Dernek, belirli bir amacı gerçekleştirmek için üyelerden oluşan tüzel kişiliğe sahip topluluktur. Derneğin tanımı, Türk Medeni Kanunu (TMK) m. 56 hükmünde “gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi toplulukları” şeklinde yapılmıştır.
Dernek kurmak için gereken şartlar; kurucular, amaç ve irade açıklaması olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Öncelikle bir derneğin kurulabilmesi için en az yedi gerçek veya tüzel kişinin varlığı gerekmektedir. Derneklerin hukuka ve ahlaka aykırı olmayan, kazanç paylaşma amacı taşımayan bir amacının olması gerekmektedir. Bu şartlar sağlandıktan sonra dernek kurucularının derneğin yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirliğine kuruluş bildirimi vermesi gerekmektedir. Ayrıca derneğin TMK’de düzenlenen hususları içeren tüzüğünün de bulunması gerekmektedir.
İÇİNDEKİLER
- DERNEK NEDİR?
- KİMLER DERNEK KURABİLİR?
- DERNEK KURMAK İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
- DERNEK KURMAK İÇİN GEREKEN BELGELER
- DERNEKLER HANGİ ALANDA FAALİYET GÖSTEREBİLİR?
- DERNEK KURMAK İÇİN İZLENMESİ GEREKEN PROSEDÜR NASILDIR?
- DERNEK TÜZÜĞÜ NEDİR? TÜZÜKTE NELER BULUNUR?
- DERNEĞİN ORGANLARI
- DERNEK NASIL TÜZEL KİŞİLİK KAZANIR?
- DERNEK ÜYELİĞİ
- DERNEK ÜYELERİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI
- ÖZEL DERNEK STATÜLERİ
- DERNEK TESCİL KAYDI NEDİR? NASIL YAPILIR?
- DERNEK KURMANIN MALİYETİ
- SIKÇA SORULAN SORULAR
- Dernek kurmak için ne kadar para gerekli?
- Kimler dernek kurabilir?
- Dernek kurmanın faydaları nedir?
- Bir dernek en az kaç kişiden oluşur?
- Derneklere devlet desteği var mı?
- Derneğin yasal olup olmadığı nasıl anlaşılır?
- Dernek kayıtları nerede tutulur?
- Dernek üyeliği e-devletten görünür mü?
- Dernek yeni üye kaydı nasıl yapılır?
DERNEK NEDİR?
Dernek, kazanç paylaşma dışında belli bir amaç için bir araya gelen kişi topluluklarıdır. Dernek tanımı, mevzuatta hem TMK m. 56/1 hükmünde hem de dernekler bakımından özel bir kanun olan 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nda (DK) yapılmıştır. TMK m. 56/1 hükmüne göre dernekler, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarıdır. DK m. 2/1-a hükmünde de TMK m. 56/1 hükmündeki tanım tekrarlanmakla birlikte amaç bağlamında “kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirme” ifadesine yer verilmiştir. Keza TMK’nın dernek tanımında amaç noktasında bu ifade vurgulanmasa da hükmün ikinci fıkrasında hukuka ve ahlaka aykırı amaçlarla dernek kurulamayacağı belirtilmiştir.
KİMLER DERNEK KURABİLİR?
Anayasa m. 33/1 ve TMK m. 57/1 hükümlerinde düzenlendiği üzere herkes önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir. Bu mevzuat uyarınca dernek kurulurken önceden izin alınmasına gerek yoktur. Mevzuatta derneğin kurulmasına ilişkin kurucu kişiler bakımından çeşitli şartlar yer almaktadır. TMK m. 57/2 hükmü ve DK m. 3/1 hükmü uyarınca fiil ehliyetine sahip gerçek veya tüzel kişiler dernek kurabilmektedir.
DK m. 3/4 hükmü ile çocukların, “çocuk dernekleri” kurabileceği düzenlenmiştir. Hüküm uyarınca; onbeş yaşını bitiren ayırt etme gücüne sahip küçükler; toplumsal, ruhsal, ahlakî, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilir veya kurulmuş çocuk derneklerine üye olabilirler. Çocuk derneklerine tüzel kişiler ile on sekiz yaşından büyükler kurucu veya üye olamamaktadır.
TMK m. 93’te yabancıların da dernek kurabilmelerine olanak tanınmıştır. Hüküm doğrultusunda Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olan yabancı gerçek kişiler, dernek kurabileceklerdir.
DERNEK KURMAK İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
Dernek kurmak için birtakım şartların beraber bulunması gerekir. Bahse konu dernek kurmak için gereken şartlar kişi, amaç ve irade açıklaması olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır.
Kişi
Bir derneğin kurulabilmesi için öncelikle TMK m. 56/1 ve DK m. 2/1-a uyarınca en az yedi gerçek veya tüzel kişinin varlığı gerekmektedir. Bu kişilerin TMK m. 57/2 ve DK m. 3/1 hükümleri uyarınca fiil ehliyetine sahip olması gerekmektedir.
Amaç
Derneklerin kuruluş amacı ilgili kanunlarda tanımlanmamakla birlikte tek ve belirli olması gereken dernek amacına yönelik TMK m. 56/1 ve DK m. 2/1-a hükümlerinde birtakım sınırlamalar getirilmiştir. Bu doğrultuda öncelikle amacın kazanç paylaşma dışında ideal bir amaç olması gerekmektedir. İdeal amaç, ekonomik nitelik taşımayan her türlü amaç olabilmektedir. Örneğin; eğitimle ilgili, çevrenin korunması ile ilgili, insan hakları ile ilgili konular bir derneğin amacını teşkil edebilecektir. TMK m. 56/2 hükmünde düzenlendiği üzere derneğin amacı, hukuka ve ahlaka aykırı olamayacaktır. Yine DK m. 2/1-a hükmünde derneğin amacının kanunlarla yasaklanmamış bir amaç olması gerektiği belirtilmiştir. Bu doğrultuda DK m. 30/1-b hükmünde Anayasa ve kanunlarla açıkça yasaklanan amaçları veya konusu suç teşkil eden fiilleri gerçekleştirmek amacıyla derneklerin kurulamayacağı düzenlenmiştir.
İrade Açıklaması
Son olarak derneklerin tüzel kişilik kazanması için TMK m. 59/1 hükmünde öngörüldüğü üzere kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirine vermeleri gerekir. Kuruluş bildirimin içeriği ve gerekli belgelerin nelerden ibaret olduğu Dernekler Yönetmeliği m. 5 hükmünde düzenlenmiştir. Tüzükte bulunması gereken zorunlu hususlar ise DK m. 4 hükmünde sayılmıştır.
TMK m. 60 hükmünde kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğünün en büyük mülki amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden inceleneceği düzenlenmiş ise de dernek, TMK m. 59/1 hükmünde belirtilen belgeleri mülki amire verdiği an tüzel kişiliği kazanacaktır. Dolayısıyla derneğin tüzel kişiliğinin kazanılması için bu incelemenin sonucu beklenmemektedir.
DERNEK KURMAK İÇİN GEREKEN BELGELER
Dernek kurmak için gereken belgeler, Dernekler Yönetmeliği m. 5 hükmünde düzenlenmiştir. Aşağıda belirtilen belgeler ile dernek kurucuları tarafından imzalanan kuruluş bildirimi, derneğin kurulacağı yerin mülki idare amirliğine verilir.
- Kurucular tarafından her sayfası imzalanmış biradet dernek tüzüğü,
- Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın örneği,
- Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde, bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan,
- Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerinörnekleri.
DERNEKLER HANGİ ALANDA FAALİYET GÖSTEREBİLİR?
Dernekler; tüzüklerinde gösterilen amaç ve bu amacı gerçekleştirmek üzere sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları dışına faaliyette bulunamayacaklardır. Dolayısıyla dernekler, kuruluşlarında belirledikleri amaç doğrultusunda faaliyet gösterebilmektedirler. Mevzuatta derneklerin faaliyetlerine ilişkin kuruluş amaçları dışında faaliyet gösterememeleri dışında başkaca birtakım sınırlamalar da öngörülmüştür. Dernekler, hukuka veya ahlaka aykırı amaçlar doğrultusunda faaliyet gösteremeyecektir. Zira bu amaçlar doğrultusunda dernek de kurulamamaktadır.
Yine Dernekler Kanunu m. 30’da öngörüldüğü üzere Anayasa ve kanunlarla açıkça yasaklanan amaçları veya konusu suç teşkil eden fiilleri gerçekleştirmek amacıyla dernek kurulamayacağından bu amaçlara hizmet eden faaliyetler de dernekte gösterilemeyecektir. Yine dernekler; askerliğe, millî savunma ve genel kolluk hizmetlerine hazırlayıcı öğretim ve eğitim faaliyetlerinde bulunamayacak ve bu amaçları gerçekleştirmek üzere kamp veya eğitim yerleri açamayacaklardır.
DERNEK KURMAK İÇİN İZLENMESİ GEREKEN PROSEDÜR NASILDIR?
Dernek kuruluşu için gerekli belgeler toplandıktan sonra bu belgeler, derneğin yerleşim yerinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine verilir. Bu belgelerin mülki idare amirliğine verilmesi ile dernek tüzel kişilik kazanır.
Mülki idare amiri, kuruluş bildirimini gün ve saat belirtmek suretiyle sivil toplumla ilişkiler birimine havale eder ve başvuru sahibine kuruluş bildirimi ile eklerinin alındığına dair bir “Alındı Belgesi” verilip dernek kütüğe kaydedilir.
Kuruluş bildirimi ve ekinde verilen belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü, alındı belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren altmış gün içinde mülki idare amiri tarafından bizzat veya sivil toplumla ilişkiler birimlerine yetki verilmek suretiyle incelenir. İlçelerde kurulan derneklerin tüzükleri de ilgili valiliklerce incelenir. Yapılan inceleme sonucunda;
- Gerekli belgelerde kanuna aykırılık veya eksiklik var ise tespit edilen Kanuna aykırılık veya noksanlığın giderilmesi kuruculardan yazılı olarak istenir.
- Kuruluş bildirimi ve ekleri ile dernek tüzüğünde, Kanuna aykırılık veya noksanlık bulunmadığı takdirde ya da Kanuna aykırılık veya noksanlığın yapılan tebligat üzerine otuz gün içinde giderilmiş olması halinde, mülki idare amirliği tarafından keyfiyet bir yazı ile dernek geçici yönetim kurulu başkanlığına derhal bildirilir ve dernek, dernekler kütüğüne kaydedilir.
- Kanuna aykırılık veya noksanlık otuz gün içinde giderilmediği takdirde mülki idare amiri, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi hakkında davanın açılması için durumu Cumhuriyet savcılığına bildirir.
DERNEK TÜZÜĞÜ NEDİR? TÜZÜKTE NELER BULUNUR?
Dernek tüzüğü, her dernekte bulunması zorunlu olan; derneğin amacının, faaliyetlerinin, yönetime ilişkin bilgilerin, üyelik haklarının ve diğer kuralların yer aldığı bir belgedir. Dernek tüzüğünün dernek açısından önemine binaen tüzükte bulunması gereken zorunlu unsurlar DK m. 4’te düzenlenmiştir. Hükme göre dernek tüzüğünde belirtilmesi zorunlu unsurlar şunlardır:
- Derneğin adı ve merkezi.
- Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için dernekçe sürdürülecek çalışma konuları ve çalışma biçimleri ile faaliyet alanı.
- Derneğe üye olma ve üyelikten çıkmanın şart ve şekilleri.
- Genel kurulun toplanma şekli ve zamanı.
- Genel kurulun görevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri.
- Yönetim ve denetim kurullarının görev ve yetkileri, ne suretle seçileceği, asıl ve yedek üye sayısı.
- Derneğin şubesinin bulunup bulunmayacağı, bulunacak ise şubelerin nasıl kurulacağı, görev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasıl temsil edileceğ
- Üyelerin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli.
- Derneğin borçlanma usulleri.
- Derneğin iç denetim şekilleri.
- Tüzüğün ne şekilde değiştirileceğ
- Derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şekli.
Dernek tüzüğünde düzenlenmemiş konularda ise kanun hükümleri uygulanacaktır.
DERNEĞİN ORGANLARI
Derneklerin seçimlik ve genel kurul, yönetim kurulu, denetim kurulu olmak üzere 3 tane zorunlu organı bulunmaktadır. Dernekler üç zorunlu organı dışında başka organlar da oluşturabilecektir. Fakat zorunlu organların görevleri, yetkileri ve sorumlulukları, derneğin oluşturduğu diğer organlara devredilemeyecektir.
Genel Kurul
Derneklerin en yetkili karar organı, derneğe kayıtlı üyelerden oluşan genel kuruldur. Genel kurulun görevleri TMK m. 80 hükmünde sayılmıştır:
- Üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir.
- Dernek organlarını seçer.
- Derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür.
- Derneğin diğer organlarını denetler.
- Diğer organlarını haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir.
Yönetim Kurulu
Derneklerin yönetim kurulu, en az 5 asıl 5 yedek üyeden oluşmak üzere dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşan yürütme ve temsil organıdır. Yürütme ve temsil görevini, kanun ve tüzüğe uygun bir şekilde yerine getirir. Görevlerinden temsil görevi, yönetim kurulu tarafından üyelerden birine veya üçüncü bir kişiye verilebilecektir.
Denetim Kurulu
Derneklerin denetim kurulu, genel kurul tarafından seçilen en az 3 asıl 3 yedek üyeden oluşmak üzere dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşan denetleme organıdır. Denetim kurulu, derneğin iç denetimini gerçekleştirir. Bu denetimiyle ilgili rapor hazırlayıp bu raporu genel kurul ve yönetim kuruluna sunar.

dernek kurma maliyeti
DERNEK NASIL TÜZEL KİŞİLİK KAZANIR?
TMK m. 60 hükmünde kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğünün en büyük mülki amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden inceleneceği düzenlenmiş ise derneğin tüzel kişiliğini kazanması için bu inceleme sonucu beklenmesi gerekmez. Dernek, TMK m. 59/1 hükmünde belirtilen belgeleri mülki amire verdiği an tüzel kişiliği kazanacaktır.
DERNEK ÜYELİĞİ
Dernek üyeleri, belirli bir amaç etrafında birleşerek derneği oluşturan kişilerdir. TMK hükümleri incelendiğinde dernek üyelerinin çeşitli türler ihtiva ettiği anlaşılmaktadır. Örneğin, TMK m. 69/2 hükmünde “onursal üye” tabiri kullanılmıştır. Onursal üyeliğin yanında; kurucu üye, gönüllü üye gibi türler de bulunmaktadır. Kurucu üyelere, asil üye de denmektedir.
Kazanılması
Bir dernekte üyelik sıfatının kazanılması iki başlık altında değerlendirilmelidir:
1- Derneğin kuruluşuna katılarak üye olmak
- Dernek kurucularının fiil ehliyetine sahip olması gerekir. Fiil ehliyetine sahip gerçek veya tüzel kişilerin önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahip olduğu DK m. 3 hükmünde düzenlenmiştir.
- Dernekler Kanunu m. 3/2 hükmündeki özel düzenlemeye dikkat edilmelidir. Dernek kurma hakkı bakımından Türk Silâhlı Kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri mensupları ile kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri hakkında özel kanunlarında getirilen kısıtlamalar saklıdır.
- Dernek tüzel kişilik kazanınca kurucu üyeler de üye sıfatını kazanacaktır.
2- Kurulmuş bir derneğe üye olmak
- Kurulmuş bir derneğe üye olmak bakımından da derneğin kuruluşuna katılarak üye olma bakımından aranan şartlar geçerlidir. Bu şartların yanı sıra DK m. 4/1-c hükmünde derneğe üye olma şart ve şekillerinin dernek tüzüğünde belirtilmesi zorunlu tutulmuştur. Dolayısıyla kurulmuş bir derneğe üye olunurken tüzükte öngörülen şart ve şekle uygun olarak üye olunabilecektir.
- Yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilecektir ve üyelik sıfatını kazanacaktır.
Kaybedilmesi
Dernek üyeliğinin kaybedilmesi kendiliğinden sona erme ve iradi sebeplerle sona erme (çıkma, çıkarılma) olarak iki başlık altında incelenmelidir. TMK m. 65’te düzenlendiği üzere üyelik için kanunda veya tüzükte aranılan nitelikleri sonradan kaybedenlerin dernek üyeliği kendiliğinden sona erecektir. Bunun yanında üyenin ölümü, bozucu şart var ise bu şartın gerçekleşmesi gibi sebeplerle de dernek üyeliği kendiliğinden sona erebilecektir.
İradi sebeplerden ilki olan çıkma bakımından TMK 66’da düzenlendiği üzere bir kimse dernekte üye kalmaya zorlanamayacağından yazılı olarak bildirme kaydıyla dernekten çıkabilecektir.
İradi sebeplerden ikincisi olan çıkarılma (ihraç) bakımından ise ikili bir değerlendirme yapmak doğru olacaktır. Eğer dernek tüzüğünde üyelerin çıkarılma sebepleri gösterildi ise bu sebeplere dayanılarak üye hakkında çıkarılma kararı verilebilecektir. Üye; çıkarma kararına karşı, sebebin haklı sayılamayacağı iddiasıyla itirazda bulunamaz ancak sebebin gerçekleşmediğini ispat ederek çıkarma kararına karşı itiraz edebilecektir. Tüzükte çıkartma sebepleri düzenlenmemiş ise üye ancak haklı bir sebep halinde üyelikten çıkarılabilecektir. Bu durumda çıkartma kararına haklı bir sebep bulunmadığı gerekçesiyle itiraz edebilecektir.
DERNEK ÜYELERİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI
Dernek üyelerinin hakları; katılma hakları, korunma hakları ve yararlanma hakları olmak üzere üç başlıkta toplanmaktadır. Dernek üyelerinin genel kurulda bir oy hakkının olması, dernek üyelerinden beşte birinin yazılı başvurusu ile yönetim kurulunca genel kurulun olağanüstü toplantıya çağırılması ve genel kurul toplantısında hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması olmak üzere katılma hakları bulunmaktadır. Korunma hakları, üyelik ilişkisinden doğan durumun korunmasını ve dernek faaliyetlerinin tüzük ve kanuna uygun olarak yerine getirilmesini sağlayan haklardır. Yararlanma hakları ise, dernek faaliyetlerinden ve dernek tesislerinden her üyenin eşit yararlanmasını sağlayan haklardır.
Dernek üyelerinin bu haklarının yanı sıra yükümlülükleri de vardır. Üyelerin en temel yükümlülüğü, aidat ödeme yükümlülüğüdür. Bu yükümlülükleri dışında dernek düzenine uymak, derneğe sadakat göstermek, derneğin amacına uygun davranmak, derneğin amacının gerçekleşmesini güçleştirici veya engelleyici davranışlardan kaçınmak gibi yükümlülükleri de bulunmaktadır.
ÖZEL DERNEK STATÜLERİ
Kamu Yararına Çalışan Dernekler
Kamu yararına çalışan dernekler DK m. 27 hükmünde düzenlenmiştir. Hükme göre kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilir. Bu süreçte belirli bakanlıklardan da görüş alınır. Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kazanılabilmesi için derneğin en az bir yıldan beri faaliyette bulunması ve derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek üzere giriştiği faaliyetlerin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olması şarttır. Dernekler Yönetmeliği m. 49 hükmünde kamu yararına çalışan derneklerden sayılmak için dernek bakımından kıstaslar getirilmiştir. Örneğin Türk Eğitim Derneği, Tüketici Koruma Derneği, AKUT kamu yararına çalışan derneklerdendir.
Federasyon ve Konfederasyonlar
Kuruluş amaçları aynı olan en az beş derneğin bir araya gelmesiyle federasyon kurulur. Kuruluş amaçları aynı olan en az üç federasyonun bir araya gelmesiyle ise konfederasyon kurulur. Federasyon ve konfederasyonlar da kuruluş bilirimi ve eklerini mülki idare amirliğine vererek tüzel kişilik kazanırlar.
Çocuk Dernekleri
DK m. 3/4 hükmü ile çocukların, “çocuk dernekleri” kurabileceği düzenlenmiştir. Hüküm uyarınca; on beş yaşını bitiren ayırt etme gücüne sahip küçükler; toplumsal, ruhsal, ahlakî, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilir veya kurulmuş çocuk derneklerine üye olabilirler. Çocuk derneklerine tüzel kişiler ile on sekiz yaşından büyükler kurucu veya üye olamamaktadır.
DERNEK TESCİL KAYDI NEDİR? NASIL YAPILIR?
Dernek kuruluşu için gerekli belgeler toplandıktan sonra bu belgeler, derneğin yerleşim yerinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine verilir. Bu belgelerin mülki idare amirliğine verilmesi ile dernek tüzel kişilik kazanır. Kuruluş bildiriminde, tüzükte ve belgelerde kanuna aykırılık veya noksanlık bulunmaz ya da bu aykırılık veya noksanlık belirli sürede giderilmiş bulunursa; keyfiyet derhâl derneğe yazıyla bildirilir ve dernek, dernekler kütüğüne kaydedilir.
DERNEK KURMANIN MALİYETİ
TMK’da düzenlendiği üzere herkes önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir. Dernek kurucuları bakımından fiil ehliyeti şartı aranmakla birlikte derneğin kuruluşu için bir maliyet şartı konmamıştır. Dolayısıyla dernek kurulurken herhangi bir kuruma ödeme yapılması veya asgari bir sermaye gösterilmesi söz konusu değildir. Dernek kurmanın maliyeti, yalnızca evraklar için yapılacak kırtasiye masraflarından ibaret kalmaktadır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Dernek kurmak için ne kadar para gerekli?
Dernek kurmanın kırtasiye masrafları dışında herhangi bir masrafı bulunmamaktadır.
Kimler dernek kurabilir?
Fiil ehliyetine sahip gerçek ve tüzel kişiler dernek kurabilecektir. Onbeş yaşını bitiren ayırt etme gücüne sahip küçükler de yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilecektir.
Dernek kurmanın faydaları nedir?
Dernek kurarak üyeler belirli bir amaç etrafında ortak bir şekilde hareket edip amaca uygun olarak faaliyet gösterebilmektir. Dernek kurularak, amaca uygun olarak yardım ve bağış toplanabilmektedir. Bunun yanında dernek üyeleri amaca uygun olarak projeler oluşturup amaçlarının gerçekleşmesi için rahat bir şekilde faaliyetlerini gösterebilmektedir.
Bir dernek en az kaç kişiden oluşur?
Bir dernek kurulurken en az 7 gerçek veya tüzel kişinin varlığı aranmaktadır. Dolayısıyla bir dernek en az 7 kişiden oluşabilmektedir.
Derneklere devlet desteği var mı?
İçişleri Bakanlığı Bütçesinden Derneklere Yardım Yapılması Hakkında Yönerge kapsamında Bakanlık bütçesinden derneklere proje karşılığında yardım yapılmaktadır. Başvuru tarihleri açıklandıktan sonra desteklenecek proje konularından biri ile başvuru yapılabilecektir.
Derneğin yasal olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Derneklerin, Anayasa ve kanunlarla açıkça yasaklanan amaçları veya konusu suç teşkil eden fiilleri gerçekleştirmek amacıyla kurulamayacağı düzenlenmiştir. Yasal olmayan bir amaç için kurulmuş bir dernekten söz edilemeyecektir.
Dernek kayıtları nerede tutulur?
Dernek kayıtları defterlerde tutulur. Bu defterler, fiziki olarak tutulabileceği gibi bilgisayar ortamında da tutulabilir. Ancak form veya sürekli form şeklinde tutulacak defterler, kullanılmaya başlanmadan önce her bir sayfasına numara verilerek ve onaylatılarak kullanılabilecektir. Onaylı sayfalar kullanıldıktan sonra defter haline dönüştürülerek bulundurulmalıdır.
Dernek üyeliği e-devletten görünür mü?
Dernek üyeliği, e-devletten “Dernek Üyeliği Sorgulama ve Sonlandırma” seçeneği ile sorgulanabilmektedir. Eğer bir derneğe üye iseniz dernek üyeliğiniz bu sorguda gözükecektir.
Dernek yeni üye kaydı nasıl yapılır?
Derneğe, üye olma şartları sağlandıktan sonra yazılı olarak üyelik başvurusu yapılır. Üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilecektir ve üyelik sıfatını kazanacaktır.