DENETİMLİ SERBESTLİK NEDİR? ŞARTLARI VE İNFAZI

Denetimli serbestlik, hukuk sistemimizde bireylerin cezalarını toplum içerisinde çekmelerine olanak tanıyan, onların sosyal hayata uyumlarını kolaylaştıran ve yeniden suç işleme riskini azaltmayı amaçlayan bir uygulamadır. Bu sistem, hükümlülerin cezaevi dışında, belirli şartlar altında ve denetim mekanizmaları eşliğinde cezalarını infaz etmelerine imkan verir. Peki, bu modern ceza infaz yöntemi nasıl işler, hangi şartlar altında uygulanır, denetim süresi ne kadar ve toplum için ne gibi avantajlar sağlar? İşte bu yazımızda, denetimli serbestliğin temel prensiplerini, uygulama koşullarını detaylı bir şekilde ele alacağız.

DENETİMLİ SERBESTLİK NEDİR?

Denetimli serbestlik, yasa tarafından belirlenen denetim süresinde, kişinin cezasının sosyal hayat içerisinde infazına olanak sağlayan bir ceza hukuku kurumudur. Kişi cezasının infazı için öncelikle cezaevine alınır belli bir süre sonra tahliye edilerek denetimli serbestlik yoluyla gözlemlenir.

Denetimli serbestlik uygulanarak cezası infaz edilen hükümlüye imza, seminere katılma vb. birtakım yükümlülükler de yüklenmektedir. Denetim süresi 1 yıldır. Ancak, 30.03.2020 tarihine kadar işlenen bazı suçlarda denetim süresi 3 yıl olarak uygulanmakta olup, bu durum 5275 sayılı Ceza İnfaz Kanunu’nun 105/A maddesinde düzenlenmiştir.

DENETİMLİ SERBESTLİK ŞARTLARI NELERDİR?

Denetimli serbestlik, hükümlünün belirli şartlar altında cezasını toplum içinde çekmesine olanak tanıyan bir ceza hukuku kurumudur. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesine göre denetimli serbestlik şartları şunlardır:

1. Hükümlünün açık ceza infaz kurumunda infaz ediliyor olmasıveya açık ceza infaz kurumunda infaza hak kazanmasına rağmen kapalı ceza infaz kurumunda kalmaya devam etmesi.
2. Hükümlünün koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalmış olması.
3. Hükümlünün iyi halli olması, yani Ceza İnfaz Kurumu tarafından kurulan idare ve gözlem kurulunca iyi hal raporu alması.
4. Hükümlünün talepte bulunması, yani denetimli serbestlikten yararlanmak için Ceza İnfaz Kurumuna dilekçeyle başvurması.

Bu şartlar yerine getirildiğinde, infaz hakimi hükümlünün iyi halli olup olmadığına ve değerlendirme raporuna bakarak talebin kabulüne veya reddine karar verebilir. Bu şartlar, hükümlünün topluma yeniden entegre olmasını kolaylaştırmak ve cezasını toplum içinde, denetim altında çekmesine olanak tanımak için tasarlanmıştır. Denetimli serbestlik, hem hükümlülerin rehabilite olmalarına yardımcı olur hem de toplum güvenliğini korumayı amaçlar.

Denetim süresince hükümlüye çeşitli yükümlülükler yüklenir, bu yükümlülükler arasında imza atma, seminere katılma gibi etkinlikler bulunabilir. Eğer hükümlü denetim süresinde yükümlülüklerini ihlal ederse veya yeni bir suç işlerse, denetimli serbestlik hakkı iptal edilebilir

DENETİMLİ SERBESTLİK TÜRLERİ NELERDİR?

Denetimli serbestlik, farklı durumlar ve koşullar için uygulanabilen bir ceza infaz sistemidir. Denetimli serbestlik, farklı uygulama alanlarına göre çeşitlilik gösterir. Denetimli serbestlik türleri şunlardır:

• Cezaların İnfazı Aşamasında Uygulanan Denetimli Serbestlik: Kesinleşmiş bir hapis cezasının infaz edilmesinin bir parçası olarak uygulanır.
• Adli Kontrol Tedbiri: Hapis cezalarına alternatif olarak uygulanan yaptırımlardır.
• HAGB Kararı (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması)
• Çocuğun Denetim Altına Alınması: Çocuklar için uygulanan özel bir denetimli serbestlik türüdür.
• Adli Para Cezasına Karşılık Kamuya Faydalı Bir İşte Çalıştırılma: Hükümlünün topluma katkı sağlaması amacıyla uygulanan bir yöntemdir.
• Elektronik Kelepçe Takılması: Hükümlünün belirli bir alanda kalmasını sağlamak için kullanılır.
• Kamuya Yararlı Bir İşte Ücretsiz Olarak Çalıştırma: Topluma hizmet etme yükümlülüğüdür.
• Tedavi Tedbirleri: Bağımlılık gibi durumlar için uygulanan tedavi programlarıdır.
• Eğitim Kurumlarına Devam Etme Zorunluluğu: Hükümlünün eğitimine devam etmesini sağlamak için uygulanan bir tedbirdir.
• Belirli Bir Yere Gitmenin Yasaklanması: Hükümlünün belirli yerlere gitmesinin yasaklanmasıdır.
• Ev Hapsi: Hükümlünün evinde kalmasını gerektiren bir tedbirdir.
• Belirli Bir Meslek ya da Sanatın Yapılmasının Yasaklanması: Hükümlünün belirli işleri yapmasının yasaklanmasıdır.
• Meslek Edinme Kurslarına Devam Etme Zorunluluğu: Hükümlünün mesleki beceriler kazanmasını sağlamak için uygulanan bir yöntemdir.
• Ehliyete veya Ruhsata El Koyma: Hükümlünün ehliyetine veya belirli bir ruhsata sahip olmasının yasaklanmasıdır.

Bu türler, hükümlünün topluma yeniden kazandırılması ve rehabilite edilmesi amacıyla tasarlanmıştır ve uygulama koşulları, hükümlünün durumuna ve işlediği suça göre değişiklik gösterebilir.

DENETİMLİ SERBESTLİK KAPSAMINDA UYGULANAN YÜKÜMLÜLÜKLER

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A-5 maddesi uyarınca, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler, koşullu salıverilme tarihine kadar çeşitli yükümlülüklere tabi tutulabilirler. Bu yükümlülükler şunları içerebilir:

• Hükümlünün kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması
• Hükümlünün belirli bir konutta veya bölgede denetim ve gözetim altında tutulması
• Hükümlünün belirli yer veya bölgelere gitmesinin yasaklanması
• Hükümlünün belirlenen programlara katılmasının istenmesi

5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesine 28.03.2023 tarihinde eklenen hükümle kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek, bulundurmak ya da kullanmak suçlarından hükümlü olan kişiler için ayrıca tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğü getirilmiştir.

Denetimli serbestlik müdürlüğü, hükümlünün cezaevinden tahliye edilmesinin ardından, hükümlünün risk ve ihtiyaçlarına göre yukarıdaki yükümlülükleri değiştirebilir veya hükümlüye uygun bir denetimli serbestlik planı oluşturabilir.

Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin 42. maddesine göre, denetimli serbestlik kararı verilen hükümlüler aşağıdaki ek kurallara da uymak zorundadırlar:

• Hükümlü, yapılan çağrılara ve hazırlanan denetim planına uymalıdır.
• Hükümlü, iyileştirme çalışmaları kapsamında belirlenen yükümlülüklere uymalıdır.
• Hükümlü, denetimli serbestlik kararının infazı ve denetim için belirlenen kurallara uymalıdır.
• Hükümlü, denetimli serbestlik personelinin uyarı ve önerilerine uymalıdır.
• Eğer yükümlülüğün elektronik cihazlar kullanılarak yerine getirilmesine karar verilmişse, hükümlü bu cihazları usulüne uygun olarak kullanmalı ve korumalıdır.

Ayrıca, hükümlüler yerleşim yeri adreslerini değiştirdiklerinde yeni adreslerini müdürlüğe bildirmekle yükümlüdürler. Yeni adresin bildirilmemesi ve adres kayıt sisteminden de tespit edilememesi halinde, hükümlünün eski adresine yapılan tebligat geçerli sayılır. Bu kurallar, hükümlülerin topluma yeniden entegre olmalarını ve yasalara uyumlarını sağlamak için önemlidir.

DENETİMLİ SERBESTLİK HÜKÜMLERİNİN İHLALİ

Denetimli serbestlik hükümlerinin ihlali, hükümlünün denetimli serbestlik şartlarına uymaması durumunda ortaya çıkar. İhlal, çeşitli sonuçlar doğurabilir ve genellikle hükümlünün denetimli serbestlik kararının geri alınmasına ve cezasının kalan kısmının cezaevinde infaz edilmesine yol açabilir.

İhlal durumları şunlar olabilir:

• Hükümlünün, denetimli serbestlik müdürlüğüne ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra 5 gün içinde müracaat etmemesi,
• Belirlenen yükümlülüklere, denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin yaptığı uyarı ve önerilere uymamakta ısrar etmesi,
• Hükümlünün ceza infaz kurumuna dönmek istemesi halinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, infaz hakimi tarafından denetimli serbestlik kararının kaldırılması.

Ayrıca, hükümlünün denetimli serbestlik süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi ve bu suçtan dolayı kamu davası açılması durumunda da denetimli serbestlik kararı kaldırılabilir. İhlal tespit edildiğinde, hükümlü hakkında gerekli yasal işlemler başlatılır ve denetimli serbestlik şartlarının ihlali nedeniyle cezasının infazına cezaevinde devam edilir.

İmza ihlali gibi daha basit ihlallerde bile, üst üste iki kez imza ihlali yapılması durumunda hükümlünün denetimli serbestlik kararı geri alınabilir ve açık cezaevine gönderilir. Bu durumlar, denetimli serbestlik sürecinin ciddiyetini ve hükümlülerin bu denerim süresindeki yükümlülüklerine sıkı sıkıya uymaları gerektiğini göstermektedir.

KOŞULLU SALIVERİLME VE DENETİMLİ SERBESTLİK FARKI

Koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik, Türk ceza infaz sisteminde hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması amacıyla uygulanan iki farklı yöntemdir. Her ikisi de hükümlünün cezaevinde geçirmesi gereken sürenin bir kısmını dışarıda geçirmesine olanak tanır, ancak aralarında bazı temel farklar bulunmaktadır.

Koşullu Salıverilme (Şartlı Tahliye): Koşullu salıverilme, hükümlünün cezasının bir kısmını cezaevinde geçirdikten sonra, belirli şartlar altında cezaevinin dışında geçirmesine izin veren bir infaz rejimidir. Hükümlünün iyi hali ve diğer bazı koşullar göz önünde bulundurularak, infaz hakimi tarafından verilen bir karardır. Koşullu salıverilme süresi boyunca hükümlü, yeni bir suç işlemezse ve belirlenen şartlara uyarsa, cezasının geri kalanını dışarıda geçirebilir.

Denetimli Serbestlik: Denetimli serbestlik ise hükümlünün cezasının bir kısmını denetim altında toplum içinde geçirmesine olanak tanıyan bir sistemdir. Bu süreçte hükümlü, belirli yükümlülükler altında serbest bırakılır ve denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından takip edilir. Hükümlü, belirlenen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır ve bu süreç, hükümlünün topluma yeniden uyum sağlamasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

Temel Farklar:

• Koşullu salıverilme, hükümlünün cezaevinde geçirdiği süreye ve iyi haline bağlı olarak verilen bir karardır ve genellikle cezanın sonuna doğru uygulanır.
• Denetimli serbestlik, hükümlünün cezaevinde geçirmesi gereken sürenin bir kısmını toplum içinde, belirli koşullar altında geçirmesine izin verir ve hükümlünün topluma yeniden entegrasyonunu hedefler.
• Koşullu salıverilme, hükümlünün cezaevindeki davranışlarına bağlı bir hakken, denetimli serbestlik daha çok bir yükümlülüktür ve hükümlünün toplum içindeki davranışlarını düzenler.

Her iki sistem de hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması ve rehabilite edilmesi amacıyla tasarlanmıştır, ancak uygulama şekilleri ve hükümlüler üzerindeki etkileri açısından farklılık gösterir

DENETİMLİ SERBESTLİK SÜRESİNDE SUÇ İŞLENMESİ

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A-7 maddesi uyarınca, denetimli serbestlik tedbiri uygulanan bir hükümlü hakkında, denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlediği iddia edilerek kamu davası açılması durumunda, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hakimi, denetimli serbestlik tedbirine son verebilir ve hükümlüyü açık ceza infaz kurumuna gönderme kararı alabilir. Ancak, yapılan kovuşturma sonunda beraat kararı verilmesi ya da ceza verilmesine yer olmadığına, davanın reddine veya düşmesine karar verilmesi halinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam edilmesine infaz hakimliğince karar verebilir.

DENETİMLİ SERBESTLİK KARARININ DEĞİŞTİRİLMESİ, DURDURULMASI VEYA KALDIRILMASI

Denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, durdurulması veya kaldırılması, hükümlünün durumunda meydana gelen değişiklikler veya belirli koşulların ihlali gibi nedenlerle gerçekleşebilir.

Denetimli Serbestlik Kararının Değiştirilmesi: Hükümlünün şartlarına veya yaşam koşullarına uygun olmayan bir denetim planı söz konusu olduğunda, hükümlü veya avukatı, infaz hakimliğine başvurarak mevcut denetim planının değiştirilmesini talep edebilir. Örneğin, iş saatleri veya diğer zorunlu yükümlülükler nedeniyle belirlenen denetim şartlarını yerine getirmekte güçlük çekiliyorsa, bu durum göz önünde bulundurularak yeni bir denetim planı düzenlenebilir.

Denetimli Serbestlik Kararının Durdurulması: Bazı durumlarda, hükümlünün sağlık sorunları gibi geçici koşullar nedeniyle denetimli serbestlik uygulaması geçici olarak durdurulabilir. Bu süre zarfında hükümlü, denetimli serbestlik şartlarından muaf tutulabilir.

Denetimli Serbestlik Kararının Kaldırılması: Eğer hükümlü, denetimli serbestlik şartlarına uymazsa veya yeni bir suç işlerse, denetimli serbestlik kararı kaldırılır ve hükümlü cezaevine geri gönderilebilir. Ayrıca, hükümlünün davranışları ve uyumu düzenli olarak değerlendirilir ve şartlara uymadığı tespit edilirse, denetimli serbestlik süresi sonlandırılabilir.

Bu süreçler, hükümlünün topluma yeniden entegre olmasını desteklerken, aynı zamanda toplum güvenliğini koruma amacını da taşır. Hükümlülerin, denetimli serbestlik sürecindeki yükümlülüklerine ve şartlarına sıkı sıkıya uymaları gerekmektedir. İhlaller, hükümlünün özgürlüğüne ve denetimli serbestlik sürecine zarar verebilir.

DENETİMLİ SERBESTLİK KARARINA İTİRAZ VE ŞİKAYETLER

Denetimli serbestlik hükümleri kapsamında, yükümlüler ve kanuni temsilciler, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı planlar, raporlar ve uyarılar gibi işlemlerin hukuka aykırı olduğunu düşünüyorlarsa, bu durumları denetimli serbestlik müdürlüğüne itiraz ederek veya infaz hakimliğine şikayet ederek dile getirebilirler.

Yükümlüler, kendileriyle ilgili işlemleri öğrendikleri tarihten itibaren 15 gün içinde, ya da işlemlerin yapıldığı tarihten itibaren en geç 30 gün içinde infaz hakimliğine şikayet yoluyla başvurabilirler. Şikayetler, doğrudan infaz hakimliğine dilekçe ile ya da Cumhuriyet başsavcılığı veya denetimli serbestlik müdürlüğü aracılığıyla yapılabilir. Doğrudan infaz hakimliğine yapılmayan başvurular, üç gün içinde infaz hakimliğine iletilecektir. Şikayet yoluna başvurulması, işlemin yerine getirilmesini durdurmaz, ancak infaz hakimi, işlemin ertelenmesine veya durdurulmasına karar verebilir.

DENETİMLİ SERBESTLİK HANGİ SUÇLARI KAPSIYOR?

14 Nisan 2020 tarihinde kabul edilen ve 7242 sayılı Kanun ile yapılan İnfaz Yasası değişikliği, 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar için denetim süresini üç yıl olarak belirlemiştir. Ancak, bu düzenlemeden yararlanamayacak suçlar da belirtilmiştir. Bu suçlar genellikle toplum için ciddi tehdit oluşturan ve ağır cezaları gerektiren suçlardır. Bu suçlar Türk Ceza Kanununun;

• Kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83),
• Üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları,
• Neticesi sebebi ile ağırlaşmış yaralama suçu (madde 87/2-d)),
• İşkence suçu (madde 94 ve 95),
• Eziyet suçu (madde 96),
• Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar
• Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı işlenen suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138),
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu
• İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar
• Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar

DENETİMLİ SERBESTLİK SON DEĞİŞİKLİKLER

Denetimli serbestlik uygulaması, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesi ve ilgili diğer hükümlerle düzenlenmiştir. Bu kanun ve hükümler, zaman içinde çeşitli değişikliklere uğramıştır ve bu değişiklikler, denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasını ve infaz rejimini etkilemiştir.

En son yapılan önemli değişikliklerden biri, 15 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’dur. Bu kanunla, denetimli serbestlik tedbirini düzenleyen 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinde değişiklik yapılmış ve Geçici Madde 6 eklenmiştir.

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un Geçici 6. maddesi, 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar için özel bir denetimli serbestlik ve infaz rejimi getirmiştir. Bu düzenlemeyle:

• Denetim süresi 3 yıl olarak belirlenmiştir.
• Bazı süreli hapis cezalarına mahkum olanlar, cezalarının 1/2’sini infaz kurumunda geçirdikten sonra koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Bu düzenlemeler, 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar için geçerlidir. 30 Mart 2020’den sonra işlenen suçlar için ise, 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinde yer alan infaz düzenlemesi uygulanacaktır. Suçun işlenme tarihi esas alındığı için, mahkumiyet kararı sonraki bir tarihte verilse bile, suç 30 Mart 2020’den önce işlenmişse, hükümlü Geçici 6. maddedeki hükümlerden yararlanabilir.

Ancak; 5275 sayılı Kanunun Geçici 6. maddesi kapsamında, 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar için belirlenen “1/2 infaz oranı” ve “3 yıl denetimli serbestlik” hükümleri, aşağıda belirtilen suçları işleyen hükümlüler için geçerli değildir:

• Kasten öldürme suçu (madde 81, 82, 83),
• Altsoy, üstsoy, eş veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu,
• Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama (madde 87/2-4),
• İşkence suçu (m.94, 95),
• Eziyet suçu (m.96),
• Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104, 105),
• Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar,
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti,
• İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar
• Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar

Bu değişikliklerin yanı sıra, 15 Temmuz 2023 tarihinde 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a Geçici 10. madde eklenmiştir. Buna göre;

• Covid-19 sebebiyle izinli bulunan hükümlüler, izin bitiminden itibaren on beş gün içerisinde infazlarının devam edildiği kurumlarına dönmek zorundadır.
• 07.2023 tarihi itibariyle Covid-19 izninde bulunan ve cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak infazına 5 yıl ve daha az süre kalan hükümlünün talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlikle infaz edilip edilmeyeceğine infaz hakimliğince karar verilebilir.
• 07.2023 tarihi itibariyle izinde bulunan hükümlüler, koşullu salıverilme tarihine kadar olan süreleri İnfaz Kanunundaki yükümlülüklere tabi olmadan geçirirler.
• İnfaz Kanunu Geçici madde 9’un 6. Fıkrasına göre açık ceza infaz kurumuna gönderilmiş hükümlü, 31.07.2023 tarihinden itibaren açık ceza infaz kurumuna ayrılmış sayılır.

HARBİYE HUKUK BÜROSU CEZA AVUKATI HİZMETLERİMİZ

Ceza hukuku, toplum düzenini koruma amacı güderken, bireylerin temel hak ve özgürlüklerini de dikkate almak zorundadır. Ancak, bazı durumlarda, özellikle ceza yargılaması sürecinde, bu haklar kısıtlanabilir. Dolayısıyla kişilerin adil bir şekilde yargılanmaları ve masumiyet karinesinin korunması bu süreçte oldukça önemlidir. Harbiye Hukuk Bürosu alanında uzman ceza avukatı kadrosuyla tüm yargılama sürecini titizlikle yürüterek avukatlık ve danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Bu kapsamda:

Asliye Ceza Mahkemesi ve Ağır Ceza Mahkemesi görev alanına giren suçlara ilişkin davalar ile savcılık sorgu veya soruşturma konularına ilişkin hukuki işlemler başta olmak üzere, ceza yargılamasına konu teşkil eden tüm süreçlerde hukuki hizmet sağlamaktadır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Hapse Girmeden Denetimli Serbestlik Uygulanır Mı?

Kişi hakkında mahkemeler tarafından TCK 50,51 ve 191; CGTİHK 105,107 ve 110/2; CMK 231/8 maddeleri gereğince verilen hapis cezasına alternatif yaptırım veya tedbirlere hükmedilmesi ve mahkeme tarafından yüklenen yükümlülüklere uyulması halinde verilen ceza hapse girmeden toplum içinde infaz olunur. Ancak, hükümlü olan kişi henüz cezaevine girmemişse, kesinleşmiş ceza miktarı ne olursa olsun denetimli serbestlik yasasından yararlanması mümkün değildir. Ceza miktarına bakılmaksızın hükümlünün “iyi halli” olup olmadığının tespiti amacıyla açık/kapalı cezaevine girmesi zorunludur.

Denetimli Serbestlik Süresi Ne Kadar?

Denetimli serbestlikte denetim süresi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesine göre kural olarak 1 yıldır. Ancak, bazı durumlarda bu süre 2 yıla veya 3 yıla kadar çıkabilmektedir. Örneğin, 30.03.2020 tarihine kadar işlenen bazı suçlarda denetimli serbestlik süresi 3 yıl olarak uygulanmaktadır. Ayrıca, sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine 2 yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler için denetim süresi 2 yıla kadar çıkabilmektedir. Ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler için de denetim süresi 3 yıla kadar uzatılabilir.

Denetimli Serbestlikte Şehir dışına Çıkılabilir Mi?

Denetimli serbestlik sürecinde, genellikle kişinin belirli bir bölge dışına çıkması kısıtlanır. Ancak, mahkeme tarafından özel izin verilmesi durumunda, denetimli serbestlik altındaki kişinin şehir dışına çıkması mümkün olabilir. Bu izin, kişinin durumuna ve mahkemenin takdirine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, denetimli serbestlikte belirlenen günlerde imza atma yükümlülüğü varsa ve bu yükümlülükler ihlal edilmeden yerine getirilebiliyorsa, şehir dışına çıkılmasına izin verilebilir.

Denetimli Serbestlik Paraya Çevrilir Mi?

Denetimli serbestlik, bir yaptırım ve denetim sistemidir ve para cezasına çevrilemez. Ancak, hapis cezasının ertelenmesi durumunda, belirli şartların oluşması halinde cezanın infazı askıda tutulabilir ve bu süreçte denetimli serbestlik uygulanabilir. Kısa süreli hapis cezaları, yani 1 yıl ve daha az süreli hapis cezaları, bazı durumlarda paraya çevrilebilir. Ancak, denetimli serbestlik kuralı, adli para cezaları açısından uygulanamaz.

Denetimli Serbestlik E-Devlette Gözükür Mü?

Evet, denetimli serbestlik sürecindeki bilgiler, e-Devlet sistemi üzerinden girebileceğiniz UYAP Vatandaş Portal’da görüntülenebilir. Bu, hükümlülerin durumlarını ve denetimli serbestlikle ilgili detayları takip edebilmeleri için önemli bir özelliktir.

Denetimli Serbestlikte İmza Ne Zaman Başlar?

Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına karar verilen hükümlü, ceza infaz kurumundan çıktıktan sonra beş iş günü içinde, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurmak zorundadır. Denetimli serbestlikte imza atma yükümlülüğü, denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurulduğu tarihten itibaren 10 gün içinde başlar ve denetim süresinin sona ermesiyle sona erer. Bu süreçte, hükümlünün belirli günlerde denetim ofisine giderek imza atması gerekebilir. İmza atma günleri, yetkililer tarafından hükümlüye bildirilir ve bu günleri geçiren kişiler, geçerli bir gerekçe sunmazlarsa, denetimli serbestlik haklarını kaybedebilirler.

Denetimli Serbestlik Sorgulama Nereden Yapılır?

Denetimli serbestlik sorgulaması, e-Devlet sistemi üzerinden girebileceğiniz UYAP Vatandaş Portal’dan yapılabilmektedir. . Bu platform, denetimli serbestlik durumunuzu kontrol etmek ve ilgili bilgilere ulaşmak için kullanılabilir. Eğer e-Devlet şifreniz varsa, bu hizmetten faydalanmak için sisteme giriş yaparak sorgulama yapabilirsiniz.

Denetimli Serbestlik Ceza Mıdır?

Denetimli serbestlik, bir ceza türü değildir. Bunun yerine, mahkeme tarafından verilen cezanın, hükümlünün toplum içinde denetim altında olması koşuluyla cezaevinde geçirilmeksizin infaz edilmesidir. Yani, denetimli serbestlik, hükümlünün belirli şartlara uymasını gerektiren bir infaz yöntemidir. Bu süreçte hükümlü, toplum içinde yaşamaya devam ederken belirli yükümlülükleri yerine getirmekle sorumludur.

İyi Hal Şartı Nedir?

Denetimli serbestlikte iyi hal şartı, hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için “iyi halli” olması gerektiğini ifade eder. İyi halli olup olmadığı, İdare ve Gözlem Kurulu tarafından hazırlanan değerlendirme raporu ile belirlenir. Bu rapor, hükümlünün cezaevindeki davranışlarını, kurallara uyumunu ve topluma uyum sağlama potansiyelini değerlendirir. Eğer raporda hükümlünün iyi hali görülmediği konusunda bir bulgu varsa, hükümlünün bu rapora itiraz edebilme hakkı bulunmaktadır.

Denetimli Serbestlikte Oy Kullanılabilir Mi?

Evet, denetimli serbestlik altında olan kişiler oy kullanabilirler. Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 21/12/2013 tarihli ve 590 numaralı kararına göre, ceza infaz kurumunda olmayan ve koşullu olarak salıverilen, ancak tahliye süresi dolmayan hükümlülerin seçimlerde oy kullanmaları mümkündür. Bu, cezaevine alınmayan ve ceza infaz kurumuna alındıktan sonra koşullu olarak salıverilen hükümlüler için de geçerlidir. Ancak mahkeme kararıyla TCK 53. Madde uyarınca bazı hakları kısıtlanmış kişilerin durumları farklılık gösterebilir.

Denetimli Serbestlik Devam Ederken Başka Ceza Gelirse Ne Olur?

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A-7 maddesi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanan bir hükümlünün, bu süreçte kasıtlı bir suç işlediği iddia edilirse ve bu suçun cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiriyorsa, infaz hakiminin, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verebileceğini belirtir. Eğer kovuşturma sonucunda hükümlü beraat ederse veya ceza verilmesine yer olmadığına, davanın reddine veya düşmesine karar verilirse, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam edilir.

Denetimli Serbestlik Resmi Tatilde İmza

Denetimli serbestlik kapsamında, imza yükümlülüğünün resmi tatil günlerine denk gelmesi durumunda, yükümlülerin ilgili kolluğa başvurarak imza atmaya devam etmeleri gerekmektedir. Eğer imza atma yükümlülüğü denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenmişse, resmi tatillerde de bu yükümlülüğün yerine getirilmesi beklenir. İmza atma yükümlülüğünü yerine getirmemek, denetimli serbestlik şartlarının ihlali anlamına gelir ve bu durumda denetimli serbestlik kararı geri alınabilir.

Kamu Hizmeti Cezası Nedir?

Kamu hizmeti cezası, denetimli serbestlik sistemi içinde, yükümlülerin ücretsiz olarak bir kamu kurumu veya kamu yararına hizmet veren özel bir kuruluşta, kurumun yürüttüğü hizmetlere ya da kamunun bir ihtiyacının giderilmesine yardımcı işlerde çalıştırılmasını ifade eder. Yükümlüler, belirli bir süre boyunca toplum yararına çalışarak cezanın infazı gerçekleşir.