FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ NEDİR? NASIL BAŞVURULUR?

Fahri trafik müfettişi, karayollarındaki trafikte meydana gelebilecek riskleri azaltmak maksadıyla bu güvenliği ve teftişi sağlayan trafik polisi, jandarma ve trafik zabıtası gibi kamu görevlilerinin dışında gönüllülük esasına dayalı olarak karayolu denetimini sağlama amacıyla özel olarak seçilen şahıslardır.

Fahri trafik müfettişliği başvurusu Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliği Madde 6’da belirtildiği üzere hükümde belirtilen bilgileri içeren ve fotoğrafının da yer aldığı aynı yönetmeliğin ekinde yer alan yazılı form ile il valililiğine müracaat edilerek başvuru yapılabilecektir. Başvurucuya müracaatın Bakanlıkça belirlenecek şekil ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda yapılabilme imkanı da tanınmıştır.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ NEDİR?

Fahri trafik müfettişi, Karayolları Trafik Kanunu Ek Madde 6 maddesi ile Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliği kapsamında şu şekilde düzenlenmiştir: ‘’Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere Karayolu Trafik Güvenliği Kurulunca önerilen ve Karayolu Trafik Güvenliği Üst Kurulunca uygun görülen kişilere, valilerce “fahri trafik müfettişliği“ görevi verilir.’’

Fahri trafik müfettişleri vasıtasıyla, trafik ortamında oluşabilecek can ve mal kayıplarının en aza indirgenmesi hedeflenmektedir. Fahri trafik müfettişleri, sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetleme sorumluluğu olan trafik polisi, jandarma, trafik zabıtası gibi kamu görevlilerine maddi bir beklenti içinde olmadan yardımcı olmaktadırlar.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ NE İŞ YAPAR?

Fahri trafik müfettişleri, trafikte yapılan hataları; trafik polisi, jandarma, trafik zabıtası gibi emniyet kuvvetlerinin olmadığı noktalarda dahi gözetleyerek trafikte oluşabilecek can ve mal kayıplarını önlemeye çalışmaktadırlar.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ NASIL OLUNUR?

Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliği’nde fahri trafik müfettişlerinde aranacak şartlar madde 5’te düzenlenmiştir. Bu şartlara haiz olup fahri trafik müfettişi olmak isteyen kişiler, iki adet vesikalık fotoğraf, ikametgâh ve sabıka kaydı belgeleri ile sürücü belgesi ve öğrenim durumunu gösterir belgenin birer suretini başvuru dilekçelerine ekleyerek ikametgâhlarının bulunduğu il valililiğine bizzat müracaat ederek fahri trafik müfettişi olabilecektir. Başvuruya müteakip başvuru, Trafik Hizmetleri Başkanlığı tarafından inceleme ve değerlendirmeye alınır. Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda başvurucuda fahri trafik müfettişi olmasını engelleyecek bir hal olmadığı kanısına varılırsa başvuru Emniyet Genel Müdürünün teklifiyle İçişleri Bakanının onayına sunulur. İçişleri Bakanının da onayı alındığı takdirde ilgili valiliğe sonuç iletilir ve valilerce onay alan başvurucuya ‘’Fahri Trafik Müfettişi Kimlik Belgesi’’ verilerek fahri trafik müfettişliği görevi verilir.

Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yeni bir şart olarak müfettişliğe seçilen kişilerin eğitime tabi tutulması düzenlenmiştir. Yeni düzenleme ile müfettişliğe seçilen kişiler, belirli bir eğitim programı çerçevesinde illerinde eğitime tabi tutulacaktır. Hazırlıkları tamamlanmış eğitim programlarına katılmayanlara müfettişlik kimliği verilmeyecektir.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

Fahri trafik müfettişliği başvurusu Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliği Madde 6’da belirtildiği üzere hükümde belirtilen bilgileri içeren ve fotoğrafının da yer aldığı aynı yönetmeliğin ekinde yer alan yazılı form ile il valililiğine müracaat edilerek başvuru yapılabilecektir. Başvurucuya müracaatın Bakanlıkça belirlenecek şekil ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda yapılabilme imkanı da tanınmıştır.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ BAŞVURU KOŞULLARI

Fahri trafik müfettişi olmak için gerekli bazı koşullar vardır. Bu koşullar, Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliği Madde 5’te düzenlenmiştir. Hükme göre fahri trafik müfettişi olacaklarda şu şartlar aranır:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
• En az kırk yaşında olmak
• En az yüksekokul mezunu olmak
• En az on yıllık sürücü belgesi sahibi olmak
• Hakkında 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre işlem yapılmamış olması veya düzenlendiği tarihten itibaren herhangi bir nedenle sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmamış/iptal edilmemiş olması
• Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak
• Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara, zimmet, ihtiras, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfında görev yapanlar, Emniyet Hizmetleri Sınıfında rütbeli, Jandarma Hizmetleri Sınıfında subay olarak görev yapanlar ve bu görevleri yaptıktan sonra ayrılanlar veya emekli olanlarda, trafik sorununun çözümüne yönelik bilimsel araştırma ve çalışma yapanlar ile trafiğe hizmet etmiş olanlarda ve bulundukları görev, mesleki deneyim ve nitelikleri itibarıyla müfettiş olarak görevlendirilmelerinde yarar görülenlerde en az kırk yaşında olma ve en az yüksekokul mezunu olma şartlar aranmayacaktır. Ayrıca bu şekilde müfettiş seçilenler yüz yüze eğitime tabi tutulmayacak ve bu kişiler için yüz yüze yapılan eğitim ve değerlendirme toplantılarına katılma zorunluluğu aranmayacaktır.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?

Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile fahri trafik müfettişi olmak isteyenlerin; T.C. kimlik numarasını, adres bilgilerini, sabıka kaydı olmadığı beyanını, sürücü belgesi bilgilerini, öğrenim durumu bilgilerini, meslek bilgisini, cep telefonu numarasını, elektronik posta adresini içeren ve fotoğrafının yer aldığı fahri trafik müfettişliği müracaat formu ile ikametinin bulunduğu il valiliğine müracaat edeceği düzenlenmiştir. Müracaat, bakanlıkça belirlenecek şekil ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda da yapılabilecektir.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİNİN GÖREVLERİ NELERDİR?

Fahri trafik müfettişlerinin görevleri şunlardır:

• Tespit ettikleri kural ihlallerine ilişkin olarak; fiziki ortamda düzenledikleri tutanakları herhangi bir trafik ekip veya kuruluşuna elden, elektronik ortamda düzenledikleri tutanakları Emniyet Genel Müdürlüğüne elektronik sistem üzerinden bir hafta içerisinde teslim ederler.
• Trafik güvenliği ile ilgili görüş ve önerileri bildirebilirler.
• Yer ve zamanla sınırlı olmayıp, ülkenin her yerinde görevli sayılırlar.
• Görevlerini yürütürken, adil ve tarafsız olmak zorundadırlar.
• Araç durduramaz, sürücülerle muhatap olamaz, belge veya evrak kontrolü yapamazlar.

Fahri Trafik Müfettişliği Görev Ve Çalışma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile fahri trafik müfettişlerinin hangi trafik kural ihlalleri hakkında tutanak düzenleyebileceklerinin Emniyet Genel Müdürlüğünce belirleneceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla fahri trafik müfettişleri her kural ihlaline ceza yazamayacaklardır.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ CEZA YAZMA YETKİSİ

Fahri trafik müfettişlerinin ceza yazma yetkileri kısıtlıdır. Trafik kurallarına uymayan sürücülere şu ihlallerden dolayı ceza yazma yetkileri mevcuttur:

• Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmek
• Gidişe ayrılan en soldaki şeridi sürekli işgal etmek
• Işıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına ve sesli işaretlere uymamak
• Önde giden bir aracı güvenli ve yeterli mesafeden izlememek
• Kontrolsüz kavşaklarda motorsuz araç sürücülerinin motorlu araçlara, motorlu araçlardan soldakinin sağdan gelen araca geçiş hakkı vermemesi
• Taşıt yolu üzerinde yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde duraklamak
• Trafik zabıtası, trafik işaret levhası veya ışıklı trafik cihazları bulunmayan kavşaklarda geçiş hakkına riayet etmemek
• Kurallara uygun şekilde park etmiş araçların çıkmasına engel olacak yerlerde park etmek
• Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışının yapıldığının belirlendiği işaret levhasından on beş metre mesafe içinde park etmek
• Sadece park lambaları ile seyir etmek
• Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış ve bir işaret levhası ile belirlenmiş park yerlerinde park etmek

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ GÖREVİNİN SONA ERMESİ

Fahri trafik müfettişlerinin görevi şu hallerden birinin mevcut olması halinde sona erdirilecektir:

• Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki şartlardan herhangi birini kaybedenler.
• Ayrılma isteğinde bulunanlar.
• Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince mahkemeye sevki yapılanlar.
• Müfettişlik kimliğini, kendilerine muafiyet kazandırmak amacıyla kullananlar.
• Yetkilerini, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerin haricinde kullandığı tespit edilenler.
• Trafiğin denetimi ve yönetimiyle yetkili kişilere görevleri esnasında müdahalede bulunanlar.
• Herhangi bir nedenle sürücü belgesi geçici olarak geri alınan veya iptal edilenler.
• 70 yaşından gün alanlar.

Görevin sona erdirilmesi işlemleri, müfettişin kayıtlı olduğu il valiliğince yapılıp ve Bakanlığa bildirilecektir.

Yukarıda sayılan görevin sona erdirilmesi halleri dışında bir yıl süreyle trafik kural ihlali tespit tutanağı düzenlemeyen veya trafik güvenliğine katkı sağlamayacak şekilde günlük hayatın olağan akışı dışında tutanak düzenlediği tespit edilen ya da eğitim ve değerlendirme toplantılarına üst üste iki kez katılmayan fahri trafik müfettişlerinin görevleri Emniyet Genel Müdürünün teklifi üzerine İçişleri Bakanının onayı ile sonlandırılabilecektir.

HARBİYE HUKUK BÜROSU SİGORTA HUKUKU HİZMETLERİMİZ

SIKÇA SORULAN SORULAR

Fahri Trafik Müfettişi Olmak İçin Ne Yapılmalı?

Fahri trafik müfettişi olmak isteyen kişiler, müracaat şartlarını taşıdığı takdirde müracaat formu ile il valiliğine başvurabilir veya Bakanlıkça belirlenecek şekil ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamdada başvurusunu yapılabilecektir.

Fahri Trafik Müfettişi Ceza Yazabilir Mi?

Fahri trafik müfettişlerinin ceza yazma yetkileri kısıtlıdır. Ceza yazabilecekleri haller yukarıda ‘’FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞİ CEZA YAZMA YETKİSİ’’ başlığı altında belirtilmiştir.

Fahri Trafik Müfettişi Maaş Alır Mı?

Fahri trafik müfettişleri maaş almayıp gönüllülük esasına dayalı olarak faaliyet yürütmektedirler.

Fahri Trafik Müfettişi Tutanak Tutar Mı?

Fahri trafik müfettişlerinin ceza yazma yetkileri gibi tutanak tutma yetkileri de kısıtlıdır. Yeni getirilen düzenleme ile fahri traifk müfettişlerin hangi trafik kural ihlalleri hakkında tutanak düzenleyebilecekleri Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenecektir.

Fahri Trafik Müfettişi Görevini Nasıl İcra Eder?

Fahri trafik müfettişlerinin yer veya zaman kısıtlamaları yoktur. Dolayısıyla bulundukları her yerde görevlerini ifa edebilmektedirler. Örneğin, trafik kurallarının ihlalini her zaman denetleyebilir veya trafik güvenliğiyle ilgili görüş ve önerilerde bulunabilirler.

Fahri Trafik Müfettişi Bir Kamu Görevlisi Midir?

Fahri trafik müfettişleri memur veya kamu görevlisi statüsünde değillerdir. Dolayısıyla fahri trafik müfettişi, esasen özel hukuk kişisi olarak kabul edilmelidir.

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ MÜRACAAT FORMU ÖRNEĞİ

FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ MÜRACAAT FORMU
VALİLİK MAKAMINA                   ………………..                                               Aşağıda yer alan bilgilerin tarafıma ait ve doğru olduğunu beyan eder; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun ek 6 ncı maddesi gereği, sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere, Fahri Trafik Müfettişliği Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 5 inci maddesinde ve 7 nci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen şartları haiz olduğumdan, Fahri Trafik Müfettişi olmak için gereğini arz ederim.   …/…/20…
Adı Soyadı
T.C. Kimlik Numarası
İkamet Adresi
Sürücü Belgesi No/Verildiği Yer
Adli Sicil Kaydı
Öğrenim Durumu
Mesleği
Cep Telefonu Numarası
E-posta Adresi
İmza