5091 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28.maddesinde çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar düzenlenmiştir. Maddeye göre doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler.
İşte bu gruba mensup olan kişiler için maddenin 6.fıkrası uyarınca madde kapsamında belirtilen haklardan yararlanmalarını sağlayan “Mavi Kart” düzenlenir. 7.fıkraya göre de bu hakların kullanılması için mavi kartın ibraz edilmesi yeterlidir. Diğer bir ifadeyle bu madde kapsamındaki haklardan faydalanabilmek için mavi kartın ilgili kişiye ibrazı sonuç doğurur.
-
MAVİ KART NEDİR?
Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen altsoylarına verilen ve söz konusu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren resmî belgedir. Yeni düzenlemeden önce Mavi Kart’a Pembe Kart da deniliyordu.
-
MAVİ KART NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLİR?
Mavi Kart kişilerin bizzat kendilerinin talebi halinde verilmektedir. Bu belgeyi, uyruğunu taşıdıkları diğer ülke makamlarınca düzenlenmiş kimlik kartı veya pasaport ile başvurulduğunda yurt içinde ilçe nüfus müdürlükleri, yurt dışında ise dış temsilcilikler vermeye yetkilidirler.
Mavi Kart talebine ilişkin dilekçe ekinde 2 adet fotoğrafla birlikte, yabancı ülke makamlarınca verilmiş olan kimlik belgesi ya da pasaport ibraz edilmek suretiyle müracaat edilir. Bunun dışında herhangi bir belge talep edilmez.
-
KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI
Olayda; davacı tarafından 25/10/2019 tarihinde teknesinin çalındığına ilişkin ihbarda bulunulduğu, denetim yapıldığı 24.10.2019 günü teknesinin kontrolü ve bilgisi dışında kullanıldığı, aslında mavi kartının bulunduğu iddia edilmiş ise de Komutanlığa davet edilerek kendisine tekneye ilişkin belgelerin sorulduğu, davacının mavi kart ibraz edemediği gibi mavi kart sorgulama ekranı üzerinde yapılan sorgulamada bahse konu tekneye ait mavi kartın olduğuna ilişkin bir bilginin olmadığı görülmüştür. Bu durumda, deniz kirliliğinin önlenmesi suretiyle Çevrenin Korunması maksatlı olarak deniz taşıtları için getirilmiş bulunan kayıt sistemine bilgi girmenin ve istenildiğinde de bu bilgilerin kayıt altına alındığı belgeyi görevli personele ibraz etmenin bir zorunluluk olduğu dikkate alındığında, olay günü Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline yapılan denetimde teknede mavi kartın bulunmadığı, daha sonra Komutanlığa davet edilen davacı tarafından sunulamadığı, ekranda yapılan sorgulamada da mavi kartı olduğuna ilişkin bir bilgiye rastlanmadığı dikkate alındığında tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, mavi kart sahibi Almanya vatandaşı olan davacı hakkında Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 16.04.2013 tarih ve 82028 sayılı yazısına istinaden N-82 tahdit kodunun konulduğu ve bu kod uyarınca davacının yurda girişinin ön izin şartına bağlandığı, davacı tarafından bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Seyahat hürriyetini düzenleyen Anayasal hüküm ve Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmenin ilgili hükmü incelendiğinde, her iki metnin de benzer düzenlemeler içerdiği, seyahat hürriyetinin vatandaşa tanınan bir hak olduğu başka ifade ile vatandaşın yurda girme ve yurttan çıkma hakkının istisnalar haricinde sınırlanamayacağı üzerinde durulduğu görülmektedir. Her iki metinde de yabancıların yurda girme hakkının bulunduğuna dair bir hüküm bulunmamaktadır. Uyuşmazlık konusu olayda, Almanya vatandaşı olan davacı hakkında, milli güvenlik aleyhine faaliyette bulunduğu gerekçesiyle hükümranlık yetkisi dahilinde seyahat özgürlüğü kısıtlanmadan tedbir mahiyetinde N-82 tahdit kodu konulmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.