzenlemeden ötürü bu suçtaki fiil, bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak olan her türlü davranışlardır.

İŞKENCE SUÇUNUN SİSTEMATİK OLMASI ŞARTI

Sistematik işkence, belirli bir düzen ve sürekli bir uygulama içinde gerçekleştirilen işkence eylemlerini ifade eder. Bu, işkencenin belirli bir plan çerçevesinde yapılmasını gerektirir. Nitekim Yargıtay, işkence suçlarının sistematik bir şekilde gerçekleştirilmesinin, suçun niteliklerini belirlemede önemli bir faktör olduğunu ve işkence suçlarının sistematik olarak işlenmesi durumunda, suçun daha ciddi bir nitelik kazandığını ve cezai yaptırımların buna göre uygulanması gerektiği kanaatindedir.

İŞKENCE SUÇUNUN MANEVİ UNSURLARI

İşkence suçu yalnızca kasten işlenebilen bir suçtur. Bu nedenle fail bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları bilerek ve isteyerek gerçekleştirmelidir.

İŞKENCE SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ

İşkence suçunun nitelikli halleri, suçun işlenme şekline, failin ve mağdurun durumuna göre çeşitlenir. Bu durum nihayetinde cezanın artmasına neden olur.  TCK 94.maddede bu suç için birtakım nitelikli haller öngörülmüştür ve söz konusu düzenleme şu şekildedir: Suçun; çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı, avukata veya diğer kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla, işlenmesi halinde, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Fiilin cinsel yönden taciz şeklinde gerçekleşmesi halinde, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

İŞKENCE SUÇUNUN NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ HALİ (TCK-95)

Netice sebebiyle ağırlaşmış bir suçun oluşabilmesi için failin kastettiği amaçtan daha fazlası meydana gelmelidir: Netice sebebiyle ağırlaşmış işkence de Türk Ceza Kanunu’nun 95. Maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: Netice sebebiyle ağırlaşmış işkence sonucu mağdurun;

1. Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
2. Konuşmasında sürekli zorluğa,
3. Yüzünde sabit ize,
4. Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
5. Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına,

1)Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, yarı oranında artırılır.

2)Netice sebebiyle ağırlaşmış işkence sonucu mağdurun;

1. İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
2. Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
3. Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
4. Yüzünün sürekli değişikliğine,
5. Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine,

Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.

3) Netice sebebiyle ağırlaşmış işkence sonucunda vücutta kemik kırılmasına neden olması halinde, kırığın hayat fonksiyonlarındaki etkisine göre sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

4) Netice sebebiyle ağırlaşmış işkence sonucunda ölüm meydana gelmişse, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.

Netice sebebiyle ağırlaşmış işkencede buna göre meydana gelen duruma göre verilecek olan ceza her somut olaya göre yukarıdaki miktarlar dahilinde artırılacaktır.

Netice sebebiyle ağırlaşmış işkencenin bir sonucu olarak işkence sonucu öldürme, TCK’da netice sebebiyle ağırlaşmış bir suç olarak yukarıdaki şekilde düzenlenmiş olup İşkence sonucunda ölüm meydana gelmişse, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunacaktır.

İŞKENCE SUÇU VE CEZASI

İŞKENCE SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ

1. İşkence suçunda teşebbüs: Teşebbüs, suçun tamamlanmasına yönelik bir girişimde bulunulması ancak suçun tamamlanamaması durumunu ifade eder. İşkence suçuna da teşebbüs mümkündür ve fail işkence suçunu işlemeye başlamış ancak çeşitli nedenlerle tamamlayamamışsa işkence suçuna teşebbüsten yargılanır.
2. İşkence suçunda iştirak: İştirak, bir suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesini ifade eder. İştirak durumunda, suçun her bir faili, işkence eyleminin gerçekleştirilmesine katkıda bulunmuş sayılır ve suçun cezası, faillerin her birine uygulanır. İşkence suçuna da iştirak mümkündür ve bu suça iştirak eden diğer kişiler kamu görevlisi gibi cezalandırılır.
3. İşkence suçunda içtima: İçtima, bir suçun birden fazla kişiye karşı işlenmesidir. Bu suçun da birden fazla kimseye karşı işlenmesi mümkündür. Ancak işkence suçunda zincirleme suç hükümleri uygulanmaz.

İŞKENCE SUÇUNUN SORUŞTURULMASI VE CEZASI

1. İşkence Suçunun Soruşturulması: Bu suçta soruşturma, savcılık tarafından başlatılır. Savcılık, suçun işlenip işlenmediğini, delilleri ve şüphelileri araştırır ve bir sonuca varır.
2. İşkence Suçunun Cezası: Bu suç, genel olarak 3 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşkencenin neticesi sebebiyle ağırlaştırılmış halleri, yani mağdurun ölümüne, ağır yaralanmasına veya kalıcı engelliliğine neden olması durumunda ceza artırılır.

İŞKENCE SUÇU VE EZİYET SUÇU FARKLARI

İşkence suçu ve eziyet suçu her ne kadar benzer bir suç olarak düşünülse de aralarında birtakım farklar vardır. Örneğin, kamu görevlisinin bireylere karşı işlediği sistematik insan onuruyla bağdaşmayan davranışlar işkence suçunu oluştururken; kamu görevlisi olmayan herhangi bir bireyin diğer bireylere karşı eziyet teşkil eden fiilleri eziyet suçunu oluşturur. Yani işkence suçunun oluşması için kamu görevlisi olmak gerekirken eziyet suçu bu kişiler dışında kalanları fail olarak kabul eder. Yine işkence suçu sistematik olarak işlenmesi gereken bir suçken eziyet suçunun sistematik olarak işlenmesine gerek yoktur. Ayrıca işkence suçunun cezası eziyet suçuna göre daha hafiftir.

İŞKENCE SUÇU İLE İLGİLİ ÖRNEK YARGITAY KARARLARI

Yarg. 3.CD, 2016/3414 E. ,2016/19273 K.

“…Başka bir suç nedeniyle gözaltına alınan katılanın gözaltında kaldığı süre boyunca jandarma görevlisi olan sanık tarafından uzun süre boyunca sistematik olarak darp edilmek suretiyle yaralandığının iddia edilmesine göre; sanığın kamu görevlisi olması nedeniyle, sabit olması halinde eylemin 5237 sayılı TCK’nın 94/1. maddesinde tanımlanan işkence suçunu oluşturabileceği…”

2) Yarg. 8.CD 2013/16626 E. ,2015/ 22479 K.

“…Bir eylemin işkence olarak nitelenebilmesi için mutlaka fiziki bir nitelik taşıması şart olmayıp ruhsal, manevi nitelikteki müdahaleler de işkence sayılır. Kişiye acı veren, her türlü bedensel müdahale işkence olarak kabul edilmelidir. Kişiye verilecek bedensel veya ruhsal acının mutlaka mağdura temas edilerek gerçekleştirilmesi de gerekmez. Kişinin ruhsal yönden acı çekmesi psikolojik durumunun bozulmasıdır. Kişinin yaşadığı psikolojik baskı ruhsal durumunun normalin dışına çıkmasına yola açacak davranışlardır. TCK m. 94 hükmünün gerekçesinden de anlaşılacağı üzere “işkencenin en önemli özelliği, kişinin psikolojisi, ruh sağlığı, algılama ve irade yeteneği üzerindeki tahrip edici etkilerinin olmasıdır.”

HARBİYE HUKUK BÜROSU OLARAK CEZA HUKUKUNA YÖNELİK HİZMETLERİMİZ

Ceza hukuku hakkındaki tüm sorularınız ve sorunlarınız için bize ulaşın!

Harbiye hukuk bürosu avukatları müvekkillerinin haklarını tam anlamıyla koruyan onlara her konuda destek veren bir hukuk bürosudur. Harbiye hukuk bürosuna güvenerek haklarınızın güvenle korunduğundan emin olabilirsiniz. Zira Harbiye hukuk bürosu her alanda olduğu gibi bu alanda da uzman avukatlarla beraber müvekkillerine en iyi ve kaliteli hizmeti sunmaktadır. Siz de Harbiye hukuk sayfasında bulunan iletişim sütununa tıklayarak bu hizmetlerden faydalanabilirsiniz. Harbiye hukuk bürosu alanında uzman kadrosuyla, çözüm odaklı, hızlı ve etkili çözümleriyle sizlere hizmet vermeye her zaman hazırdır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

İşkence kaç yıl ceza alır?

İşkence, Türk Ceza Kanunu’nun 94. maddesine göre, 3 yıl ila 12 yıl arasında hapis cezasıyla cezalandırılır. Eğer işkence sonucunda mağdurun ölümüne veya ağır bir yaralanmasına neden olunmuşsa, ceza artırılır. Bu durumda, cezanın süresi müebbet hapis cezasına kadar çıkabilir.

İşkence suçunun cezası nedir?

Bu suç 3 yıl ila 12 yıl arasında hapis cezası ile cezalandırılır.

İşkence nasıl bir suç?

Bu suç özgü bir suçtur yani bu suç sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Bir kamu görevlisi bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştirdiği takdirde bu suçtan dolayı sorumlu olur.

İşkence ve eziyet nedir?

İşkence, bir kişiyi sistematik bir şekilde, fiziksel veya psikolojik acı vererek kötü muamelede bulunmak olarak tanımlanır. İşkence bir kamu görevlisi tarafından gerçekleştirilen sistematik bir kötü muameledir.

Eziyet, bir kişiyi fiziksel acı çekmeye veya psikolojik rahatsızlık yaşamaya neden olacak şekilde, kötü muamelede bulunmak olarak tanımlanır. Ancak eziyet, işkenceden farklı olarak sistematik olmayabilir ve genellikle daha az planlı şekilde gerçekleştirilir.

İşkence yasağı nedir?

İşkence yasağı, bireylerin işkence, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele ve cezalara karşı korunmasını sağlayan bir ilke ve koruyucu bir hukuki normdur.

İşkence suçunu sadece kamu görevlisi mi işler?

Bu suç özgü bir suçtur ve sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi olmayanlar bu suçun faili olamazlar. Kamu görevlisinin tanımı ise TCK’nın 6.maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi anlaşılır.

İŞKENCE SUÇU VE CEZASI

MALPRAKTİS NEDENİYLE CEZA DAVASI

KOŞULLU SALIVERME VEYA ŞARTLI TAHLİYE ŞARTLARI

HAKSIZ TUTUKLAMA TAZMİNAT DAVASI VE ŞARTLARI

  NİSANUR CEBECİ