KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇU VE CEZASI (TCK 228. MADDE)

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama ya da başka bir deyişle kumar oynatma Türk Ceza Kanunu’nda suç olarak düzenlenmiştir. Kazanç elde etme maksadı ile kar ve zararın şansa bağlandığı oyunların oynanabilmesi için yer ve imkan sağlama ya da internet üzerinden kumar oynatılması durumunda, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu işlenmiş olur. Kumarhane, kahvehane, oyun salonu vb. yerlerde oynanan kumar “klasik kumar”, internet yoluyla oynanan kumar ise “sanal kumar” olarak adlandırılmaktadır.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇU NEDİR?

Kumar Nedir?

Kumar, sözlükte “ortaya para koyarak oynanan talih oyunu” ve “para üzerine oynanan talih oyunu” şekilinde tanımlanmaktadır. Kumar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesinin 6. Fıkrasında da sözlük anlamına benzer şekilde tanımlanmıştır: “Ceza Kanununun uygulanmasında kumar, kazanç̧ amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır”. 

Kumar oynanması Türk Ceza kanununda suç olarak düzenlenmemiştir. Kumar oynamak Kabahtlar Kanununda kabahat olarak düzenlenmiştir. Kumar kabahati KK m. 34’te şu şekilde düzenlenmiştir10: “(1) Kumar oynayan kişiye, yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Ayrıca, kumardan elde edilen gelire elkonularak mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir. (2) Bu kabahat dolayısıyla idarî para cezasına ve elkoymaya kolluk görevlileri, mülkiyetin kamuya geçirilmesine mülkî amir karar verir”. 

Kumar oynamanın Türk Ceza Kanunu’nda suç olarak düzenlenmemesine karşın kumar oynatmak Türk Ceza Kanunu’nun 228. Maddesinde suç olarak düzenlenmiştir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlanması suçu, TCK m.228’de “Genel Ahlaka Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmiştir.  

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA

Madde 228- (1) Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır.

(3) (Ek: 15/8/2017-KHK-694/139 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7078/134 md.) Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

(4) (Ek: 15/8/2017-KHK-694/139 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7078/134 md.) Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(5) Bu suçtan dolayı, tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(6) Ceza Kanununun uygulanmasında kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır.

Kumar Oynanması İçin Yer Sağlama: Yer sağlamaktan kasıt kumar oynamak için gereken uygun ortamın sağlanmasıdır. Uygun ortam herhangi bir yer olabilir, mekânın neresi olduğunun bir önemi yoktur. Kişi dükkanına, evine bir kumar makinesi koyarak bile bu ortamı oluşturabilir. Hatta kişi gezici olarak da kumar oynanması için yer sağlıyor olabilir. 

Kumar oynanması için yer sağlayan kişi kendisi de kumar oynuyorsa ek bir ceza uygulanır mı?

Kumar oynanması için yer sağlayan kişi, yer sağladığı için hem de Kabahatler Kanunu’na göre kumar oynamak kabahat sayıldığı için kumar oynamaktan sorumlu olacaktır.

Kumar Oynanması İçin İmkan Sağlama: Kumar oynanması için imkan sağlama suçu, herhangi bir surette en az iki kişinin birbirleriyle veya bir kişinin kumar oynatan ile iletişim kurarak kumar oyunu oynamasına imkan tanınmasıyla oluşur. Örneğin, internet yoluyla kişilerin oyun oynamasına izin veren sanal siteler kurmak, kumar oynanması için imkan sağlama suçu teşkil eder.

Kuma Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Örgütlü İşlenmesi: Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun bir suç örgütü faaliyetleri kapsamında işlenmesi halinde daha ağır cezai yaptırım uygulanır. Bir örgütten bahsedebilmek için en az üç kişinin suç işlemek için bir araya gelmesi, örgüt üyeleri arasında süreklilik içeren bir hiyerarşinin bulunması ve bu üyelerin araç ve gereç bakımından kumar oynatma suçunu işlemeye muktedir olması gerekir.

İnternet Üzerinden Kumar Oynatma Suçu: İnternet üzerinden kumar oynatma teknolojinin gelişmesi ile yaygınlık kazanmıştır. Özellikle bahis siteleri ve canlı kumar siteleri kumar oynanmasını kolay bir hale getirmiştir. Bununla birlikte TCK’de yeni düzenlemeler getirilmiştir. İnternet üzerinden kumar oynatmak da kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunu oluşturur ancak Türk Ceza Kanunu’na göre internet üzerinden kumara yer sağlamanın cezası 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 1.000 günden 10.000 güne kadar adlî para cezası olarak belirtilmiştir.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNUN ŞARTLARI

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun oluşabilmesi için belirli şartların oluşması gerekir.

• Oyunun kazanç amacıyla oynanması gerekir.
• Oyunun şansa dayalı kar ve zarar getirmesi gerekir.

Eğer bu şartlar oluşmaz ise kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan bahsedilemez. Bir kişinin, arkadaş ortamında eğlencesine bir kar amacı gütmeden kumar oynanmasına olanak sağlanması kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunu oluşturmaz. 

Oyuncuların şansa dayalı kar etme veya zarara uğrama imkanlarının olmadığı durumlarda dolandırıcılık suçundan bahsetmek gerekebilir.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNUN CEZASI

Kumar oynaması için yer ve imkan sağlama suçunun cezası Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesinde belirtilmiştir.

Kumar oynanmasına yer ve imkân sağlayan kişi hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 200 gün alt sınır olmak üzere adli para cezası öngörülmüştür. Çocukların kumar oynaması için yer ve imkân sağlanması durumunda ceza, bir kat artırılarak uygulanır. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçunun bilişim sistemlerinin kullanılarak işlenmesi durumunda 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 1000 günden 10.000 güne kadar adli para cezasına karar verilir. Suç, örgüt kapsamında işlenirse, ceza yarı oranda artırılır.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNDA DAHA AĞIR CEZAYI GEREKTİREN NİTELİKLİ HALLER

Suça verilen cezanın artmasına veya azalmasına neden olan hallere nitelikli haller denir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda çeşitli nitelikli haller düzenlenmiştir.

• Her iki suç şeklinin de çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması amacıyla gerçekleştirilmesi halinde verilecek ceza bir katı oranında artırılacaktır.

• Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun bilişim sistemleriyle, yani bilgisayar, telefon gibi araçlarla işlenmesi halinde 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1.000 gün ile 10.000 gün aralığında adlî para cezası uygulanır.

• Suçun bir örgüt faaliyet çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNDA SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA

Soruşturma Aşaması:

Kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçu şikayete bağlı suçlardan değildir. Bu yüzden şikayet süresi yoktur. Kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunun soruşturma aşaması ihbar sonucu veya savcılığın re’sen harekete geçmesi sonucu başlar. Şikayetin geri çekilmesi soruşturmayı sonlandırmaz. Savcı yeterli şüpheyi oluşturacak delilleri topladığı zaman iddianame düzenleyecektir. Yeterli şüpheyi oluşturacak delillere ulaşamazsa kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verecektir. 

Kovuşturma Aşaması:

Savcılığın düzenlediği iddianame mahkeme tarafından kabul edilince kovuşturma aşamasına geçilmiş olunur. Kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunda ceza mahkemeleri görevli olur. Kovuşturma aşaması faile verilecek cezanın hükmolunması veya failin suçsuz bulunup beraat edilmesi ile biter.

ADLİ PARA CEZASI, ERTELEME VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI

Adli Para Cezası, işlenen bir suç sonucu yargılamayı gerçekleştiren mahkeme tarafından suçlu kişiye devletin hazinesine belirli bir miktar para ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezası, İşlenen bir suç sonucunda hapis cezasıyla veya tek başına uygulanabilir. Kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunda adli para cezası ve hapis cezası birlikte düzenlenmiştir. Bu yüzden kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunda hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün olmayacaktır.

Erteleme, şartların gerçekleşmesi durumda mahkeme tarafından verilen cezanın infazından vazgeçilmesidir. Suç nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olduğunda cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür. Bu yüzden kumar oynanması için yer ve ı̇mkan sağlama suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında erteleme hükümlerinin  uygulanması mümkündür.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (hagb), Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder. (CMK m.231) Bu yüzden kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi mümkündür.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNDA TÜZEL KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK TEDBİRİ UYGULANMASI

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun faili bir tüzel kişilik olduğu takdirde bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunabilecektir.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNDA DAVA ZAMANAŞIMI

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre geçmesine rağmen dava açılmamış veya dava açılmış ya da kanuni süre içerisinde sonlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran hukuki müessesedir. 

Söz konusu zamanaşımı süresi kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKAN SAĞLAMA SUÇUNDA GÖREVLİ MAHKEME

Kumar oynanması ı̇çin yer ve ı̇mkan sağlama suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir.

YARGITAY’A GÖRE DOLANDIRICILIK SUÇU İLE KUMAR OYNATMA SUÇU ARASINDAKİ FARK

29.9.2005 ve 9.10.2005 tarihli Yakalama. Zapt etme ve Teslim Tutanaklarına göre; sanıkların “bul karayı al parayı” tabir edilen oyunu oynattığı sırada, durumu fark eden emniyet görevlilerince yakalanarak oyun kağıtlarına el konduğu, ortaya konulmuş herhangi bir paranın henüz bulunmadığı ve kolluk görevlileri tarafından olaya el konuncaya kadar geçen süre içinde haksız yarar sağlandığı konusunda dosyaya yansıyan herhangi bir kanıt bulunmadığı, sanıklar yakalandıklarında olayın mağduru olan herhangi bir kimsenin tespit edilemediği gözetilerek ve oyunun niteliği itibariyle “kar ve zararın talihe bağlı olmayıp oyunu oynayanların kazanma şanslarının bulunmaması” değerlendirildiğinde, sanıkların eyleminin kumar oynatmak için yer ve imkan sağlama olmayıp dolandırıcılık suçunun hazırlık hareketi olarak nitelendirilmesi gerektiği, bu sebeple sanıkların kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan beraatleri yerine yazılı şekilde mahkumiyetlerine karar verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 13. Ceza Dairesi – Karar: 2011/3880).

YARGITAY

HARBİYE HUKUK BÜROSU

Dilara Gül ERBAŞ