İÇİNDEKİLER
OTURMA İZNİ HANGİ HALLERDE İPTAL EDİLİR?
Oturma izninin iptali her oturma izni için ayrı düzenlenmiş ve ayrı sebeplere bağlanmıştır. Şimdi sırasıyla bu oturma izinlerini görelim ve iptal sebeplerine bakalım.
Kısa Dönem İkamet İzninin İptali Sebepleri
Kısa Dönem İkamet İzninin şartlarının ortadan kalkması
İkamet izninin veriliş amacının dışında kullanıldığının tespit edilmesi
Yabancı hakkında geçerli bir sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
Aile İkamet İzninin İptali Sebepleri
Aile İkamet İzninin şartlarının ortadan kalkması
Bu şartlar ortadan kalktıktan sonra Kısa Dönem İkamet İzni verilmemiş olması
Yabancı hakkında geçerli bir sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
Aile ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının tespiti
Öğrenci İkamet İzninin İptali Sebepleri
Aranan şartların ortadan kalkması
Öğrencinin öğrenimini sürdüremeyeceği konusunda bazı kanıtların ortaya çıkması
Öğrenci İkamet İzninin veriliş amacı dışında kullanıldığının tespiti
Yabancı hakkında geçerli bir sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
Uzun Dönem İkamet İzninin İptali Sebepleri
Yabancının, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması
Sağlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunması
İnsani İkamet İzninin İptali Sebepleri
İnsani ikamet izni Bakanlığın onayı alınmak kaydıyla, iznin verilmesini zorunlu kılan şartlar ortadan kalktığında valiliklerce iptal edilir ve uzatılmaz.
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca her ikamet iznin oluşma şartı ve dolayısıyla da iptal sebepleri farklıdır. Eğer oturma izni aldıysanız, oturma izninizin türüne göre iptal sebeplerini buradan öğrenebilirsiniz. Buna göre de iptal sebepleri ve oturma izninin iptaline itiraz edebilirsiniz.
OTURMA İZNİ İPTALİNE KARŞI NASIL İTİRAZ EDİLİR?
Oturma izni iptal edilen yabancıya, oturma izninin iptal edildiğine dair bir tebligat gönderilir. Bu tebligatta oturma izninin iptal edildiği ve bu karara karşı nerelere ve hangi hukuki yollara başvuru yapabileceği açıklanır. Aksi bir durum pek tabiidir ki adil yargılanma hakkının ihlalini oluşturacaktır.
İkamet yani oturma izninin iptal edilmesi tipik bir idari işlem olduğundan, oturma izni iptal edilen yabancının en temel başvurabileceği yol idari yargı ilk derece mahkemelerinde idari işlemin iptali davası açmaktır. Bu konuda 2577 sayılı İYUK incelenmeli ve hatta alanında uzman avukatlardan hukuki danışmanlık alınmalıdır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu’na göre bu konuda açılacak idari işlemin iptali davasının 60 günlük süresi vardır. Dolayısıyla 60 gün içinde dava açılmazsa dava açma hakkı ortadan kalkar. Bu konuda açılacak iptal davasında görevli ve yetkili mahkeme, oturma iznini iptal eden valiliğin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
KONUYLA İLGİLİ YARGI KARARLARI
YARGITAY KARARLARI
İstanbul BİM, 9. İDD, E. 2020/1224 K. 2020/937 T. 30.9.2020
Dosyanın incelenmesinden; Ürdün vatandaşı olan davacının, istinaf yoluyla kaldırılması istenilen İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun, kısa dönem ikamet izinin iptaline yönelik kısmı açısından, işlemin dayanağı olan sınır dışı edilmeye dair işleme ilişkin kısmının kesin kararla reddine karar verilmesi edilmesi karşısında kanunda sayılan kaldırma nedenlerinin bulunmadığı anlaşıldığından ve dilekçede ileri sürülen iddialar da söz konusu kararın bu kısımlarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden davacı vekilinin bu bölüme yönelik istinaf başvurusunun reddi gerektiği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle; davacı tarafın istinaf başvurusunun; ilk derece mahkemesinin davacının sınır dışı edilmesine ilişkin işlem yönünden davanın reddine karar verilmesi yönelik kısmı açısından, kararın bu kısmının kesin olmasından dolayı incelenmeksizin reddine, istinaf başvurusunun kısa dönem ikamet izninin iptaline yönelik işlem yönünden davanın reddine dair kısmı yönünden ise, kaldırma nedenleri bulunmadığından esastan reddine, aşağıda dökümü gösterilen kanun yolu aşamasına ait yargılama giderlerinin istinaf yoluna başvuran davacı üzerinde bırakılmasına, tahsil edilen tebligat avansından artan kısmın mahkemesince davacıya resen iadesine, kararın taraflara tebliği amacıyla dosyanın mahkemesine gönderilmesine, temyiz yolu kapalı olmak üzere kesin olarak, 30/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İstanbul BİM, 9. İDD, E. 2020/685 K. 2020/658 T. 8.7.2020
Dosyanın incelenmesinden; Türkmenistan vatandaşı olan davacının, istinaf yoluyla kaldırılması istenilen İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun, kısa dönem ikamet izinin iptaline yönelik kısmı açısından, işlemin dayanağı olan sınır dışı edilmeye dair işlemin kesin kararla iptal edilmesi karşısında kanunda sayılan kaldırma nedenlerinin bulunmadığı anlaşıldığından ve dilekçede ileri sürülen iddialar da söz konusu kararın bu kısımlarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden davalı idarenin bu bölümlere yönelik istinaf başvurusunun reddi gerektiği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle; davalı idarenin istinaf başvurusunun; ilk derece mahkemesinin davacının sınır dışı edilmesine ilişkin işlemin iptaline yönelik kısmı açısından, kararın bu kısmının kesin olmasından dolayı incelenmeksizin reddine, istinaf başvurusunun kısa dönem ikamet izninin iptaline yönelik işlemin iptaline dair kısmı yönünden ise, kaldırma nedenleri bulunmadığından esastan reddine, aşağıda dökümü gösterilen kanun yolu aşamasına ait yargılama giderlerinin istinaf yoluna başvuran davalı idare üzerinde bırakılmasına, tahsil edilen tebligat avansından artan kısmın mahkemesince davalı idareye resen iadesine, kararın taraflara tebliği amacıyla dosyanın mahkemesine gönderilmesine, temyiz yolu kapalı olmak üzere kesin olarak, 08/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İstanbul BİM, 10. İDD, E. 2018/2042 K. 2018/2577 T. 17.10.2018
Dava dosyasının incelenmesinden, Suriye uyruklu davacı ve diğer aile fertleri için 03/05/2017-02/11/2017 tarihleri arasında Türkiye’de kalabilmeleri için kısa dönem ikamet izni verildiği, ikamet izninin verilmesi sırasında görülen lüzum üzerine bildirilen adreste araştırma yapılmasının Jandarma Komutanlığından istenildiği, Uzunköprü İlçe Jandarma Komutanlığının “Köy halkı ile yapılan mülakat sonucunda köyde Suriye uyruklu şahısların bulunmadığının tespit edilmiş olduğu” yönündeki Köy Muhtarının imzası alınmak sureti ile 13/06/2017, 03/06/2017 ve 24/05/2017 tarihlerinde düzenlediği tutanaklara istinaden davacının (ve diğer aile fertlerinin) kısa dönem ikamet izninin Edirne Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğünün 24/08/2017 onay tarih ve 3254607.101.14.3 sayılı işlemi ile iptal edildiği, ikamet izninin iptaline ilişkin bu işlemin iptali istemi ile bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, üç farklı periyodik zamanda 24/05/2017, 03/06/2017, 13/06/2017 tarihinde kolluk güçlerince yapılan tahkikat sonucunda, davacının ikamet izni verilmesi sırasında adres olarak gösterdiği köyde, köy halkından kişilerin ve muhtarın tanıklığı ile köyde Suriye uyruklu şahısların bulunmadığının Uzunköprü Jandarma Komutanlığınca tespit edilmiş olması, bu hususların köy muhtarı imzası alınarak ayrı günlerde tutulan tutanaklarda da belgelenmesi karşısında davacının kısa dönem ikamet izni verilmesi talebinde bulunurken gerçekte oturmadığı adres bilgisini verdiği ve farklı bir şehirde ve adreste yaşamasına rağmen ikamet izni alışını kolaylaştırmak için idareyi yanıltan bildirimde bulunduğu anlaşıldığından kısa dönem ikamet izninin iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.