FATURA ALACAĞI İCRA TAKİBİ VE TAHSİLİ

Fatura alacağı icra takibi, alacaklıların hizmet veya ürün sağladıktan sonra ödeme alamadıkları durumlarda başvurdukları bir süreçtir. Bu süreç, alacaklının alacağını tahsil etmek için yasal yollara başvurmasını içerir.

Fatura alacağı icra takibi genellikle bir avukat veya icra dairesi aracılığıyla yapılır. İlk adım, borçluya bir ödeme emri göndermektir. Eğer borçlu ödeme emrine uymazsa, alacaklı icra takibine başvurabilir

FATURA NEDİR?

Fatura, bir mal veya hizmetin alındığını veya satıldığını gösteren resmi bir belgedir. Fatura, genellikle işlemin tarihini, miktarını, fiyatını ve ilgili tarafların bilgilerini içerir. İş dünyasında mali kayıtların tutulması ve vergi işlemleri için önemli bir belge olarak kullanılır.

FATURA GEÇERLİLİK ŞARTLARI NEDİR?

Fatura geçerlilik şartları, Vergi Usul Kanunu ve ilgili düzenlemelere dayanmaktadır. Temel geçerlilik şartları şunlardır:

1. Tarih ve Sıra Numarası: Faturanın düzenlendiği tarih ve fatura numarası belirtilmelidir.
2. Satıcı ve Alıcı Bilgileri: Satıcı ve alıcıya ait tam isim, adres ve vergi kimlik numaraları gibi bilgiler yer almalıdır.
3. Mal veya Hizmet Bilgileri: Satılan mal veya sunulan hizmetin tanımı, miktarı, birim fiyatı ve toplam tutarı gibi detaylar içermelidir.
4. KDV (Katma Değer Vergisi) Bilgisi: Vergi uygulamalarına bağlı olarak KDV oranları ve tutarları belirtilmelidir.
5. Toplam Tutar: Fatura üzerindeki tüm kalemlerin toplamı, ödemenin yapılması gereken genel tutarı göstermelidir.
6. Ödeme Bilgileri: Faturanın düzenlendiği tarihten itibaren ödeme süresi, ödeme şartları ve ödeme şekli belirtilmelidir.

FATURAYA İTİRAZ SÜRESİ NE KADAR?

Faturaya itiraz süresi genellikle faturanın alındığı tarihten itibaren 7 iş günüdür. Bu süre içinde alıcı, faturadaki hatalara veya uygunsuzluklara itiraz edebilir. Ancak, özel durumlar veya sözleşmeye dayalı farklılık gösterebileceğinden, kesin bilgiyi ilgili yasal düzenlemeler ve sözleşme şartları sağlar. İtiraz süresini aşmamak önemlidir, çünkü belirlenen süre içinde yapılan itirazlar genellikle daha etkili olabilir.

FATURAYA DAYALI ALACAK ZAMANAŞIMI

Fatura alacakları için zamanaşımı süresi Türk hukukunda genellikle 5 yıl olarak belirlenmiştir. Ancak, taraflar arasındaki sözleşmede farklı bir süre belirtilmişse bu süre geçerli olabilir. Zamanaşımı süresi içinde alacaklının hakkını aramaması durumunda, borçlu zamanaşımı def’ini ileri sürebilir.

Faturayı alan kişinin, faturayı aldığı tarihten itibaren 8 günlük itiraz süresi mevcuttur. Fatura alacağı hakkında sürelerin hesaplanmasında tebliğ günü hesaba katılmaz. Alıcı faturaya 8 gün içerisinde itirazda bulunmamış ise fatura içeriğini kabul etmiş sayılır.

Ödenmeyen bir fatura karşısında alacaklı, öncelikle borçluya ödeme için ihtarda bulunabilir. İhtara rağmen ödemenin yapılmaması halinde, alacaklı yasal takip süreçlerine başvurabilir. İhtarname göndermek suretiyle alacağın talep edilmesi zamanaşımı süresini keser ve fatura alacaklarına zamanaşımı olan 5 yıllık süre yeniden başlar.

ÖDENMEYEN FATURA ALACAĞI İÇİN NE YAPILMALI

Ödenmeyen bir fatura karşısında alacaklı, öncelikle borçluya ödeme için ihtarda bulunabilir. Bu ihtarın yazılı şekilde yapılması ve borçluya ulaştığının kanıtlanabilmesi önemlidir. İhtara rağmen ödemenin yapılmaması halinde, alacaklı yasal takip süreçlerine başvurabilir.

Faturaya dayalı alacaklar için icra takibi başlatılabilir. Faturada gösterilen borcun ödenmediği ve borca itiraz edilmediği takdirde haciz yoluyla alacak tahsil edilebilir. İhtarname göndermek suretiyle alacağın talep edilmesi zamanaşımı süresini keser ve fatura alacaklarına zamanaşımı olan 5 yıllık süre yeniden başlar.

FATURANIN İSPAT GÜCÜ

Fatura, ticari ilişkilerde kullanılan önemli bir belgedir. Fatura, ticari ilişkiler için kayıtların tespit edilmesi için kullanıldığı gibi taraflar arasındaki akdin veya vergi kayıtlarının da ispatı için kullanılır. Fatura, bir ticari işletme ile ilgili olarak tacirin, bir mal satması, bir mal üretmesi, bir iş görmesi, bir menfaat sağlaması durumunda karşı tarafa vermesi gereken ve bedeli ödenmiş ise karşı tarafın talebi üzerine bedelinin ödendiğini kayıt altına alan belge olarak karşımıza çıkmaktadır.

Fatura sözleşmenin yerine getirilmesi aşamasında kullanılan ticari bir belgedir. Fatura sözleşmenin şartlarını tespit eden değil, tespit edilmiş şartların bir kısmını göstererek, bu şartları belgeleyen bir ispat aracıdır. Ancak, Yargıtay içtihatlarına göre, faturanın dayandığı ticari ilişkinin veya sözleşmenin ispatında yeterli sayılmamaktadır. Ayrıca, yazılı sözleşmeye aykırı şekilde düzenlenen faturaya itirazda bulunulmamış olsa dahi fatura içeriği kabul edilmiş sayılmayacaktır.

FATURA ALACAĞINA İŞLEYECEK FAİZ VE BAŞLANGICI

Fatura alacağına işleyecek faiz ve başlangıcı, genellikle faturanın düzenlendiği tarih ve ödeme koşullarına bağlıdır. Fatura üzerinde belirtilen ödeme süresi içerisinde borcun ödenmemesi durumunda, alacaklı tarafından borçluya ödeme için bir ihtarname gönderilebilir. İhtarnamenin usulüne uygun olması ve muhatabına teslim edilmesi gerekmektedir. İhtarname gönderildikten sonra, borçlu hala ödeme yapmazsa, bu tarihten itibaren faiz işlemeye başlar.

Fatura alacağına işleyecek faiz oranı, genellikle yasal faiz oranıdır. Ancak, taraflar arasında farklı bir faiz oranı belirlenmişse, bu oran geçerli olabilir. Faiz hesaplaması konusunda bir hukuk danışmanından yardım almak önemlidir.

Yargıtay kararlarına göre, belirsiz alacak davalarında dava ile birlikte alacağın tamamına ilişkin faizin işlemesi için alacağın niteliği “Belirsiz Alacak” olmalıdır. Bu durumda, dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekebilir.

AÇIK-KAPALI FATURA AYRIMI

Açık ve kapalı fatura arasındaki temel ayrım, ödeme şeklidir.

1. Açık Fatura: Ürün veya hizmet bedeli, faturanın kesildiği sırada değil, vadeli olarak ödenir. Açık faturalarda imza ve kaşe üst kısımda yer alır. Açık fatura, ödenmemiş bir borcu temsil eder. Müşterinin faturayı ödemek için belli bir ödeme dönemi vardır.
2. Kapalı Fatura: Ödenmesi gereken bedel, faturanın kesildiği sırada yani peşin olarak tahsil edilir. Kapalı faturalarda imza ve kaşe faturanın alt kısmında yer alır. Kapalı fatura, ödenmiş bir borcu temsil eder. Kapalı faturada, faturanın ödeme süresi yoktur.

Bu ayrım genellikle piyasa koşullarında, özellikle de ödemenin tevsiki konusunda yargı yerlerinde done olarak sunulmaktadır. Ancak, bu ayrımın Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlemeler yer almakla birlikte ticari hayatta sıkça rastladığımız açık-kapalı fatura ayrımına mevzuatta yer verilmemiştir.

FATURAYA DAYALI İCRA TAKİBİ

Fatura alacağı icra takibi, alacaklının borçludan alacağını tahsil etmek için başvurduğu bir süreçtir. Fatura alacağı icra takibi süreci genellikle, borçlunun ödeme yapmaması durumunda, alacaklının hukuki yollara başvurmasıyla başlar. Fatura alacağı icra takibi, alacaklının hakkını arama ve alacağını tahsil etme hakkını koruma amacı taşır.

Fatura alacağı icra takibi süreci, alacaklının icra dairesine başvurmasıyla başlar. Alacaklı, borçlunun ödeme yapmadığına dair kanıt olarak faturayı sunar. İcra dairesi, borçlunun ödeme yapması için bir süre tanır. Eğer borçlu fatura alacağı icra takibi süresinde ödeme yapmazsa, icra dairesi borçlunun mal varlığı üzerinde hukuki işlem yapabilir.

Fatura alacağı icra takibi, alacaklının alacağını tahsil etme hakkını korurken, borçlunun da ödeme yapma sorumluluğunu yerine getirmesini sağlar. Bu fatura alacağı icra takibi süreci, hem alacaklı hem de borçlu için adil ve hukuka uygun bir çözüm sunar.

FATURAYA DAYALI İCRA TAKİBİNE İTİRAZ

Fatura alacağı icra takibi sürecinde, borçlunun itiraz hakkı bulunmaktadır. Borçlu, fatura alacağı icra takibine itiraz ederek, alacaklının talebinin haksız olduğunu veya borcun ödendiğini iddia edebilir.

Fatura alacağı icra takibine borçlunun itirazı, icra dairesine yazılı olarak sunulmalıdır. İtiraz, borçlunun faturanın geçersiz olduğunu, ödemenin yapıldığını veya alacaklının talebinin haksız olduğunu belgelendirmesi gerekmektedir. İtirazın kabul edilmesi durumunda, fatura alacağı icra takibi durdurulabilir.

Fatura alacağı icra takibine itiraz, borçlunun haklarını koruma ve haksız bir talebe karşı savunma yapma hakkını sağlar. Ancak, fatura alacağı icra takibi itirazının kabul edilmesi için borçlunun iddiasını kanıtlaması gerekmektedir. Bu nedenle, borçlunun fatura alacağı icra takibi itirazını destekleyecek belgeleri sunması önemlidir.

FATURAYA DAYALI İCRA TAKİBİNE İTİRAZIN KALDIRILMASI/ İPTALİ DAVASI

Fatura alacağı icra takibi sürecinde, borçlunun itiraz hakkı bulunmaktadır. Ancak, Fatura alacağı icra takibine itirazın haksız veya geçersiz olduğu düşünülüyorsa, alacaklı itirazın kaldırılması veya iptali için dava açabilir.

Fatura alacağı icra takibine itirazın kaldırılması veya iptali davası, alacaklının borçlunun itirazını hukuki yollarla çürütme sürecidir. Fatura alacağı icra takibi süreci, alacaklının borçlunun itirazının haksız olduğunu veya borcun hala ödenmediğini kanıtlamasını gerektirir.

Dava süreci, fatura alacağı icra takibi için alacaklının icra dairesine başvurmasıyla başlar. Alacaklı, borçlunun fatura alacağı icra takibine itirazının haksız olduğuna dair kanıtlar sunar ve itirazın kaldırılmasını veya iptal edilmesini talep eder. İcra dairesi, sunulan kanıtları değerlendirir ve bir karar verir.

Eğer icra dairesi alacaklının talebini kabul ederse, borçlunun itirazı kaldırılır veya iptal edilir ve icra takibi süreci devam eder. Ancak, eğer icra dairesi borçlunun itirazını kabul ederse, fatura alacağı icra takibi durdurulur.

FATURA ALACAĞINA İLİŞKİN EMSAL YARGITAY KARARLARI

FATURA İÇERİĞİNDEKİ MALLARIN ALICIYA TESLİM EDİLDİĞİNİN İSPATI (T.C. YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ E. 2017/4317 K. 2019/1085T. 21.2.2019

“…Mahkemece, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davaya konu faturaların içeriği olan malların alıcıya teslim edildiğinin davalı tarafından yazılı delille ispat edilemediği, davalının kendi ticari defterlerinde dahi davacıdan alacağı bulunmadığının kayıtlı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüyle davacıların davalıya borçlu olmadığının tespitine ve davalının ticari defterlerine dava konusu faturayı ödenmiş olarak işlemesine rağmen takip başlatması nedeniyle kötü niyetli olduğu anlaşıldığından, asıl alacağın %20′ si oranında kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir…”

TEK TARAFLI OLARAK DÜZENLENEN FATURANIN AKDİN VARLIĞINA İSPAT ETMEYE YETERLİ OLMADIĞI (T.C. YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİE: 2016/790 K: 2016/619 K.T. 07.02.2017)

“…Somut olayda, davalı alacaklı tarafça faturaya dayalı icra takibi başlatılmış ise de, tek taraflı olarak fatura düzenlenip, ticari defterlere kaydedilmesi akdi ilişkinin varlığını ispata yeterli değildir. Zira, dosya kapsamı itibariyle anılan faturanın davacıya tebliğ edildiğine dair bir belge bulunmadığı gibi, taraf ticari defterlerinin bilirkişi marifetiyle incelenmesi neticesinde takip konusu faturanın davacı ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı da tespit edilmiştir. Ayrıca, ancak akdi ilişkinin ispatı halinde mal teslimi hususunda tanık dinlenebileceğinden, akdi ilişki, uyuşmazlık kapsamında ise, taraflar arasındaki taşıma sözleşmesinin varlığının tanık delili ile ispatı mümkün olmayıp, 6100 Sayılı HMK’nın 200. Maddesi uyarınca yazılı delille kanıtlanması gerekmektedir…”

TİCARİ TEAMÜLE GÖRE FATURANIN KAPALI DÜZENLENMİŞ OLMASININ FATURA BEDELİNİN ÖDENDİĞİNE KARİNE TEŞKİL ETTİĞİ (T.C. YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ E. 2018/367 K. 2018/3643 27.6.2018)

“…taraflar arasında 2013 yılından itibaren devam eden ticari ilişki olduğu, 07/05/2013 tarihinde mutabakat anlaşması 30/10/2013 tarihinde iş ortaklığı düzenlendiği, davalı…Ltd. Şti.’ Nin … A.Ş.’ ye fatura düzenleyerek tarım ürünlerini sattığı … A.Ş.’ ninde …Ltd. Şti.’ Ne fatura düzenleyerek nihai tüketicilere satış yapıldığı, bu ticari ilişkiye dayanılarak 87 adet fatura düzenlendiği, alınan üç bilirkişi raporuna göre de menfi tespite konu takip konusu alacağa dayanak olan kapalı faturalarda peşin ödeme kaydının bulunduğu, bu durumda asıl davada davacılar … A.Ş. ve … Ltd. Şti.’nin asıl davada davalı… Ltd. Şti.’ye borcu olmadığı, davacıların takibe itirazlarında da haklı olduğu gerekçesiyle, asıl dava olan menfi tespit davasının kabulüne icra takibinin haksız ve kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından kötü niyet tazminatı talebinin reddine, birleşen itirazın iptali davasının reddine, kötüniyet tazminatı talebinin reddine dair karar verilmiştir…”

FATURANIN KAPALI OLMASININ PEŞİN ÖDEMEYE KARİNE TEŞKİL ETMESİ T.C. YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ. 2016/17077K. 2018/1738 3.4.2018

“…Mahkemece toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının davalıdan satın aldığı buğday için düzenlenen 13/09/2013 tarihli faturada imza faturanın alt kısmında olmasına karşın kaşelenmediğinden kapalı fatura olarak nitelendirilemeyeceği, bu yönüyle davacı lehine ödeme konusunda bir karineden bahsedilemeyeceği, buna karşın söz konusu faturanın davacının defterinde peşin, davalının defterinde ise vadeli satış olarak kayıtlı bulunduğu ve birbirini doğrulamadığı, mülga 818 Sayılı BK.’nun 182 ve 6098 Sayılı TBK.’nun 207 madde gereğince satışın peşin olduğu asıl olup peşin satışa dair karine bulunduğu, aksini iddia eden davalı alacaklının satışın peşin olmadığını ve ödemenin yapılmadığını yazılı delillerle ya da ticari defterler ile ispatlaması gerektiği, bu hususların tarafların ticari defterleri kapsamında davalı tarafça ispatlanamadığı, takibe konu alacağın ise ödenmiş olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

SONUÇ : Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle davaya konu faturanın kapalı olmasının peşin ödemeye karine teşkil etmiş olmasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 03/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

FATURA BEDELİNİN ÖDENMESİ İÇİN VERİLEN KAMBİYO SENETLERİNİN TAKİP HUKUKU AÇISINDAN YORUMU

T.C. YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ E. 2016/14978 K. 2018/1132 T. 12.3.2018

“…Dava, faturaya dayalı alacak istemine dair başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. İtirazın iptali davası icra takibi ile sıkı sıkıya bağlıdır. Borçlu icra takibinde ödeme savunmasında bulunmuş olup takip ve davaya konu edilen fatura tutarını ödediğini kanıtlamakla zorunludur. Diğer yandan 6098 Sayılı Kanun’un 133/2. Maddesi “ Özellikle mevcut borç için kambiyo taahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da yeni bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz.” Hükmünü içermektedir. Bu durumda davalının kambiyo senedi vermiş olması taraflar arasında açıkça borcun yenilenmesine dair herhangi bir anlaşma bulunmadığı müddetçe borcun ödendiği anlamına gelmez.

Alacaklı tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla hem temel ilişkide hem de kambiyo yoluyla alacağını talep edebilir. Bu durumda mahkemece davalının icra takip tarihinden önce yapmış olduğu ödemeler varsa alacağın takip tarihi itibariyle tespiti, takipten sonra dava tarihine kadar yapılan ödemeler yönünden dava açmakta hukuki yararı olmadığı, davadan sonra yapılan ödemelerin ise icra da infaz aşamasında dikkate alınacağı gözetilerek yeni bir bilirkişi ya da kurulundan rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yasa uygulamasında hata yapılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.”

HARBİYE HUKUK BÜROSU İCRA AVUKATI HİZMETLERİMİZ

Harbiye Hukuk Bürosu olarak, icra hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlarımızla hizmet veriyoruz. Fatura alacağı icra takibi, itirazın kaldırılması veya iptali gibi konularda müvekkillerimize profesyonel destek sağlıyoruz. Amacımız, hukuki süreçlerin karmaşıklığına rağmen, müvekkillerimizin haklarını en iyi şekilde korumak ve onlara adil bir çözüm sunmaktır. Bizimle çalıştığınızda, sizin için en iyi sonucu elde etmek için çaba sarf edeceğimizi bilmenizi isteriz. Harbiye Hukuk Bürosu’nda, sizin yanınızdayız.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Kimler Fatura Düzenlemek Zorundadır?

Fatura düzenlemek zorunda olanlar; serbest meslek erbabına; kazançları basit usulde tespit edilen tüccarlara; defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere; vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.

Fatura Ne Zaman Düzenlenir?

Fatura, hizmetin sunulduğu veya ürünün teslim edildiği tarihten itibaren yedi günlük bir süre içerisinde düzenlenmelidir.

Ödenmeyen Faturalar Nasıl Tahsil Edilir?

Alacağın faturaya dayandığı durumlarda tahsil için fatura delil olarak gösterilerek fatura borçlusu hakkında icra takibi yapılabilir. Faturada gösterilen borcun ödenmediği ve borca itiraz edilmediği takdirde haciz yoluyla alacak tahsil edilebilir.

Fatura Tarihinden Kaç Gün Sonra Takip Yapılır?

Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en fazla 7 gün içinde düzenlenmelidir.

Fatura Alacağı İçin İhtarname Zorunlu Mu?

Fatura alacağı için ihtarname düzenlemek zorunlu değildir.

Faturanın Tebliğ Edilmesi Zorunlu Mu?

Faturanın tebliğ edilmiş olması zorunlu değildir.

Fatura Alacağı Nasıl İspat Edilir?

Fatura alacağı, fatura belgesi ile ispatlanabilir.

Faturanın Tebliği İhtar Yerine Geçer Mi?

Faturanın tebliğ edilmiş olması, borçlunun temerrüde düşürülmesi açısından ihtar yerine geçmemektedir.

Fatura Alacağında Faiz Başlangıcı Nasıl Belirlenir?

Fatura alacağının faiz başlangıç tarihi, faturanın düzenlendiği ya da borçluya gönderildiği tarih değildir. Borcun ödenmesi talep edilmedikçe temerrüt oluşmayacağından faiz de işlemez.

Fatura Alacağında Ticari Defterlerin Önemi Nedir?

Tacirler tarafından tutulan ticari defterler borç, mali durum, işletme ya da kendileri ile ilgili her türlü bilginin tutulmasına fayda sağlamaktadır. Vergi ödeme faturası, vergiye tabi olan kazanç gibi tutarların hesaplama işlemi yapılırken yardımcı olmaktadır.