AÇIĞA ALINMA KARARI NEDİR? NASIL İTİRAZ EDİLİR?

 657 sayılı Devlet Memuru Kanununun “Hizmet Şartları ve Şekilleri” başlıklı kısmının sekizinci bölümünde, 137-145. maddeler arasında düzenlenmiştir. Açığa Alınma Kararı, kamu hizmetlerinin gerekliliklerine uygun olarak, görevde kalmakta sakınca görülen memurlar, askerler, polisler, üst düzey kurum yöneticileri, yükseköğretim kurumu personeli ve diğer çalışanlar için alınan geçici bir önlemdir. Bu durum halk arasında ” Açığa Alınma Kararı ” olarak da bilinir. Görevden uzaklaştırma tedbiri, disiplin veya ceza soruşturmasının herhangi bir aşamasında üç ay süreyle alınabilir. Bu sürenin sonunda, tedbirin devamına sebep olan nedenler hala mevcut ise, tedbir kararı her defasında üç ay daha uzatılabilir. Görevden uzaklaştırma, görevi sürdürmenin sakıncalı olduğu kamu görevlileri için geçici bir önlemdir.

İdare Hukuku Avukatı İletişim

AÇIĞA ALINMA NEDİR?

Bir kamu görevlisinin hizmetlerinde sakıncalı bir durum ortaya çıktığında, bazı önlemler alınması gerekebilir. Bu durumda, kamu görevlisi geçici bir süre için açığa alınabilir. Bu önlem, ihtiyat tedbiri olarak da bilinir ve buna açığa alınma kararı veya görevden uzaklaştırma adı verilir.

Açığa alınma kararı, bir ceza verme işlemi değildir; bunun yerine, belirli bir süre boyunca kamu görevlisinin görevini yapmamasını sağlayan bir tedbirdir. Bu karar, kamu görevlisinin görevinden alınmasını gerektirmez ve genellikle önleyici bir önlem olarak uygulanır. Açığa alınma kararı, hâkimin takdir yetkisi değil, yetkili amirin inisiyatifindedir.

Ceza davası açılan memurların yanı sıra disiplin soruşturması açılan memurlar için de açığa alınma kararı verilebilir. Ayrıca, henüz soruşturma açılmamış olsa bile ileride açılması muhtemel olan durumlarda da bu karar uygulanabilir.

AÇIĞA ALINMA SEBEPLERİ NELERDİR?

657 sayılı Kanun’un 137. maddesi, bu Kanuna tabi memurların açığa alınma kararına ilişkin iki sebep öngörmektedir. Bunlar şunlardır: kamu hizmetlerinin gerektirdiği durumlarda, memurun görevde kalmasında sakınca (disiplin cezasına neden olan eylemler nedeniyle), ve devlet memurunun hakkında mahkemelerce cezai kovuşturma başlatılmasıdır.

MEMURUN AÇIĞA ALINMASI İŞLEMİNİN UNSURLARI NELERDİR?

Açığa alınma kararının, yasalara aykırı bir şekilde uygulandığı durumlarda nasıl hareket edileceği, 657 sayılı yasanın görevden uzaklaştırmayı düzenleyen hükümlerinde ayrıca yer almamıştır. Açığa alınma kararı sonuçta bir idari işlemdir ve idari işlemlerin hukuka aykırılık arz ettiği yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönünden sakatlık durumlarında, görevden uzaklaştırma işleminin iptali de talep edilebilir.

Konu Unsuru: açığa alınma kararı, bir kamu görevlisinin belirli bir süre görevinden uzaklaştırılmasını içerir. Görevden uzaklaştırma işlemi, aday memurlar için de uygulanabilir. Bir kamu görevlisinin, gerçekleştirdiği bir eylem nedeniyle görevinden uzaklaştırılabilmesi mümkün olduğu gibi, gerçekleştiği iddia edilen ya da gerçekleşen eylemin failinin belli olmaması, bu durum nedeniyle açığa alınma kararı başvurulabilmesine engel teşkil etmez. İddianın doğruluğunun ve failin belirlenmesinin sağlanması amacıyla, ilgili kamu görevlilerinin görevden uzaklaştırılması mümkündür. Hatta tek bir kişi tarafından gerçekleştirilen bir eylemin failinin tespiti amacıyla birden fazla kamu görevlisinin görevden uzaklaştırılması dahi mümkündür. Açığa alınma kararı işlemi ile görevden uzaklaştırılan kamu görevlisi, görevde bulunmaya devam eder ancak görevini fiilen yerine getiremez.

Sebep Unsuru: açığa alınma kararının sebebi, ilgili kamu görevlisinin görevde kalmasının sakıncalı olduğunun tespit edilmesidir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda görevden uzaklaştırma, görevi başında kalmasında sakınca görülen devlet memurları için uygulanacak bir tedbir olarak öngörülmüştür. Açığa alınma kararı, kamu görevlilerinin görevlerinde kalmasının sakıncalı olup olmadığının belirlenmesinde, kamu hizmeti gerekliliklerinin dikkate alınması zorunludur. “Kamu hizmetinin gerektirdiği haller” ifadesi, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 53. maddesinde yer alan halleri de içerir ancak bu hallerle sınırlı değildir.

açığa alınma kararının tesisinde, idareye 657 sayılı Kanun’a göre daha geniş bir takdir yetkisi tanındığı kabul edilmelidir. Ancak, bu yetki sınırsız değildir; örneğin, ilgili memurun güvenliğini sağlamak amacıyla görevden uzaklaştırılması mümkün değildir. 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de görevden uzaklaştırma sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Sözleşmeli personelin görevde kalmasının sakıncalı olduğu tespit edilerek görevden uzaklaştırılabilmesi için belirli şartların mevcut olması gerekir. Anılan Kanun Hükmünde Kararname’nin 53. maddesinde belirtilen haller dışında, bir sözleşmeli personelin görevde kalmasının sakıncalı olduğunun tespit edilerek görevden uzaklaştırılması mümkün değildir.

Amaç Unsuru: açığa alınma kararı amacı, kamu görevlilerinin görevde kalması halinde ortaya çıkabilecek sakıncaları önlemektir. Soruşturmanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amacı tek başına, açığa alınma kararının tesis edilebilmesi için yeterli olabileceği gibi, hizmet bakımından olası sakıncaların önlenmesi amacına dayanan değerlendirmeler de dikkate alınabilir. Açığa alınma kararı amacı, kamu görevlilerini cezalandırmak değildir ve bu asla unutulmamalıdır. İdari bir önlem olan görevden uzaklaştırma işlemi, ceza mahkemesi kararları ile karşılaştırılamaz veya ceza mahkemesi kararlarının bir uygulanma şekli olarak algılanamaz.

Yetki Unsuru: 657 sayılı Kanun’da belirtilen yetkili makamlar, görevden uzaklaştırma işlemini yürütebilirler. Bu yetkili makamlar, atamaya yetkili amirler, bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri, illerde valiler ve ilçelerde kaymakamlardır. Eğer görevden uzaklaştırma tedbiri, bu yetkili makamlar dışında biri tarafından alınırsa, bu idari işlem yetki yönünden hukuka aykırı olacaktır.

Şekil Unsuru: Açığa alınma kararının yazılı olarak tesis edilmesi zorunludur, çünkü tüm idari işlemler kural olarak yazılı şekle tabidir. Ceza kovuşturmasına dayalı görevden uzaklaştırmalarda ilgilinin durumunun iki ayda bir değerlendirilerek sonucun kendisine yazılı olarak bildirilmesi, bu hususu doğrulamaktadır. Görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılması için verilen kararların da yazılı olarak tesisi gerekir. Usulde paralellik ilkesi gereğince, Açığa alınma kararı tedbirinin kaldırılması yönündeki kararlar da yazılı olarak tesis edilmelidir.

MEMURUN AÇIĞA ALINMASI İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Açığa alınma kararı, bir kamu görevlisinin görevi başında kalmasının sakıncalı olabileceği durumlarda uygulanan bir önlemdir. Bu tedbirin amacı, kamu hizmetinin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak ve soruşturmanın selametle tamamlanmasını temin etmektir. açığa alınma işlemi, Devlet Memurları Kanunu’nun 137 ile 145. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Diğer yandan, polis ve asker statüsünde görev yapan kişiler için de kendi mevzuatlarında görevden uzaklaştırmaya ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır.

Açığa alma işlemi, öncelikle bir önlem niteliğindedir. Açığa alınma kararı, kamu görevlisinin görevi başında kalmasının olası sakıncalarını önlemek amacıyla uygulanır. Bu önlemin hukuken geçici süreli olduğu unutulmamalıdır. Bir kamu görevlisi, hakkında süresiz olarak Açığa alınma kararı işlemi uygulanamaz. Açığa alınma kararı işlemi, ilgili kamu görevlisinin bulunduğu görev veya memuriyetle ilişiğinin geçici olarak kesilmesini sağlar ve bu durum, görevden uzaklaştırma tedbirinin sona ermesiyle sona erer.

Açığa alma işlemi, ivedilik arz eder. Kamu görevlisinin görevi başında kalmasının hizmet açısından oluşturacağı sakıncalar, görevden uzaklaştırılmasını gerektirecek kadar ciddi olduğunda, ilgili kişinin bir an önce görevden uzaklaştırılması önem arz eder. Açığa alınma kararı işleminin tesisinde meydana gelebilecek herhangi bir gecikme, belirtilen sakıncaların gerçekleşme olasılığını artırabilir ve bu nedenle, işlemin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekebilir.

Görevden uzaklaştırılanlar hakkında, görevden uzaklaştırma işleminden sonra on iş günü içinde soruşturma başlatılması zorunludur. Aksi takdirde, görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılması gerekebilir. Ayrıca, açığa alma işlemi keyfi olarak veya kişisel husumet ya da kini dolayısıyla yapıldığında, bu durum hukuki, mali ve cezai sorumluluğu gerektirebilir.

HAKKINDA BAŞLATILAN SORUŞTURMAYA DAYANARAK MEMURUN AÇIĞA ALINMASI

Açığa alınma kararı, disiplin veya ceza soruşturmasının herhangi bir aşamasında alınabilir. Bu süreç üç aşamalıdır:

• Ön Soruşturma: İdarenin incelemesi olarak da adlandırılan bu aşamada, idare gerekli gördüğü durumlarda konuyla ilgili bir ön soruşturma başlatır. Kamu görevlisinin disiplin suçu işlediği durumlarda disiplin soruşturması yapılır.
• Disiplin Soruşturması: Kamu görevlisinin disiplin açısından suç işlediği durumlarda, disiplin soruşturması başlatılır.
• İdarenin Ceza Soruşturması: İdare, kamu görevlisi hakkında ceza soruşturması başlatarak görevden uzaklaştırma kararı alabilir. Ceza soruşturması ve disiplin soruşturması aynı anda yürütülebilir.

Soruşturma başladıktan sonra memur hakkında görevden uzaklaştırma kararı verildiğinde bu süre üç ayı bulur. Disiplin soruşturması üç aylık sürenin öncesinde tamamlandığı takdirde ve memur hakkında cezai işleme gerek kalmadığı yönünde alınacak bir karar sonucunda memur görevine iade edilir. Bu süreç, kamu görevlisinin işlediği iddia edilen suçun incelenmesi ve adil bir şekilde değerlendirilmesi için belirlenen bir süreçtir.

HAKKINDA BAŞLATILAN KOVUŞTURMAYA DAYANARAK MEMURUN AÇIĞA ALINMASI

Devlet memuru hakkında kovuşturma başlatıldığında, idare tarafından görevden uzaklaştırma kararı verilebilir. Kamu görevlisi hakkında iddianame hazırlandığında ve mahkeme tarafından yargılaması yapılarak hakkında hüküm oluşturulduğunda bu evre kovuşturma olarak adlandırılır. Memur hakkında mahkemenin kararının kesinleşmesine kadar geçecek olan bu sürede memur görevden uzaklaştırılabilir. Bu durum 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca yürürlüktedir.

İdari soruşturmada olduğu gibi, ceza kovuşturmasıyla ilgili memurun durumu farklı bir sürece tabidir. Bu nedenle görevden uzaklaştırma belirli bir süreyle sınırlı değildir. Memurun durumu idari amir tarafından iki ayda bir gözden geçirilmelidir. İdare, bu süreçte memurla ilgili incelemeler yapar ve göreve dönüp dönmemesi konusunda karar verir.

Bu uygulamanın temel amacı, memurun uzun süre görevden uzak kalmasının neden olabileceği psikolojik olumsuzlukları önlemektir. Aynı zamanda, kamu hizmetinin aksamamasını sağlamak da önemlidir. Bu nedenle idare, bu sorumluluğunu yerine getirmekle yükümlüdür. İdare bu görevini yerine getirmezse, hukuken sorumluluk altına girebilir.

SORUŞTURMA YA DA KOVUŞTURMA OLMAKSIZIN AÇIĞA ALINMA

Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırma kararı, çeşitli koşullara dayanarak alınabilir. Memur hakkında disiplin veya ceza soruşturması açıldığında, bu süreçlerin başlamasıyla birlikte görevden uzaklaştırma kararı verilebilir. Bunun yanı sıra, idare yetkilileri, soruşturma açılmamış olsa bile belirli durumlarda görevden uzaklaştırma kararı alabilirler. Ancak, soruşturma başlamadan önce görevden uzaklaştırma kararı verilmesi durumunda, memurun haklarının ihlal edilmemesi için kararın ardından 10 gün içinde soruşturmanın başlatılması zorunludur. Bu şekilde, idareye geniş yetkiler verilirken, haksız bir uygulamanın önüne geçilmesi amaçlanır.

MEMURUN AÇIĞA ALINMA İŞLEMİ PROSEDÜRÜ NEDİR?

Açığa alınma kararına dair temel mevzuat, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda (DMK) yer almaktadır. Bu kanun; Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurduğu birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır. Sözleşmeli ve geçici personel içinse özel hükümler bulunmaktadır. Eski Başbakanlık Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 13. maddesinde görevden uzaklaştırma için düzenlenen durumlar ise şunlardır:

• Kamu hizmetlerinin gerektirdiği görevde kalmasının sakıncalı olması.
• Para ve belge sorularına cevap vermeme, denetim ve soruşturmayı engelleme.
• Rüşvet ve yolsuzlukla mücadele yasasına aykırı davranışlar.
• Evrak sahteciliği ve kayıt tahrifatı.

Açığa alınma tedbirinin uygulanmasında esas olan, görevi başında sakıncalı olan memurun görevden uzaklaştırılmasıdır. Sakıncalı olmayan durumlarda bu tedbir uygulanmaz.

Diğer bir mevzuat olan 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline ilişkin disiplin hükümlerini düzenler. 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu ise askeri personel için disiplin sistemini düzenler.

Üç kanun dışında bazı kamu görevlileri veya kuruluşları için kendi mevzuatlarında açığa alınmayla ilişkin hükümler bulunabilir. Ancak bu yazıda, devlet memurları, polis ve askerlere yönelik görevden uzaklaştırma işlemine odaklanılmıştır.

MEMURUN AÇIĞA ALINMASI KARARINI KİM VERİR?

Kamuda görev yapan bir memurun görevine devam etmesinde sorunlar yaşandığında, ilgili idare birimi tarafından görevden uzaklaştırma kararı alınabilir. Açığa alınma kararı ihtiyati bir tedbir olduğunda, bu tedbiri alabilen idare amirleri şunlardır:

• Atama yetkisine sahip amirler.
• Bakanlık müfettişleri.
• Genel müdürlük müfettişleri.
• İl valileri.
• İlçe kaymakamları.

Açığa alınma kararı alabilen mercilerden biri atama yetkisine sahip olan amirlerdir. Bakanlık müfettişleri de görevden uzaklaştırma kararı alma yetkisine sahiptir. İllerde valiler, il idaresine bağlı olan bütün memur ve amirleri görevden alabilirler. İlçelerde ise kaymakamlar, yasal koşullar sağlandığı takdirde emrindeki her memuru görevden uzaklaştırabilirler. Belediye başkanları, memurun atamasını kendisi yaptığı takdirde bu memuru görevden uzaklaştırabilirler. Ancak memurun ataması bakanlık onayı ile yapıldığında, belediye başkanının memuru görevden uzaklaştırma yetkisi bulunmamaktadır.

MEMURUN AÇIĞA ALINMA (GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA) SÜRESİ NE KADARDIR

Açığa alınma tedbiri, bir memur hakkında disiplin kovuşturması sonucunda alınan geçici bir önlemdir ve en fazla 3 ay sürebilir. Bu süre sonunda, hakkında herhangi bir karar verilmemişse, memur görevine geri dönmelidir. Bu durumda, memurun tekrar göreve başlatılması zorunludur ve yetkililere takdir yetkisi tanınmaz.

Disiplin kovuşturmasından kaynaklanan görevden uzaklaştırma durumunda, yetkili amir her iki ayda bir memurun durumunu gözden geçirerek göreve dönüp dönmemesi hakkında karar verir ve bu kararı ilgili memura yazılı olarak bildirir. Müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılan memurlar için ise değerlendirme yetkisi, atamaya yetkili amire aittir.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 35. Maddesi, terör örgütlerine veya Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapılarla ilişkili memurların durumunu düzenler. Bu maddeye göre:

• Soruşturmaya başlama süresi uygulanmaz.
• Disiplin soruşturması nedeniyle görevden uzaklaştırma süresi bir yıl olarak belirlenir. Bu süre, ilgili bakan, Hâkimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu veya ilgili kurul onayıyla bir yıla kadar uzatılabilir.
• Adli soruşturma veya kovuşturma nedeniyle görevden uzaklaştırma durumunda, değerlendirme süreleri uygulanmaz.

Bu madde, terör örgütleriyle ilişkilendirilen memurların görevden uzaklaştırılma durumlarını düzenler. Görevden uzaklaştırılan memurların durumu, ilgili makamlarca en geç üç ay içinde gözden geçirilir ve yeniden değerlendirilir. Karar verilene kadar, görevden uzaklaştırma tedbirleri devam eder.

AÇIĞA ALINAN MEMURUN HAKLARI NELERDİR?

açığa alınan ve göreviyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir. Bu memurlar, kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam ederler. Memurun göreve tekrar başlatılmasının zorunlu olduğu durumlardan biri gerçekleşirse, aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta geçirdikleri süre, derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı, üst dereceye yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.

AÇIĞA ALINAN MEMURUN GÖREVE BAŞLATILMASININ ZORUNLU OLDUĞU DURUMLAR NELERDİR?

Memurun tekrar göreve başlatılmasının zorunlu olduğu durumlar şunlardır:

Soruşturma ve kovuşturma sonucunda yetkili mercilerce,

• Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler;
• Yargılamanın men ’ine veya beraatine karar verilenler;
• Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar;
• Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmayacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler;

Bu kararların kesinleşmesiyle birlikte, haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır ve tekrar göreve başlatılma süreci başlatılır.

JANDARMA MENSUPLARININ AÇIĞA ALINMASI İŞLEMİ

Jandarma mensuplarının açığa alınma işlemi 2803 sayılı jandarma teşkilat, görev ve yetkileri kanununun 16. Maddesinde şu şekilde düzenlenmektedir:

MADDE 16

Jandarma subay ve astsubayları ile uzman jandarmaların açığa alınma ile açığa alınmanın kaldırılmasına ait işlemleri; 926 sayılı «Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu», sivil memurların görevden uzaklaştırılmaları ve göreve başlatılmaları 657 sayılı «Devlet Memurları Kanunu» hükümlerine göre yapılır.

POLİSLERİN AÇIĞA ALINMASI İŞLEMİ

Açığa alma, bir disiplin cezası değil, önleyici bir nitelik taşıyan, ihtiyari bir tedbir olarak düzenlenmiştir. Çünkü kamu görevlisinin henüz kesinleşmiş bir cezası bulunmamaktadır. Açığa alma kararı, bir görevden çıkarma kararı da değildir, bu nedenle memuriyet görevi sona ermez. Polislerin açığa alınma işlemi de bu usullere göre ilerlemektedir.

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ MENSIPLARININ AÇIĞA ALINMASI İŞLEMİ

6413 sayılı kanun kapsamında subaylar, uzman erbaşlar, astsubaylar, sözleşmeli erbaşlar ve erler hakkında disiplinsizlik nedeniyle veya suça neden olabilecek bir fiil ile ilgili olarak inceleme ve araştırma yapılırken, görev başında olmaları sakıncalı olabilir. Bu tür durumlarda, yapılacak inceleme veya araştırmanın daha güvenli olabilmesi için idari izinli sayılmaları ve geçici olarak görevlerinden uzaklaştırılmaları mümkündür. Bu kişiler idari izinli sayılacağı için aylıklarından kesilmez. Bu karar verildiğinde süre bakımından 15 iş günü için geçerlidir. Sürenin uzatılması, oluşacak gereksinime bağlı olarak değişiklik gösterir. Yetkili makamlar, süreyi bir katına çıkarma hakkına sahipken ilgili bakanın onayı doğrultusunda bu süre bir yıla kadar uzatılabilir.

AÇIĞA ALINMA KARARINA KARŞI NASIL İTİRAZ EDİLİR?

Açığa alma önlemine ilişkin itiraz konuları, Devlet Memurları Kanunu’nda özel olarak düzenlenmemiştir. Dolayısıyla, görevden uzaklaştırma işlemine itiraz hususu, genel idare hukuku esaslarına göre çözümlenmelidir. Görevden uzaklaştırma kararı, bir idari işlem niteliğindedir ve bu nedenle ilgililer, idari işlemler hakkında uygulanacak yasal yollara başvurabilirler. Görevden uzaklaştırma tedbiri kararına, sonraki uzatma veya kaldırılmama kararlarına karşı da idari dava açılabilir. Bu davalarda, görevden uzaklaştırma kararının hukuka uygunluğu incelenir ve gerekli görülmesi halinde kararın iptali ya da değiştirilmesi talep edilebilir.

AÇIĞA ALINMA KARARINA KARŞI İPTAL DAVASI AÇMAK

Anayasa’nın 125. maddesi gereğince, idarenin tüm işlemlerine karşı yargı yolu açıktır. Bu bağlamda, görevden uzaklaştırma tedbiri gibi idari işlemlerin iptali için gerekli olan yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka aykırılıklar göz önünde bulundurulmalıdır. Açığa alınma tedbirinin bu açılardan hukuka aykırı olduğu düşünülüyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren idare mahkemelerinde 60 gün, Vergi Mahkemelerinde ise 30gün içinde bu işlemin iptali ve özellikle yürütmenin durdurulması talebiyle idari mahkemelere dava açılabilir.

AÇIĞA ALINMA KARARINA KARŞI YÜRÜTMENİN DURDURLMASI KARARI ALMAK

Geçici bir tedbir olarak uygulanan görevden uzaklaştırma kararı, kamu görevlisinin görevinde kalmasında bir sakınca görülmesi durumunda alınır. 657 sayılı Kanun hükümleri uyarınca devlet memurlarını ilgilendiren görevden uzaklaştırma kararları ile ilgili açıklamalara yer verilir. Bunun yanı sıra sözleşmeli personel için geçerli olan 399 sayılı KHK uyarınca da görevden uzaklaştırmada hangi kurallara uyulacağı açıklanır.

Memur açığa alındığında yürütmeyi durdurma kararının alınması için 60 gün içinde dava açılmalıdır. İstemli iptal davası olarak adlandırılan bu dava, idare mahkemesine açılır. İdare mahkemesine yapılan başvurunun ardından mahkemenin izleyeceği yol öncelikle yürütmeyi durdurma kararını görüşmektir

Mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı vermesi durumunda, memurun görevine başlaması gerekirken bu karar geçici bir uygulamadır. Memur görevine dönse dahi dava esastan devam edecektir. İdare mahkemesine yapılan yürütmeyi durdurma kararının uygulanması talebi reddedilirse, ilgili kişiye karar tebliğ edildikten sonraki 7 gün içerisinde bölge idare mahkemesine başvuru yapılmalıdır.

Buraya yapılan başvuru itiraz mahiyetinde olur. Bölge idare mahkemesinin yürütmeyi durdurma kararına itiraz ile ilgili olarak vereceği karar ise kesin olarak kabul edilir.

İDARENİN TAKDİR YETKİSİ AÇIĞA ALMA KARARINI KALDIRIR MI?

İdari mahkemeler; yerindelik denetimi yapamazlar, yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya idarenin takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı veremezler. Dolayısıyla açığa alma kararında idarenin takdir yetkisi bulunmamaktadır.

AÇIĞA ALINMANIN SONUÇLARI NELERDİR?

Görevden uzaklaştırılan ve göreviyle ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir. Bu kişiler, bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan yararlanmaya devam ederler. Yani görevden uzaklaştırma sırasında maaşlarının yalnızca üçte ikisini alırlar.

HARBİYE HUKUK BÜROSU İPTAL DAVASI HİZMETLERİMİZ

Hakkınızda açılmış veya sizin açtığınız idare hukukunu ilgilendiren uyuşmazlıklarda kaliteli ve iyi bir hizmet almak her zaman en güveniliridir. Harbiye Hukuk Bürosu olarak tecrübeli ve uzman avukat kadromuzla müvekkillerimizin idare hukukundan doğan uyuşmazlıklarını en hızlı şekilde sonuçlandırmak ve menfaatlerini korumak bizim önceliğimizdir. İdare hukukundan doğan açığa alınma kararına karşı açılan iptal davaları gibi pek çok alanda hizmet vermekte olup müvekkillerimize çok yönlü bir hukuki koruma ve uyuşmazlık çözümü sunmayı amaçlamaktayız.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Açığa Alınınca Ne Olur?

Açığa alınma, kamu görevlisinin geçici olarak görevinden uzaklaştırılması anlamına gelir. Bu durumda, kişi görevine devam etmez ancak memuriyet görevi sona ermez. Açığa alınan kişinin maaşı genellikle devam eder, ancak tamamı yerine genellikle üçte ikisi ödenir. Açığa alınma süresince kişinin kamu hizmetlerinden uzaklaştırılmasının amacı, soruşturmanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamaktır. Bu süreçte, kişi hakkında yapılan soruşturma sonuçlanana kadar görevden alınma durumu geçerlidir. Eğer kişi hakkındaki soruşturma sonucunda suçlu bulunursa, bu durum daha ciddi disiplin cezalarına veya işten çıkarılmaya neden olabilir. Ancak, kişi suçsuz bulunursa, göreve geri dönme hakkına sahip olabilir.

Açığa Alınma En Fazla Ne Kadar Sürer?

Disiplin soruşturması nedeniyle en fazla üç ay boyunca geçici olarak görevden uzaklaştırma tedbiri uygulanır. Üç aylık sürenin sona ermesinden sonra memur hakkında bir karar verilmediği takdirde, göreve yeniden başlanır.

Açığa Alınan Memur Maaş Alır Mı?

Açığa alınan ve görevle ilgili olup olmayan herhangi bir suç nedeniyle gözaltına alınan veya tutuklanan memurlar, bu süre zarfında aylıklarının üçte ikisini alır.

Açığa Alınan Memurun Maaşı Ne Kadar Kesilir?

Açığa alınan ve görevle ilgili olup olmayan herhangi bir suç nedeniyle gözaltına alınan veya tutuklanan memurların maaşının üçte biri kesilir bu memurlar işe döndüklerinde kesilen miktarları toplu bir şekilde geri alır.

Görevden Açığa Alınmak Ne Demek?

Görevden açığa alınma, kamu hizmeti yapan bir memurun, disiplin soruşturması veya ceza soruşturması gibi sebeplerle, geçici bir süre için görevine ara verilmesidir. Bu süreçte memur, görevine devam etmez ancak hala resmi statüsünde kalır ve aylık ödemelerinin bir kısmı ödenmeye devam edilir. Açığa alma, disiplin cezası değil, bir önlem olarak kabul edilir ve suçluluğu kanıtlanıncaya kadar geçici bir durumdur. Bu süre zarfında soruşturma tamamlanır ve sonuçlara göre işlem yapılır.

Görevden Uzaklaştırma Kararını Kim Verir?

Açığa alınma kararını şu kişiler verebilir:

• Atama yetkisine sahip amirler.
• Bakanlık müfettişleri.
• Genel müdürlük müfettişleri.
• İlde valiler.
• İlçede kaymakamlar.

Açığa Alınan Memur İstifa Edebilir Mi?

Evet, açığa alınan bir memur istifa edebilir. Açığa alınma, memurun geçici olarak görevinden uzaklaştırılması anlamına gelir. Ancak, bu durum memuriyet görevinin sona ermesi anlamına gelmez. Açığa alınan memur, istifa etme hakkına sahiptir ve bu durumda istifası kabul edilebilir. İstifanın kabul edilmesi durumunda, memuriyet görevi resmi olarak sona erer ve kişi artık kamu görevlisi olmaz. İstifa, memurun kendi iradesiyle ve serbestçe alınan bir karardır ve kamu kurumları genellikle istifayı kabul etmek zorundadır. Ancak, bazı durumlarda istifa kabul edilmeyebilir veya belirli prosedürlere tabi olabilir.

Açığa Alınma Kararı Kalıcı Mıdır?

Hayır, açığa alma kararı kalıcı değildir. Açığa alma, bir memurun geçici olarak görevinden uzaklaştırılması anlamına gelir. Bu tedbir, genellikle bir soruşturma veya disiplin sürecinin yürütülmesi sırasında geçici bir önlem olarak uygulanır. Açığa alma kararı, belirli bir süre için geçerlidir ve genellikle soruşturma tamamlandıktan sonra durum değerlendirilir. Eğer soruşturma sonucunda suçsuz bulunursa veya disiplin cezası almazsa, memurun görevine dönmesi ve normal işine devam etmesi beklenir. Ancak, soruşturma sonucunda suçlu bulunursa veya disiplin cezası alırsa, duruma göre farklı tedbirler alınabilir, bu da memurun görevine dönüp dönemeyeceğini belirler. Dolayısıyla, açığa alma kararı geçici bir önlem olup, sonuçlar tam olarak değerlendirildikten sonra değişebilir veya kaldırılabilir

Açığa Alınma İle Görevden Uzaklaştırma Farkı Var mıdır?

Açığa alınma kararı ve görevden uzaklaştırma aynı şeydir. Görevden uzaklaştırma halk arasında açığa alınma olarak bilinmektedir. Dolayısıyla bir farkları yoktur.

Açığa Alınan Memur Göreve Nasıl Döner?

Eğer sadece idari bir soruşturma başlatılmışsa, en geç 3 ay sonra görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılarak tekrar göreve başlayabilirsiniz. Ancak, bir adli soruşturma söz konusuysa, her 2 ayda bir değerlendirme yapılır ve bu süreç yıllarca devam edebilir. Bu husus, 657 sayılı kanunun 145. maddesinde düzenlenmiştir.

AÇIĞA ALINMA KARARI İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ

İSTANBUL NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA

Gönderilmek Üzere

X NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE

YÜRÜTMEYİ DURUMA TALEPLİDİR.

DAVACI                   :

VEKİLİ                     :

DAVALI                   : X VALİLİĞİ

KONU                       : X Valiliği İl Jandarma Komutanlığı’nın X tarih, X  Sayılı müvekkilimiz hakkındaki görevden uzaklaştırma kararının öncelikli Yürütmenin Durdurularak görevine İadesi ve devamında idari işlemin İPTALİ istemidir.

AÇIKLAMALAR       :

HUKUKİ NEDENLER      : İdari Yargılama Usulü Kanunu, 442 Sayılı Kanun, Anayasa AİHS, İdarenin  işlemi, tanıklar Ve sair deliller.

SONUÇ VE İSTEM                :Yukarıda açıkladığımız sebeplerle, müvekkilimiz hakkında tesis edilen X Valiliği İl ………. Komutanlığı’nın ….2020 tarih, ………. Sayılı müvekkilimiz hakkındaki görevden uzaklaştırılmasına ilişkin idari işlemin öncellikle;

• YÜRÜTMENİN DURDURULARAK MÜVEKKİLİN İVEDİ BİR ŞEKİLDE GÖREVİNE İADESİ,
• Dava sonucunda söz konusu İDARİ İŞLEMİN İPTALİNE,
• Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, karar verilmesini, müvekkilimiz adına vekâleten arz ve talep ederiz. tarih

                                                                                                          Davacı Vekili

EKLER:

1-

2-

3-