BOŞANMAK İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR

Boşanmak için gerekli evraklar boşanma türüne göre değişkenlik gösterir.

• Anlaşmalı boşanmak için gereken evraklar:
• Çekişmeli boşanmak için gereken evraklar:

Boşanma, evlilik birliğini yasal olarak sona erdiren bir süreçtir ve bu süreci başlatmak için bazı belgelerin hazırlanması gerekir. Özellikle boşanma davası nasıl açılır sorusunu merak eden ve boşanma davası açmak isteyen eşlerin, dava türüne (anlaşmalı boşanma veya çekişmeli boşanma) göre değişen çeşitli evrakları tamamlaması önemlidir. Belgelerin eksiksiz hazırlanması, davanın hızlı ilerlemesini sağlar ve mahkeme sürecinin sorunsuz işlemesine yardımcı olur. Aksi halde eksik veya hatalı belgeler, davanın uzamasına veya ek masraf ve zahmete yol açabilir. Bu makalede, anlaşmalı ve çekişmeli boşanmak için gerekli evraklar nelerdir, boşanma davası nasıl ve nerede açılır gibi konuları tüm detaylarıyla ele alıyoruz. Böylece Türkiye genelindeki vatandaşlar için boşanma sürecine dair yol gösterici bir rehber sunmayı amaçlıyoruz.

ANLAŞMALI BOŞANMAK İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

Anlaşmalı boşanma, her iki eşin boşanmanın şartlarında tamamen uzlaştığı ve genellikle tek celsede boşanma şeklinde tek duruşmada sonuçlanan boşanma türüdür. Anlaşmalı boşanma davası açmak için hazırlamanız gereken belgeler şunlardır:

• Boşanma Dilekçesi (Dava Dilekçesi): Eşlerin birlikte veya tek eşin hazırlayıp diğerinin imzalayabileceği, boşanma talebini ve tarafların anlaştığı koşulları içeren dilekçe. Bu dilekçe en az iki nüsha olarak hazırlanmalıdır.

• Eşlerin Kimlik Fotokopileri: Her iki eşin nüfus cüzdanı veya T.C. kimlik kartı fotokopisi.

• Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Eşlerin boşanmanın mali sonuçları, velayet durumu, nafaka ve mal paylaşımı gibi konularda mutabakata vardıklarını gösteren yazılı protokol. Her iki eş tarafından okunup ıslak imzalı olarak imzalanmış olmalıdır.

• Mal Varlığına İlişkin Belgeler (Varsa): Protokolde belirtilen ev, arsa, araç gibi mal varlıklarına ait tapu, ruhsat gibi resmi belgeler. Örneğin, protokolde araç paylaşımı yazılmışsa araca ait ruhsat fotokopisi, ev için tapu belgesi gibi.

• Çocuklara Ait Belgeler (Varsa): Evlilikten olan ortak çocuğun/çocukların nüfus cüzdanı veya kimlik kartı fotokopileri.

• Ödendi Makbuzları: Boşanma davası açılırken gerekli harç ve mahkeme giderlerinin ödendiğine dair banka dekontu veya makbuzlar.

• Vekaletname (Avukat Varsa): Dava bir boşanma avukatı ile takip edilecekse, avukatın davayı açabilmesi için noterden alınmış vekaletname belgesi.

Anlaşmalı boşanma için ilk adım, eşlerin yukarıdaki belgeleri tamamlayarak bir boşanma protokolü hazırlamasıdır. Protokolde tarafların evliliklerinin en az 1 yıl sürdüğünü, boşanma ve sonuçları konusunda tamamen anlaştıklarını beyan etmeleri gerekir (Türk Medeni Kanunu m.166 uyarınca anlaşmalı boşanma için evlilik süresi en az bir yıl olmalıdır). Boşanma dilekçesi ve protokol hazırlanıp imzalandıktan sonra, eşler birlikte (veya biri dava açıp diğer eş mahkemede onay vererek) aile mahkemesine başvurabilir. Dilekçenin en az iki nüsha olması, bir nüshasının mahkemeye, diğerinin karşı tarafa tebliğ için kullanılması içindir. Eğer taraflar davayı avukatsız yürütüyorsa, kimlik fotokopilerini de dava dosyasına eklemelidirler. Avukatla temsil durumunda kimlik belgesi sunmaya gerek yoktur ancak avukatın davayı takip edebilmesi için noter onaylı vekaletname şarttır.

Anlaşmalı boşanma protokolü, her iki eşin mutabakata vardığı şartları içerir ve davanın en kritik belgelerindendir. Protokolün yazılı ve imzalı şekilde mahkemeye sunulması zorunludur. Bu protokolde; eşler maddi ve manevi tazminat talepleri olmayacağını kararlaştırabilir, çocuk varsa velayet ve iştirak nafakası konularında anlaşır, birbirinden talep edecekleri yoksulluk nafakası miktarını belirler ve ev eşyaları ile düğün takıları gibi konuları dahi düzenleyebilirler. Hakim, protokolü inceler ve çocukların menfaati veya kamu düzenine aykırı bir husus görmezse onaylayarak anlaşmalı boşanma kararı verir. Bu nedenle, protokolün eksiksiz hazırlanması ve her sayfasının eşlerce imzalanması gerekir. Protokolde bahsedilen mal varlıkları varsa, bunlara dair belgelerin dosyaya eklenmesi unutulmamalıdır. Örneğin, eşler arabayı bir tarafa bırakma konusunda anlaştıysa, araç ruhsatı belgesi protokole eklenmelidir.

Öncelikle boşanmak isteyen taraflar boşanmak istediklerini gösteren bir dilekçe hazırlamakla yükümlüdürler. Bu dilekçeyi davacı hazırlar ve altına da kendi imzasını atar. Söz konusu dilekçenin 2 örneği olması da zorunludur. Bunun yanında eğer taraflar bir avukatla bu davayı sürdürmeyeceklerse dava dosyasına kimlik fotokopisi de eklenmelidir. Aksi durumda, yani davayı bir avukatla sürdüreceklerse avukatın davaya müdahil olabilmesi için noterden vekaletname alınması da gerekmektedir.

Boşanmak için gerekli evraklar arasında Bu dilekçeye ek olarak bir anlaşma protokolü de düzenlenmelidir.  Anlaşmalı protokolde tarafların imzalarına yer verilmeli ve bu imzanın ıslak imzalı olarak atılması gerekmektedir. Ayrıca, 1 adet dava dosyası,1 adet pul ve dava harcını ödendiğine dair alınmış olan belgenin de eklenmesi zorunludur. Tüm bunların yanında, mal paylaşımı ya da devir işlemi varsa bunu gösteren belgeler, eğer ki tarafların bu evlilik birliğinden çocuk ya da çocukları varsa bu çocuklara ait kimlik belgeleri de eklenmelidir. Son olarak protokolde ev, araba ya da diğer taşınmazlarla ilgili hususlardan bahsedilmişse bunlara ait resmi belgelerin de sunulması gerekmektedir.

BOŞANMA AVUKATA SOR

ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

Çekişmeli boşanma davaları açısından ise, tarafların davayı kendileri yürütmeyi tercih ettikleri takdirde 2 adet vesikalık fotoğraf getirmeleri ve kimlik fotokopisi sunmaları ya da davayı bir avukat aracılığıyla yürütmek isteyeceklerse noter üzerinden avukata vekaletname vermelerini gerekecektir. Ayrıca dava masrafı ve harçları mahkeme kaleminin veznesine yatırılmak zorunda olup bunun yatırıldığında dair makbuz da alınmalıdır.

Bunlara ek olarak çekişmeli boşanmalarda ispatın sağlanması maksadıyla; tanık listesi, delil listesi, kredi kartı ekstreleri, sosyal platformlardaki paylaşımlar, yazışmalar, telefon mesajları, arama kayıtları, darp raporu, GSM operatörlerinden alınan birtakım dökümler, uçak ve otel rezervasyonları gibi birtakım belgelerin de sunulması gerekmektedir.

Burada tarafların Boşanmak için gerekli evrakların yanında bu belgeleri sunarken dikkat etmeleri gereken nokta bunları hukuka uygun şekilde elde etmiş olmalarıdır. Aksi halde bu deliller hakim tarafından hukuka aykırı olarak değerlendirilecek ve bunun sonucunda ispat aracı olarak bu belgelere başvurulması söz konusu olamayacaktır.

Boşanmak için gerekli evraklar;

• Dava dilekçesi, 
• Nüfus cüzdanı fotokopisi,
• Dava için istenen harçların ödendiğine dair dekontlar,
• Varsa çocukların kimlik belgeleri
• Tarafların iddialarına ait delil listesi,
• Kredi kartı ve banka hesaplarının döküm listeleri,
• Telefon operatörlerinden alınacak olan arama dökümleri,
• Telefon mesajları,
• Eğer varsa darp raporu,
• Eğer eşler arasında daha önceden adli vaka meydana gelmişse, bu vakaya ait ifade tutanakları
• Sosyal medya paylaşımları,
• Tarafların maddi ve manevi tazminat talepleri,
• Tarafların nafaka talepleri

Yukarıdaki evraklar, çekişmeli boşanma davası açarken sıklıkla gereken belgelerdir. Çekişmeli davalarda asıl amaç, mahkemeye boşanma nedenlerini ve karşı tarafın kusurunu ispat edecek delilleri sunmaktır. Bu nedenle, delil olarak sunulacak her türlü belge ve kaydın yasal yollardan elde edilmiş olmasına dikkat edilmelidir. Hakim, hukuka aykırı şekilde elde edilen (örneğin izinsiz ses kaydı gibi) delilleri dikkate almayabilir ve bunlar ispat aracı olarak kullanılamaz. Delil listesi hazırlanırken, eldeki tüm kanıtlar listeye eklenmeli ve mümkünse her bir delil numaralandırılıp neyi ispat için sunulduğu belirtilmelidir.

Çekişmeli boşanma dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mümkün olduğunca belgelerle desteklenmelidir. Örneğin, eşlerden birinin sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini iddia ediyorsanız, otel kayıtları, mesajlar veya fotoğraflar gibi kanıtları dosyaya eklemelisiniz. Ya da fiziksel şiddet gördüğünüzü iddia ediyorsanız, hastaneden alınmış darp raporu ve varsa olaya ilişkin polis tutanağını sunmalısınız. Tanık beyanları da çekişmeli davalarda büyük önem taşır; bu nedenle tanık listenizi dilekçe ekinde sunarak mahkemeden bu kişilerin dinlenmesini talep edebilirsiniz.

Son olarak, çekişmeli boşanma davası açarken talep etmeyi düşündüğünüz nafaka ve maddi ve manevi tazminat gibi haklar varsa, bunları dava dilekçenizde açıkça belirtmelisiniz. Bu talepleri desteklemek için karşı tarafın mali durumuna dair belgeler veya kendi ihtiyaçlarınızı gösteren kanıtlar (örneğin gelir düzeyinizi gösterir belgeler) sunmak da yararlı olacaktır. Mahkeme, boşanma kararı verirken kusur durumuna göre tazminat ve nafaka taleplerini karara bağlar. Tüm bu evrak ve delillerle birlikte hazırlanmış bir boşanma dilekçesi, çekişmeli boşanma davasının sağlıklı bir şekilde ilerlemesini sağlayacaktır.

BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Boşanma davası açmak, gerekli dilekçe ve belgelerle yetkili mahkemeye başvurarak yapılan bir işlemdir. Boşanma davası nasıl açılır sorusunu adım adım yanıtlayalım:

Öncelikle, davanın anlaşmalı mı çekişmeli mi olacağı belirlenmelidir. Eşinizle tüm konularda uzlaşmışsanız anlaşmalı boşanma protokolü hazırlayarak anlaşmalı dava açabilirsiniz. Eğer uzlaşma yoksa, çekişmeli dava açmanız gerekir. Duruma karar verdikten sonra, gerekli dilekçeyi ve evrakları hazırlayın.

1. Dava Dilekçesinin Hazırlanması: Boşanma sebebini veya sebeplerini hukuki bir dille anlatan bir boşanma dilekçesi yazılır. Anlaşmalı boşanmada dilekçe kısa ve protokole atıf yapan bir içerikte olabilirken, çekişmeli boşanmada dilekçede olaylar kronolojik ve detaylı şekilde anlatılır. Dilekçede mutlaka talepler (örneğin tazminat, nafaka, velayet talebi) belirtilir. Dilekçe yazımında hukuki terminoloji ve usule uygunluk önemlidir; bu noktada mümkünse uzman bir boşanma avukatı desteği almak faydalı olabilir.

2. Yetkili Mahkemeye Başvuru: Boşanma dilekçesi ve gerekli evraklar tamamlandıktan sonra, eşlerden biri (veya anlaşmalı boşanmada her ikisi birlikte) dilekçeyi ilgili mahkemenin tevzi (dosya kabul) bürosuna verir. Başvuru sırasında görevli memur, eşlerin kimliklerini ve dilekçe ekindeki belgeleri kontrol eder; eksik belge varsa uyarır. Tüm evrak tamamsa dava kayda alınır.

3. Harç ve Giderlerin Ödenmesi: Boşanma davası açarken belirli bir dava harcı ve gider avansı mahkeme veznesine yatırılır. Bu tutarlar dava türüne göre değişebilir (2025 yılı için boşanma davası masrafları anlaşmalı davalarda birkaç bin TL, çekişmeli davalarda daha yüksek olabilir). Gerekli ödemeler yapıldıktan sonra ödeme dekontları dosyaya eklenir.

4. Davanın Açılması ve Tensip Tutanağı: Harç yatırıldıktan sonra mahkeme tarafından dava esas numarası verilir ve dava resmen açılmış olur. Mahkeme kalemi, tensip zaptı adı verilen bir ön inceleme tutanağı hazırlar. Bu tutanakta duruşma günü, taraflara tebligat ve delil sunma süreleri gibi bilgiler yer alır. Anlaşmalı boşanmada genellikle tensip zaptıyla birlikte tek celsede görülmek üzere yakın bir duruşma tarihi belirlenir. Çekişmeli boşanmada ise tensip zaptında karşı tarafa cevap süresi (genelde 2 hafta) tanınır ve duruşma günü olarak birkaç ay sonrasına tarih verilebilir.

5. Dava Sürecinin İşlemesi: Anlaşmalı boşanmada, duruşma gününde her iki eş de mahkemeye gelip hazır bulunmalıdır. Hakim, her iki tarafın da kendi özgür iradesiyle boşanmak isteyip istemediğini bizzat sorar. Eşler protokolde anlaştıklarını ve boşanmayı istediklerini teyit ettiklerinde, çoğunlukla aynı duruşmada boşanma kararı verilir. Tek celsede boşanma bu şekilde gerçekleşmiş olur. Çekişmeli boşanmada ise süreç daha uzundur: Davacı dilekçesinin tebliği, davalının cevap dilekçesi, bunun davacıya tebliği ve cevaba cevap dilekçeleri gibi bir yazışma aşaması yaşanır. Sonrasında mahkeme, ön inceleme duruşması yapar, tarafların anlaşamadığı konuları tespit eder. Ardından tanıklar dinlenir, deliller toplanır ve gerekirse uzman raporları (örneğin sosyal inceleme raporu) alınır. Bu süreç birkaç duruşma gerektirebilir.

6. Karar ve Kesinleşme: Tüm deliller değerlendirildikten sonra hakim boşanma konusunda bir karar verir. Anlaşmalı boşanmada karar genellikle hemen duruşmada açıklanır ve taraflar karardan feragat etmezse yaklaşık 2-3 hafta içinde kesinleşir (temyiz yoluna başvurulmadığı için). Çekişmeli boşanmada hakim kararını verdiğinde, kusur durumuna göre nafaka, tazminat, velayet gibi konularda da hüküm kurar. Tarafların kararı temyiz (istinaf ve gerekiyorsa Yargıtay) etme hakları vardır. Karar temyiz edilmez veya istinaf sonucu onanırsa kesinleşir. Kesinleşen boşanma kararı nüfus kütüğüne işlenerek evlilik birliği resmi olarak son bulur.

Kısaca özetlemek gerekirse, boşanma davası açmak için öncelikle dilekçe ve belgelerin hazırlanıp mahkemeye sunulması, ardından gerekli harçların ödenmesi gerekir. Süreç, anlaşmalı davalarda çok daha hızlı ilerlerken çekişmeli davalarda birkaç yıl sürebilmektedir. Her iki durumda da usul kurallarına uygun hareket etmek ve haklarınızı tam olarak talep etmek için hukuki bilgi önemlidir. Bu nedenle, deneyimli bir boşanma avukatından danışmanlık almak çoğu zaman tarafların yararına olacaktır.

BOŞANMA DAVASI NEREDE AÇILIR?

Türkiye’de boşanma davalarına bakmakla görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Dolayısıyla boşanmak isteyen bir kişi, boşanma davasını nereye açacağını merak ediyorsa, başvuracağı yer kendi yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi olacaktır. Eğer bulunduğu il veya ilçede Aile Mahkemesi yoksa, o yer Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla davaya bakar.

Yer bakımından yetki konusunda, kanun eşlere birden fazla seçenek tanır. Boşanma davası, eşlerden birinin yerleşim yeri (ikametgahının bulunduğu yer) mahkemesinde açılabilir. Alternatif olarak, eşlerin davadan önce son altı aydan beri birlikte yaşadıkları (oturdukları) yer mahkemesi de boşanma davasında yetkilidir. Örneğin, eşlerden biri İstanbul’da diğeri Ankara’da yaşıyorsa, davacı eş isterse kendi ikametgahı olan İstanbul’daki Aile Mahkemesi’nde, isterse diğer eşin ikametgahı olan Ankara’daki Aile Mahkemesi’nde boşanma davasını açabilir. Eğer taraflar evlendikten sonra bir süre İzmir’de birlikte yaşadı ve altı aydan uzun süre orada ikamet ettilerse, son ortak konutun bulunduğu İzmir’de de dava açılabilir.

Yetkili mahkemeyi doğru seçmek önemlidir; zira yanlış yerde dava açılırsa karşı taraf yetki itirazında bulunabilir ve dava dilekçeniz usulden reddedilebilir. Ancak uygulamada, genellikle davalı taraf eğer farklı bir şehirde yaşıyorsa, davayı kendi bulunduğu yere almaya çalışabilir. Bu nedenle, hem görevli hem de yetkili mahkeme kuralına uygun şekilde davanızı açmalısınız. Özetle, boşanma davası aile mahkemesinde ve eşlerin ikamet yerlerinde açılır. Uygun mahkemede açılan dava, usulen kabul edilecek ve görülmeye başlayacaktır.

BOŞANMAK İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR

SIKÇA SORULAN SORULAR

Boşanmak için gerekli evraklar nelerdir?

Boşanmak için gereken belgeler, davanın türüne göre değişmekle birlikte temel olarak şunlardır: Boşanma dilekçesi, eşlerin kimlik fotokopileri, dava harçlarının ödendiğini gösteren makbuzlar, varsa çocukların kimlik fotokopileri, anlaşmalı boşanma için boşanma protokolü, çekişmeli boşanma için delil ve tanık listeleri ile destekleyici kanıt belgelerdir. Ayrıca avukat kullanılacaksa vekaletname de gerekir.

Anlaşmalı boşanma için hangi belgeler lazım?

Anlaşmalı boşanmada en önemli belgeler anlaşmalı boşanma dilekçesi ve eşlerin imzaladığı anlaşmalı boşanma protokolüdür. Bunların yanında her iki eşe ait kimlik fotokopileri, ödenen harç dekontu, protokolde belirtilen mal varsa bunlara ait belgeler ve çocukların kimlikleri (varsa) sunulmalıdır. Tüm bu evraklarla birlikte eşler birlikte mahkemeye başvurarak anlaşmalı boşanma davası açabilirler.

Çekişmeli boşanma için gerekli evraklar nelerdir?

Çekişmeli boşanma davasında boşanma dilekçesi ve kimlik fotokopisi dışında, iddiaları kanıtlamak için pek çok evrak sunmak gerekebilir. Örneğin delil listesi, varsa tanık listesi, telefon arama kayıtları, mesaj dökümleri, banka hesap ve kredi kartı ekstreleri, fotoğraf veya video gibi deliller, darp raporu ve polis tutanakları gibi resmi belgeler çekişmeli boşanmada önemli evraklardır. Ayrıca dava harç makbuzları da dosyada yer almalıdır.

Boşanma davasını nerede açmalıyım?

Boşanma davası, davacının veya davalı eşin yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’nde açılabilir. Aynı zamanda eşlerin son 6 ay birlikte yaşadıkları yerdeki mahkeme de yetkilidir. Yani kendi ikamet ettiğiniz ilin adliyesindeki Aile Mahkemesi’ne başvurabilirsiniz. Eğer bulunduğunuz yerde Aile Mahkemesi yoksa, o yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi davaya bakacaktır.

Boşanma davası açmak için avukat tutmak zorunlu mu?

Hayır, boşanma davası açmak için avukat tutmak yasal olarak zorunlu değildir. Taraflar kendi davalarını kendileri yürütebilir ve bizzat dilekçe verip duruşmalara katılabilirler (avukatsız boşanma mümkündür). Ancak, boşanma hukuki bir süreç olduğu için yanlış bir dilekçe yazmak veya eksik belge sunmak davayı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle deneyimli bir boşanma avukatı ile çalışmak, haklarınızın korunması ve sürecin en doğru şekilde ilerlemesi açısından çok faydalı olacaktır.

Anlaşmalı boşanma için evliliğin 1 yıl sürmüş olması şart mı?

Evet, Türk Medeni Kanunu’na göre anlaşmalı boşanma yapabilmek için evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması şarttır. Eşler evlilik tarihinden itibaren bir yıl dolmadan anlaşmalı boşanma yoluna gidemezler. Eğer 1 yıldan kısa süredir evliyseniz ve boşanmak istiyorsanız, bu durumda ancak çekişmeli boşanma davası açabilirsiniz. Bir yıl dolmadan anlaşmalı boşanma talepli bir dava açılırsa, mahkeme bu süre şartı nedeniyle anlaşmalı boşanmayı kabul etmeyecek, davayı çekişmeli olarak görmek durumunda kalacaktır.

Boşanma davası ne kadar sürede sonuçlanır?

Boşanma davasının süresi, davanın anlaşmalı mı çekişmeli mi olduğuna bağlıdır. Anlaşmalı boşanma davaları genellikle çok kısa sürede, hatta tek celsede (birkaç hafta ila birkaç ay içinde) sonuçlanabilir. Eşlerin protokol üzerinde anlaşmış olması süreci hızlandırır. Çekişmeli boşanma davaları ise daha uzun sürer; ortalama 1 ila 2 yıl arasında sonuçlanabilir, karmaşık ve çok çekişmeli durumlarda 3 yılı bulabilir. Delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve olası temyiz süreçleri çekişmeli davalarda süreyi uzatan faktörlerdir.

Boşanma davasında mahkeme masraflarını kim öder?

Davayı açarken gereken harç ve giderleri başvuran taraf peşin öder. Ancak boşanma davası sonuçlandığında mahkeme, masrafların kimin üzerinde bırakılacağına karar verir. Genelde haksız veya kusurlu bulunan taraf, tüm mahkeme masraflarını ve karşı tarafın avukatlık ücretini ödemeye mahkum edilebilir. Eğer taraflar kusur açısından eşit ise, herkes kendi yaptığı masrafa katlanır. Ayrıca ekonomik durumu zayıf olanlar, bulundukları ildeki Adli Yardım Bürosu’na başvurarak dava masrafları için devlet desteği talep edebilirler.

Boşanma protokolü nedir, neleri içerir?

Boşanma protokolü, özellikle anlaşmalı boşanmalarda hazırlanan ve eşlerin boşanmanın tüm sonuçları üzerinde anlaştığını gösteren yazılı sözleşmedir. Bu protokolde eşlerin evlilik birliğini sona erdirme isteği ve boşanma sonrası hak ve yükümlülüklere dair anlaşmaları yer alır. Örneğin; çocuğun velayeti kime verilecek, diğer ebeveynle kişisel ilişki (görüş günü) nasıl olacak, nafaka ödenecek mi, ödenecekse miktarı ne olacak, mal paylaşımı nasıl yapılacak gibi konular protokolün içeriğini oluşturur. Protokol her iki eş tarafından imzalanır ve mahkemeye sunulur. Hakim, protokolü inceleyerek çocuk ve kamu menfaatine aykırı bir durum yoksa anlaşmayı onaylar ve karara geçirir.

Eşim boşanmak istemiyorsa tek taraflı boşanabilir miyim?

Evet, eşiniz boşanmak istemese bile siz tek başınıza boşanma davası açabilirsiniz. Bu durumda anlaşmalı değil çekişmeli boşanma davası söz konusu olur. Tek taraflı boşanma davasında, evlilik birliğinin temelinden sarsılması gibi genel bir sebebe veya kanunda sayılan özel boşanma sebeplerinden birine dayanarak dava açabilirsiniz. Mahkeme, sizin sunduğunuz delillere ve durumun şartlarına göre eşiniz istemese bile boşanmaya karar verebilir. Elbette, eşiniz davayı kabul etmediği için süreç anlaşmalıya göre daha uzun ve çekişmeli geçecektir. Hakim, kusur durumunu değerlendirerek boşanma kararı verecek veya şartlar oluşmamışsa davayı reddedecektir.

Boşanmada çocuğun velayeti kime verilir?

Boşanma davasında müşterek çocuğun velayeti kime verilecek, buna mahkeme karar verir. Hakim, tamamen çocuğun üstün yararını gözeterek değerlendirme yapar. Küçük yaştaki çocuklarda genellikle anne bakımına muhtaç olduğu kabul edilse de, annenin durumu çocuğa bakmaya elverişli değilse baba velayeti alabilir. Velayet kararı verilirken anne ve babanın çocuğa sağladığı bakım, sevgi, eğitim olanakları; çocuğun yaşı ve ihtiyaçları; anne veya babanın yaşam tarzı gibi unsurlar dikkate alınır. Ayrıca, çocuk belli bir yaşa gelmiş ise (genellikle 8-10 yaş üstü) mahkeme çocuğun kendi görüşünü de dinleyebilir. Özetle, boşanma halinde çocuğun velayeti, şartlara göre anneye veya babaya verilebilir; bazı durumlarda ortak velayet de kararlaştırılabilir. Mahkeme, hangi ebeveynle kalmasının çocuk için daha faydalı olacağına kanaat getirirse velayeti o tarafa bırakır.

Boşanma davasında nafaka talep edebilir miyim?

Evet, boşanma davası sürecinde ve sonunda nafaka talep edilebilir. Boşanma davası devam ederken, ekonomik durumu kötü olan eş veya çocuklar için mahkemeden tedbir nafakası bağlanması istenebilir. Dava sonuçlandığında ise, boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eş yoksulluk nafakası talep edebilir; çocukların velayeti kendisine verilmeyen eş de çocuklar için iştirak nafakası ödemekle yükümlü kılınabilir. Nafaka miktarını ve türünü mahkeme, tarafların ekonomik durumlarına ve yaşam standartlarına göre belirler. Eğer anlaşmalı boşanıyorsanız, protokolde nafaka konusunu eşinizle kararlaştırıp yazabilirsiniz (örneğin “taraflar karşılıklı olarak nafaka talebinde bulunmamıştır” gibi ya da belirli bir miktar üzerinde anlaşarak). Çekişmeli davada ise hakim, talep olmasa bile gerekli görürse resen çocuklar için nafakaya hükmedebilir. Sonuç olarak, boşanma davasında maddi durumu zayıf taraf kendisi için nafaka, çocuklar için iştirak nafakası talebinde bulunma hakkına sahiptir.