Patent başvurusu, bir buluşun veya yeniliğin yasal olarak korunmasını talep etmek amacıyla ilgili devlet kurumlarına yapılan resmi bir başvurudur. Bu başvuru, genellikle buluşun teknik özelliklerini, nasıl çalıştığını ve yenilikçi yönlerini detaylı bir şekilde açıklayan bir başvuru belgesiyle yapılır.
Patent, bir buluşun sahibine, onu kullanma, üretme ve satma gibi münhasır haklar tanıyan resmi bir belgedir. Bu belge, buluşun sahipliğini ispatlar ve başkalarının izinsiz bir şekilde kullanmasını engeller. Patent, buluşun kamuya duyurulmasını sağlayarak, tescillenmiş buluşun yasal olarak korunmasını temin eder. Türkiye’de patent başvuruları ve tescili, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yapılır.
İÇİNDEKİLER
- PATENT NEDİR? TANIMI VE ÖNEMİ
- TÜRKİYE’DE PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
- PATENT BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ BELGELER
- PATENT TÜRLERİ VE KAPSAMI
- PATENT BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?
- PATENT SÜRESİ VE GEÇERLİLİĞİ
- ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
- PATENT BAŞVURUSU ÜCRETLERİ
- PATENT ALMA ŞARTLARI NELERDİR?
- PATENTİN SAĞLADIĞI HAKLAR VE KORUMA
- PATENT BAŞVURUSU REDDEDİLİRSE NE YAPILIR?
- PATENT HAKKI İHLALLERİ VE YASAL YAPTIRIMLAR
- PATENTİN DEVREDİLMESİ VE LİSANS ANLAŞMALARI
- SIKÇA SORULAN SORULAR
- Patent Başvurusu Nasıl Yapılır?
- Patent Almak İçin Şartlar Nelerdir?
- Bir İşin Patenti Nasıl Alınır?
- Patent Nedir?
- Patent Almak İçin Nereye Başvurulur?
- Patent Başvurusu İçin Hangi Belgeler Gereklidir?
- Patent Başvurusu Ücretli Midir?
- Patent Başvurusunda Yenilik Kriteri Nedir?
- Patent Süresi Ne Kadardır?
- Uluslararası Patent Başvurusu Nasıl Yapılır?
- Patent Başvurusu Reddedilirse Ne Yapılabilir?
- Patent ile Faydalı Model Arasındaki Fark Nedir?
- Online Patent Başvurusu Yapılabilir Mi?
- Patent Alındıktan Sonra Hangi Haklar Kazanılır?
- Patent Sahibi Haklarını Devredebilir Mi?
- Patent Başvurusu Sırasında Gizlilik Nasıl Sağlanır?
- Bir Patent Kaç Ülkede Geçerlidir?
- Buluşumun Patentlenebilir Olup Olmadığını Nasıl Öğrenirim?
- Patent Hakkı İhlal Edilirse Ne Yapılabilir?
- Patent Alınan Bir Buluşun Ticari Hakları Nelerdir?
PATENT NEDİR? TANIMI VE ÖNEMİ
Patent, bir buluş sahibinin, buluşunun kullanımı, satışı ve üretiminin başkaları tarafından yapılmasını engellemek ve yalnızca kendisine ait olmasını sağlamak amacıyla aldığı resmi bir belgedir. Bu belge, buluşun sahibinin hakkını korur ve buluşun kendisine ait olduğunu kamuya duyurur. Patent, buluş sahibine, eserin üzerinde tam kontrol hakkı verir ve başkalarının izinsiz kullanmasına karşı yasal bir koruma sağlar.
TÜRKİYE’DE PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Patent başvurusu, buluşların yasal koruma altına alınmasını sağlayan kritik bir adımdır. Başvuru sürecinde, buluşun yenilikçi olması, sanayiye uygulanabilirlik taşıması ve mevcut teknik bilgiye yeni bir katkı sunması gibi temel kriterleri karşılaması gerekir.
Patent tescili için başvuruda bulunan kişi, Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) patent tarifnamesi içeren dilekçesini iletir ve başvuru ücretini öder. Başvurunun ardından, TÜRKPATENT başvurucuya başvuru numarası vererek dilekçede yer alan eksiklikleri bildirir. Bu aşamadan itibaren başvuru sahibinin, 15 ay içinde araştırma talebinde bulunması gerekmektedir. Ayrıca araştırma talebi için TÜRKPATENT tarafından belirlenen araştırma ücretinin ödenmesi gerekir.
Araştırma işlemi tamamlandıktan sonra TÜRKPATENT başvuru sahibine araştırma raporunu iletir. Eğer yapılan inceleme sonucunda buluşun patent alabilecek nitelikte olduğu ve tescil şartlarını taşıdığı belirlenirse başvuru sahibi, tescil belgesi ücretini ödeyerek patent hakkını kazanır. Türkiye’de patent başvurusu yapmak için izlenmesi gereken süreç şu şekildedir:
- Araştırma Yapma: Buluşunuzun yenilikçi olup olmadığını araştırmak için TÜRKPATENT’in veritabanını kullanın.
- Patent Tarifnamesi Hazırlama: Buluşunuzu açıklayan detaylı bir tarifname ve gerekli çizimleri hazırlayın. Tarifname, buluşun tüm detayı ile anlatıldığı kısımdır. Tarifname, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte hiçbir şey gizlenmeden açık ve ayrıntılı olmalıdır. Tarifname; teknik alan, tekniğin bilinen durumu, buluşun amacı, şekillerin açıklanması, buluşun açıklaması ve buluşun sanayiye uygulanma biçimi kısımlarından oluşmalıdır.
- Başvuru Dilekçesi Gönderme: Hazırladığınız dilekçe ile TÜRKPATENT’e başvurun ve başvuru ücretini ödeyin.
- Araştırma Talebi: Başvurudan sonra 15 ay içinde araştırma talebinde bulunun ve araştırma ücretini ödeyin.
- Araştırma Raporu: TÜRKPATENT, araştırma raporunu gönderir. Buluş patent almaya uygunsa, tescil işlemi başlatılır.
- Patent Tescili: Tescil belgesi ücreti ödenerek patent alınır ve 20 yıl boyunca korunur
MARKA PATENT KONUSUNDA UZMAN AVUKATLARIMIZDAN HUKUKİ DESTEK ALABİLİRSİNİZ
PATENT BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ BELGELER
- Başvuru Formu: Patent başvurusu yapmak isteyen kişi, Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru formunu doldurmalı ve teslim etmelidir. Formda, başvurucunun kişisel bilgileri, buluşun kısa tanımı ve başvuruya ilişkin temel bilgiler yer alır.
- Buluşu Anlatan Özet: Buluşun kısa ve öz bir şekilde açıklanması gereken bölümdür. Bu özet buluşun temel işlevini, sağladığı yenilikleri ve teknik özelliklerini anlaşılır şekilde ifade eder.
- Buluşun Açıklandığı Tarifname: Buluşun teknik detaylarını, işleyişini, sağladığı çözümü ve ilgili teknolojik yenilikleri açıklayan ana belgedir. Bu belgede buluşun nasıl çalıştığı, kullanılan malzemeler, yöntemler ve süreçler ayrıntılı bir şekilde anlatılır.
- İstem ya da İstemler ile Atıf Yapılan Fotoğraflar: Buluşun belirli özelliklerini veya işleyişini gösteren fotoğraflar, çizimler veya diyagramlar eklenebilir. Fotoğraflar, tarifnamede anlatılan unsurları daha net bir şekilde anlamaya yardımcı olur ve istemlerin detaylarına atıfta bulunulur.
- Patent Tescili ile Korunması Talep Edilen Geliştirmenin Unsur ya da Unsurlarını Barındıran İstem ya da İstemler: Patent başvurusunda bulunan kişi, buluşunun hangi kısmının patentlenmesini talep ettiğini belirten istemler sunar. Bu istemler, buluşun tescil edilmesi istenen teknik özelliklerini ve yeniliklerini kapsar.
- Vekaletname: Başvuruyu yapan kişi, eğer bir patent vekili aracılığıyla başvuruyu gerçekleştirecekse, vekaletname belgesini sunmalıdır. Bu belge, vekilin başvuruyu yapma yetkisini gösterir.
- Tarifname Metni: Buluşun tüm teknik ayrıntılarını içeren, başvurunun en önemli kısmıdır. Buluşun nasıl işlediği, hangi sorunu çözdüğü ve neden yenilikçi olduğu burada açıklanır. Tarifnamede, buluşun detaylı bir şekilde anlatılması gerekir, böylece başvuru hakkındaki inceleme doğru şekilde yapılabilir.
Bu belgeler, patent başvuru sürecinin her aşamasını kapsayan ve buluşun yasal olarak korunmasını sağlayacak adımları oluşturur.
PATENT TÜRLERİ VE KAPSAMI
- Ürün Patenti:
Ürün patenti, somut bir ürünün veya cihazın yeniliğini koruyan paten türüdür. Örneğin, bir makine, cihaz, araç veya başka bir fiziksel ürün, bu kategoriye girer. Bu tür patentlerde, buluşun fiziksel bir formu olmalıdır ve ürünün yapısı veya işlevi yenilikçi olmalıdır.
- Usul Patenti:
Usul patenti, bir ürünün veya sonucun elde edilmesi için kullanılan yöntemler ve uygulamaları korur. Örneğin, bir makine veya cihazın üretim süresini kısaltmaya yönelik bir işlem veya yeni bir yöntem, usul patenti ile korunabilir. Burada önemli olan kullanılan tekniğin yenilikçi ve sanayiye uygulanabilir olmasıdır.
Ürün ve usulün birlikte patentlenebilmesi için, hem ürünün hem de usulün patent koruması için gerekli şartları (yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik) taşıması gerekir. Örneğin, Novartis tarafından geliştirilen yeni bir kanser ilacı hem ürün olarak hem de üretim yöntemi açısından patentlenebilir. Ancak, eski bir ürün olan Aspirin’in hammaddesi olan Asetilsalisilik Asit, yeni bir üretim yöntemi ile daha düşük maliyetle üretilebilir, ancak ürünün kendisi zaten mevcut olduğu için patentlenemez. Bu durumda, sadece yeni üretim yöntemi patentlenebilir. Başkaları, Aspirin markasını kullanmaksızın Asetilsalisilik Asidi üretmeye devam edebilir, ancak yeni üretim yöntemine ait patentli usulü kullanamaz.
- Ek Patent:
Ek patent, asıl patentin içeriğini geliştiren veya mükemmelleştiren buluşlar için başvurulabilen bir patent türüdür. Bu tür patentler, asıl patentle uyumlu ve onunla bütünlük içinde olmalıdır. Ek patent, asıl patentin haklarını genişletmeye veya onunla bağlantılı yeni bir buluşu korumaya olanak tanır. Ek patent başvurusu, asıl patent başvurusu ile paralel bir şekilde devam eder.
- Gizli Patent:
Gizli patent, millî güvenlik açısından önem taşıyan buluşlar için başvurulan bir patent türüdür. Eğer Türk Patent ve Marka Kurumu, başvuru konusu buluşun millî güvenlik için kritik bir öneme sahip olduğunu düşünürse, bu başvuru Millî Savunma Bakanlığı’na iletilir. Bakanlık, başvurunun gizli yürütülmesine karar verebilir. Bu durumda, başvurunun içeriği yalnızca yetkililer tarafından incelenebilir ve başvuru sahibine durum bildirilir. Eğer Bakanlık, başvuru sürecinin gizli yürütülmesine karar verirse, bu kararı üç ay içinde Türk Patent’e bildirir. Gizlilik kararı verilmezse veya üç ay içinde karar bildirilmezse, Türk Patent başvuru işlemlerini başlatır.
- Bağımlı Patent:
Bağımlı patent, bir buluşun önceki bir patentin sağladığı haklara tecavüz etmeden kullanılamadığı durumlarda ortaya çıkar. Bağımlı patent, önceki patentin buluşunun üzerine inşa edilir, ancak önceki patentin sahibinin izni olmadan bu buluş kullanılmaz. Bu tür patentler, önceki patentin içeriğine dayalı olarak yeni bir buluşu korur, ancak asıl patentin haklarına saygı gösterir.
Örneğin; Bayer, kanser tedavisi için geliştirdiği X ilacını patentlemiş ve piyasaya sunmuştur. Sonrasında Merck, bu ilacın üretim usulünde bir iyileştirme yaparak yeni bir buluş patentlemiştir. Taraflar anlaşarak karşılıklı lisans (cross licensing) verebilir, yani birbirlerinin patentli buluşlarını kullanabilir. Ancak anlaşmazlık durumunda, Merck, Bayer’in patentine karşı bağımlı patent olarak zorunlu lisans talep edebilir. Bu talep, Merck’in buluşunun, Bayer’in patentine kıyasla önemli bir teknik ilerleme göstermesi halinde geçerli olur. Zorunlu lisans verilirse, Bayer de Merck’in patentli buluşunu kullanmak için zorunlu lisans alabilir.
- İlaç Patenti
İlaç sektörü ile patent kavramları birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Gelişmekte olan birçok ülke, ilaçları başlangıçta patent koruması dışı bırakmıştı, ancak 1995’te Türkiye’nin DTÖ TRIPS anlaşmasına taraf olması ve AB ile Gümrük Birliği’ni kabul etmesiyle ilaçlar da patent kapsamına alındı. 1 Ocak 1999’dan itibaren Türkiye’de ilaçlar, diğer ürünler gibi patentlenmeye başlanmıştır.
Ancak ilaçların özel doğası nedeniyle, sadece patent koruması yeterli görülmemektedir. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde veri imtiyazı ve ek koruma sertifikası gibi ek koruma modelleri de uygulanmaktadır. Veri imtiyazı, klinik test ve deney sonuçları ile elde edilen verilerin belirli bir süre boyunca sadece veri sahibine sunulmasını sağlar. Bu, patentten bağımsız bir koruma olup, ilaçlara özgü bir fikri mülkiyet hakkı olarak kabul edilir. İlaca ruhsat almak için, klinik testlerin ve deneylerin yapılması gerekir. Jenerik ilaç firmaları, bu testleri kendileri yapabileceği gibi, daha önce yapılan test sonuçlarına dayalı olarak da ruhsat başvurusu yapabilirler. Bu ikinci yol, daha hızlı ve maliyet açısından daha avantajlıdır ve “kısaltılmış ruhsat başvurusu” olarak adlandırılır.
PATENT BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?
Türkiye’de patent başvurusu yapabilecek tek yetkili kurum, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olan Türk Patent ve Marka Kurumu’dur. Patent başvurusu, Türkiye’de Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılır. Başvuru, bu kurumun resmi web sitesi üzerinden Elektronik Başvuru Sistemi (EPATS) aracılığıyla çevrimiçi olarak yapılabileceği gibi, başvuru sahibi tarafından doğrudan kurumun merkezine elden de teslim edilebilir.
PATENT BAŞVURUSU AŞAMALARI
Patent başvuru süreci kısaca şu aşamalardan oluşur:
- Araştırma ve Hazırlık: Buluşun yeniliği araştırılır ve başvuru için gerekli belgeler hazırlanır.
- Başvuru Dilekçesi: Başvuru dilekçesi ve buluşu açıklayan Patent Tarifnamesi hazırlanır.
- Başvuru Yapılması: Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru yapılır, başvuru ücreti ödenir.
- Başvuru Değerlendirmesi: Başvuru belgeleri kontrol edilir ve eksiklikler bildirilir.
- Araştırma Talebi: 15 ay içinde araştırma talebi yapılır ve ücret ödenir.
- Araştırma Raporu: Türk Patent, araştırma raporunu başvuru sahibine iletir.
- Patent Tescili: Buluş patentlenebilir bulunursa, tescil belgesi verilir ve ücret ödenir.
PATENT SÜRESİ VE GEÇERLİLİĞİ
Patent, tescil edildikten sonra 20 yıl boyunca geçerlidir ve bu süre zarfında buluşun sahibi, başkalarının kendi buluşunu izinsiz kullanmasını engelleme hakkına sahiptir. Patent süresi sonunda yani 20 yıl sonunda, buluş kamuya açılır ve herkes tarafından kullanılabilir hale gelir. Patent sahibinin, patentin geçerliliğini koruyabilmesi için her yıl belirli bir yenileme ücreti ödemesi gerekir. Bu ücret ödenmediği takdirde patentin geçerliliği sona erer.
ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Türk Hukuk sisteminde markaların oluşturulması ve korunması Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yapılmaktadır. Uluslararası düzeyde ise marka ve patent işlemleri, Dünya Fikri Mülkiyet Ofisi (WIPO), Avrupa Birliği Marka Ofisi (OHIM) ve diğer ulusal patent ofisleri tarafından yürütülmektedir.
Uluslararası patent başvurusu yapmak isteyen buluş sahipleri veya şirketler, doğrudan WIPO’ya başvurabilecekleri gibi, Türkiye’de ikamet eden gerçek ve tüzel kişiler ile Türk vatandaşları da Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TURKPATENT) başvuruda bulunabilirler.
Başvuru süreci şu şekilde işler: Öncelikle, başvuru TURKPATENT’e yapılır ve başvuru kaydı, WIPO’ya iletilir. Başvuru sahibi, araştırma raporunun hazırlanmasını talep ederse, bu rapor TURKPATENT veya Avrupa Patent Ofisi (EPO) tarafından düzenlenebilir. Başvuru sahibine, hem WIPO hem de TURKPATENT/EPO tarafından alındı belgesi gönderilir. Sonrasında, araştırma raporu başvuru sahibine iletilir ve başvuru WIPO tarafından yayımlanır.

PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR
PATENT BAŞVURUSU ÜCRETLERİ
Patent başvuru ücretleri, başvurunun türüne ve yapılan işlemlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ayrıca başvurudan sonra patent tescil ücreti ve yıllık yenileme ücretleri gibi ek ücretler de uygulanmaktadır. Ücretler, başvuru türüne ve süreçte yapılan ek işlemlere göre değişiklik gösterebileceği için, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun resmi web sitesinden (https://www.turkpatent.gov.tr/patent-islem-ucretleri) güncel ücret tarifesi ve detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
PATENT ALMA ŞARTLARI NELERDİR?
Patent almak için bir buluşun yerine getirmesi gereken üç ana şart bulunmaktadır:
- Yenilik: Buluş, başvuru tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde açıklanmamış ve kamuya sunulmamış olmalıdır. Yani, buluşun daha önce hiç bir yerde açıklanmamış olması gerekir. Buluş, başvuru tarihinden önce teknik literatürde, basında, internet gibi kamuya açık platformlarda yer almamalıdır.
- Buluş Basamağı: Buluş, mevcut teknik bilgiye göre ilgili alandaki uzman bir kişi için kolayca aşılabilecek bir şey olmamalıdır. Yani buluşun deney ve araştırmalar sonucunda elde edilmesi gereken bir yenilik taşıması gerekir. Eğer uzman kişi, çok fazla çaba harcamadan buluşa ulaşabiliyorsa, buluş basamağını geçmemiş olur.
- Sanayiye Uygulanabilirlik: Buluş, sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir ve kullanılabilir olmalıdır. Bu, buluşun pratikte uygulanabilir, tekrarlanabilir ve üretilebilir nitelikte olması gerektiği anlamına gelir. Buluşun tarım, endüstri, teknoloji vb. alanlarda kullanılabilir olması beklenir.
Bu üç şart sağlandığında buluş patent başvurusu için uygun kabul edilir ve başvuru süreci başlatılabilir.
PATENTİN SAĞLADIĞI HAKLAR VE KORUMA
Patent, buluş sahibine belirli bir süre boyunca buluşunu kullanma, üretme, satma ve başkalarına lisans verme gibi haklar sağlar. Patent, sahibine başkalarının patentli buluşu izinsiz kullanmalarını engelleme hakkı verir. Bu tekel hakkı, buluş sahibine pazar üzerinde önemli bir rekabet avantajı sağlar ve buluşunun ticari değerini artırır. Patent süresi genellikle 20 yıl olup, bu süre zarfında buluş yalnızca patent sahibi veya onun izniyle üçüncü şahıslar tarafından kullanılabilir. Süre sonunda, buluş kamu malı haline gelir ve herkes tarafından serbestçe kullanılabilir. Ayrıca, patent sahibi, patent hakkını başkalarına devredebilir veya lisans verebilir, bu da ek gelir elde etmesine olanak tanır. Patent, ulusal ve uluslararası düzeyde hukuki koruma sağlar ve ihlaller durumunda tazminat talep etme veya dava açma hakkı tanır.
PATENT BAŞVURUSU REDDEDİLİRSE NE YAPILIR?
Patent başvurusu reddedilirse başvuru sahibinin uygulaması için birkaç seçenek vardır:
- Gerekçeleri İnceleyerek Düzenleme: Reddi gerekçelerini inceleyip, başvuruyu düzeltmek ve yeniden başvurmak mümkündür.
- İtiraz: Reddi karara karşı itiraz ederek, başvurunun yeniden değerlendirilmesini talep edilebilir.
- Hukuki Yola Başvuru: İtirazdan sonuç alınamazsa, idari yargıya başvurularak karar mahkemeye taşınabilir.
- Yeni Başvuru: Redden sonra aynı buluş için yeniden başvuru yapılabilir.
PATENT HAKKI İHLALLERİ VE YASAL YAPTIRIMLAR
Patent sahibinin izni olmadan, patentli buluşun kullanılması, üretilmesi, çoğaltılması veya satılması gibi eylemler, patent hakkı ihlali olarak kabul edilir. Bu tür ihlaller, patent sahibinin tekel hakkına zarar verir. Patent hakkının ihlaline ilişkin düzenlemeler ve ihlallerde başvurulacak hukuki yollar, 6789 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 141. maddesi ve devamında yer almaktadır. Bu kanun, patent sahibinin haklarını koruma ve ihlaller karşısında başvurabileceği yasal işlemleri belirler. Sınai Mülkiyet Kanununun 141. maddesine göre, patent hakkı ihlali sayılabilecek eylemler şunlardır:
- Patent sahibinin izni olmadan, patentli buluşun kısmi veya tamamen üretilmesi ve taklit edilmesi
- Taklit edilen ürünlerin satılması, dağıtılması, ithal edilmesi, ticari amaçlarla kullanılması veya sözleşmeye konu edilmesi.
- Patent hakkının gasp edilmesi
- Patent sahibinin verdiği lisans haklarının izinsiz genişletilmesi veya devredilmesi
- Patentli bir usulün izinsiz kullanılması, bu usulle üretilen ürünlerin ticari amaçlarla satılması veya sözleşmeye konu edilmesi
Patent hakkı ihlal edilen buluş sahibi, çeşitli hukuki yollarla haklarını savunabilir ve mahkemeye başvurabilir. Mahkemeden talep edilebilecek başlıca talepler şunlardır:
- İhlalin Tespiti: Patent hakkı ihlal edilen fiilin gerçekten bir ihlal oluşturup oluşturmadığının mahkeme tarafından belirlenmesi
- Tecavüzün Önlenmesi: İhlale yol açması muhtemel tecavüzlerin durdurulması talebi
- Fiillerin Durdurulması: İhlal oluşturan eylemlerin derhal durdurulması.
- Zararların Giderilmesi: Patent hakkı ihlalinin maddi ve manevi zararlar doğurduğunda, bu zararların tazmin edilmesi
- El Koyma: İhlal oluşturan ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde kullanılan cihazlara el konulması
- Cihazların Şekil Değiştirilmesi veya İmhası: El konulan cihazların şekil değiştirilerek tecavüzün önlenmesi veya mümkün değilse imha edilmesi.
- Mülkiyet Hakkı Tanınması: El konulan ürünler üzerinde patent sahibinin mülkiyet hakkı tanınması
PATENTİN DEVREDİLMESİ VE LİSANS ANLAŞMALARI
Patent, sahibine belirli bir süre boyunca tekel hakkı sağlar ancak bu hak, patent sahibi tarafından başkalarına devredilebilir veya lisanslanabilir. Patent devri, patent sahibinin tüm haklarını bir başkasına devretmesi anlamına gelir. Bu durumda, devralan kişi, patentin sahibi haline gelir ve patentle ilgili tüm hakları kullanma yetkisini kazanır. Patent devri, yazılı bir sözleşme ile gerçekleştirilir ve Türk Patent ve Marka Kurumu’na bildirilmesi gerekir.
Lisans anlaşmaları ise, patent sahibinin patent hakkını bir başkasına belirli şartlarla kullandırmasıdır. Lisans, tam ya da kısıtlı olabilir. Tam lisans durumunda, lisans alan kişi, patentin tüm haklarına sahip olurken, kısıtlı lisansda ise yalnızca belirli kullanım alanları veya coğrafi bölgelerle sınırlı haklar verilir. Lisans anlaşmaları, patent sahibinin haklarını kaybetmeden gelir elde etmesine olanak tanır. Lisans sözleşmeleri de yazılı olarak yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır. Hem devri hem de lisans anlaşmaları, patent sahibinin ticari potansiyelini artıran önemli araçlardır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Patent Başvurusu Nasıl Yapılır?
Patent başvurusu yapmak için önce buluşun yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik gibi temel şartlara uygun olup olmadığını kontrol etmek gerekir. Ardından, buluşu ayrıntılı şekilde açıklayan başvuru formu ve gerekirse çizimlerle birlikte başvuru belgeleri hazırlanır. Başvuru, Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) online veya fiziki olarak yapılır ve başvuru ücreti ödenir. TÜRKPATENT, başvuruyu inceleyerek eksiklikleri giderilmesi için başvuru sahibinden ek bilgi isteyebilir. Buluşun tüm gereksinimleri sağladığı takdirde, patent başvurusu kabul edilir ve patent hakkı elde edilir.
Patent Almak İçin Şartlar Nelerdir?
Patent almak için, buluşun üç temel şartı sağlaması gerekir: yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik. Yenilik, buluşun daha önce hiçbir yerde açıklanmamış olması gerektiğini ifade eder. Buluş basamağı, teknik alandaki uzman bir kişinin bu buluşa kolayca ulaşamaması gerektiğini belirtir. Sanayiye uygulanabilirlik ise, buluşun üretilebilir ve ticari olarak kullanılabilir olması anlamına gelir. Ayrıca, buluşun doğal, matematiksel bir formül veya bilimsel teoriden farklı olarak, somut bir çözüm öneriyor olması gereklidir.
Bir İşin Patenti Nasıl Alınır?
Bir işin patenti alınmak istendiğinde, öncelikle işin yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik şartlarını taşıyıp taşımadığına bakılır. Ardından, işin tüm teknik detaylarını ve işleyişini açıklayan bir başvuru dosyası hazırlanır. Bu dosyada, buluşun nasıl çalıştığını gösteren açıklamalar ve gerekirse çizimler yer alır. Başvuru, Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) yapılır ve gerekli başvuru ücreti ödenir. Başvuru sonrası TÜRKPATENT, işin patentlenebilirliğini değerlendirir ve uygun görülürse patent hakkı verilir.
Patent Nedir?
Patent, bir buluşun sahibine, buluşunun belirli bir süre boyunca başkalarına karşı korunmasını sağlayan yasal bir haktır. Bu hak, buluş sahibine üretim, kullanma, satma ve lisans verme gibi özel yetkiler verir.
Patent Almak İçin Nereye Başvurulur?
Patent almak için başvuru, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT)’a yapılır. Başvuru, TÜRKPATENT’in resmi web sitesi üzerinden çevrimiçi olarak yapılabileceği gibi, kurumun fiziki başvuru kanallarından biri aracılığıyla da gerçekleştirilebilir.
Patent Başvurusu İçin Hangi Belgeler Gereklidir?
Patent başvurusu için gerekli belgeler şunlardır: Başvuru formu, buluşun teknik özelliklerini içeren açıklamalar, buluşun işleyişini ve yapısını gösteren çizimler (gerekiyorsa), buluşun kısa bir özetini içeren bir belge ve başvuru ücreti ödendiğine dair ödeme belgesi. Bu belgeler, başvurunun tamamlanabilmesi için Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) sunulmalıdır.
Patent Başvurusu Ücretli Midir?
Evet, patent başvurusu ücretlidir. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT), patent başvurusu için belirli bir başvuru ücreti alır. Bu ücret, başvurunun türüne (buluş, faydalı model vb.) ve başvuru sürecinin aşamalarına bağlı olarak değişebilir. Başvuru ücreti, başvurunun yapıldığı dönemde geçerli olan tarifelere göre belirlenir ve ödeme, başvuru sırasında yapılmalıdır. Ücret hakkında güncel bilgiler için https://www.turkpatent.gov.tr/ ziyaret edebilirsiniz.
Patent Başvurusunda Yenilik Kriteri Nedir?
Patent başvurusunda yenilik kriteri, buluşun başvuru tarihinden önce dünyada hiçbir yerde açıklanmamış olması gerektiğini ifade eder. Başka bir deyişle, buluşun önceki teknik bilgilerle karşılaştırıldığında tamamen yeni ve özgün olması gereklidir. Bu, buluşun daha önce yazılı veya sözlü olarak kamuya sunulmamış, kullanılmamış veya herhangi bir şekilde açıklanmamış olması gerektiği anlamına gelir. Yenilik, patentin verilmesindeki temel şartlardan biridir.
Patent Süresi Ne Kadardır?
Patent süresi, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca geçerlidir. Bu süre zarfında patent sahibi, buluşunu yalnızca kendisi veya lisans verdiği kişiler kullanabilir. Patent süresi sonunda, buluş kamuya açık hale gelir ve başkaları da bu buluşu özgürce kullanabilir.
Uluslararası Patent Başvurusu Nasıl Yapılır?
Uluslararası patent başvurusu, PCT (Patent Cooperation Treaty) anlaşması kapsamında yapılır. Başvuru, TÜRKPATENT üzerinden yapılabilir ve ardından WIPO’ya iletilir. Başvuru sahibi, araştırma raporunun TÜRKPATENT veya EPO (Avrupa Patent Ofisi) tarafından hazırlanmasını talep edebilir. Başvuru, WIPO tarafından yayımlandıktan sonra, başvuru sahibi seçtiği ülke patent ofislerine ulusal başvurularını yapabilir.
Patent Başvurusu Reddedilirse Ne Yapılabilir?
Patent başvurusu reddedildiğinde, başvuru sahibi itiraz etme hakkına sahiptir. Başvuru sahibinin, red kararına karşı Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) itiraz başvurusu yapması mümkündür. Ayrıca, reddedilen başvuruya dair yeniden başvuru yapılabilir veya başvurunun eksiklikleri düzeltilerek yeniden sunulabilir. Eğer itiraz sonucunda yine olumsuz bir karar alınırsa, başvuru sahibi mahkemeye başvurabilir ve yasal yollara başvurabilir.
Patent ile Faydalı Model Arasındaki Fark Nedir?
Patent ve faydalı model arasındaki temel fark, koruma süresi ve yenilik gerekliliğidir. Patent, daha yenilikçi ve karmaşık buluşlara verilir ve 20 yıl süreyle koruma sağlar. Faydalı model ise daha küçük, basit yeniliklere verilen bir korumadır ve genellikle 10 yıl süreyle geçerlidir. Faydalı model başvurusu için daha düşük bir yenilik seviyesi yeterli olabileceğinden, genellikle daha hızlı ve daha kolay bir koruma sağlanır. Ayrıca, faydalı modelin tescil süreci daha kısa ve daha basittir.
Online Patent Başvurusu Yapılabilir Mi?
Evet, online patent başvurusu yapılabilir. Türkiye’de, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT), başvuruları internet üzerinden kabul etmektedir. Başvuru sahipleri, TÜRKPATENT’in resmî web sitesi üzerinden gerekli belgeleri yükleyerek, başvurularını çevrimiçi olarak tamamlayabilirler.
Patent Alındıktan Sonra Hangi Haklar Kazanılır?
Patent alındıktan sonra, buluş sahibi, buluşunu yalnızca kendisi veya lisans verdiği kişiler tarafından kullanılmasını sağlamak için özel haklar kazanır. Bu haklar arasında buluşu üretme, satma, dağıtma, kullanma ve ithalat yapma yetkisi yer alır. Ayrıca, patent sahibi izinsiz kullanımı engelleme ve başkalarının patentini ihlal etmesini durdurma hakkına sahiptir. Patent, sahibine buluşunun ticari değerini koruma ve başkalarına lisans vererek gelir elde etme fırsatı da sunar.
Patent Sahibi Haklarını Devredebilir Mi?
Patent sahibi haklarını devredebilir. Patent hakkı, tamamen veya kısmen bir başkasına devredilebilir. Bu işlem, bir devir anlaşması ile yapılır ve devralan kişi, patentin tüm haklarını kullanma yetkisine sahip olur. Ayrıca, patent sahibi, haklarını başkalarına lisans vererek de paylaşabilir. Lisans sözleşmeleri, patentin kullanım hakkını belirli şartlarla başkasına devreder, ancak patent sahibi hâlâ buluşun sahibi olarak kalır. Her iki durumda da, sözleşmelerin resmi olarak kaydedilmesi ve geçerli olması için belirli prosedürlere uyulması gerekir.
Patent Başvurusu Sırasında Gizlilik Nasıl Sağlanır?
Patent başvurusu sırasında gizlilik, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından sağlanır. Başvuru sahibi, başvurusunu yaptıktan sonra, buluşun içeriği başvuru yayımlanana kadar gizli tutulur. Başvuru yayımlandıktan sonra, patentin teknik detayları kamuya açık hale gelir. Başvuru sahibinin, başvuru sırasında gizliliği sağlamak adına herhangi bir ek adım atmasına gerek yoktur, çünkü TÜRKPATENT, başvuru sürecinde gizliliği güvence altına alır.
Bir Patent Kaç Ülkede Geçerlidir?
Bir patent, yalnızca başvuru yapılan ülkede geçerlidir.
Buluşumun Patentlenebilir Olup Olmadığını Nasıl Öğrenirim?
Buluşunuzun patentlenebilir olup olmadığını öğrenmek için, ilk adım olarak bir yenilik araştırması yapmanız gereklidir. Bu araştırma, buluşunuzun daha önce başkaları tarafından patentlenip patentlenmediğini tespit eder. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) ve diğer ülkelerdeki patent ofislerinin çevrimiçi veritabanlarında yapılan bu araştırma, buluşunuzun yenilik kriterine uyup uymadığını belirlemenize yardımcı olur. Ayrıca, bir patent vekili ile çalışarak buluşunuzun buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik gibi diğer patentlenebilirlik şartlarını da değerlendirmeniz önerilir. Bu süreç, patent başvurusunun başarılı olup olmayacağını anlamanızı sağlar.
Patent Hakkı İhlal Edilirse Ne Yapılabilir?
Patent hakkı ihlal edilirse, patent sahibi hukuki yollara başvurarak haklarını koruyabilir. İlk adım olarak, Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) başvuru yaparak, ihlalin tespitini talep edebilir. Ayrıca, mahkemeye başvurarak ihlalin durdurulması, ihlal edilen ürünlere el konulması ve maddi-manevi zararların tazmini gibi taleplerde bulunabilir. Patent sahibi, ihlali gerçekleştiren kişi veya kuruluş hakkında dava açarak, ihlalin durdurulması ve cezaî yaptırımlar uygulanmasını isteyebilir. Bu süreçte, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri yetkilidir.
Patent Alınan Bir Buluşun Ticari Hakları Nelerdir?
Patent alınan bir buluş, sahibine ticari haklar tanır. Bu haklar arasında buluşu üretme, satma, dağıtma, ithalat ve kullanma gibi işlemleri yalnızca patent sahibinin yapabilmesi yer alır.