Şub262024
Miras HukukuKETMİ VERESE DAVASI VE ŞARTLARI

Ketmi verese davası; gerçekte mirasbırakanın terekesinde hak sahibi olmasına rağmen diğer mirasçılarca bir şekilde gizlenmek veya yok sayılmak suretiyle miras hakkı gasp edilen mirasçının hakkı olan mirası geri alabilmek için başvuracağı dava türüdür.

Miras bırakanın vefatı sonrası mirasçıların kimler ve miras paylarının ne olduğuna ilişkin soruların cevapları Sulh Hukuk Mahkemeleri veya  noterliklerden alınacak özel bir belge türü olan mirasçılık belgesi ile açıklığa kavuşturulmaktadır. Bu belgenin alınabilmesi için gerçekleştirilecek işlemler esnasında mirasçılık sıfatını haiz bir ya da birden çok kimsenin diğer mirasçılar veya üçüncü bir kimse tarafından gizlenmek/yok sayılmak suretiyle miras dışı bırakılması, hukuka aykırı bir biçimde miras intikali ve paylaşımının gerçekleştirilmesi durumunda “Ketm-i Verese” adlı hukuki durum gündeme gelmektedir. Osmanlıca kökenli olan “Ketm” kelimesi de özü itibariyle “saklamak, gizlemek, söylememek” anlamına gelmektedir..

KETMİ VERESE DAVASI NEDİR?

Ketmi verese davası; gerçekte mirasbırakanın terekesinde hak sahibi olmasına rağmen diğer mirasçılarca bir şekilde gizlenmek veya yok sayılmak suretiyle miras hakkı gasp edilen mirasçının hakkı olan mirası geri alabilmek için başvuracağı dava türüdür. Hak sahibinin bu hukuka aykırı duruma itiraz hakkı bulunmaktadır. Hakkı gasp edilen mirasçı yasal mirasçı/mirasçılar olabileceği gibi atanmış mirasçı/mirasçılar da olabilir. Ketmi verese davasına ilişkin Türk Medeni Kanunu’nda herhangi bir düzenleme bulunmamakta ve böyle bir davadan söz edilmemektedir. Ancak Ketmi Verese davası uygulamada ve doktrinde yıllardır kabul görmekte olan bir dava türüdür.

KETMİ VERESE DAVA ŞARTLARI NEDİR?

Ketmi Verese Davasını gündeme gelebilmesi için sağlanması gereken ön koşul diğer mirasçılar veya üçüncü bir kişi tarafından hukuka aykırı bir biçimde hatalı-eksik düzenlenen mirasçılık belgesinin iptali ve hasımlı veraset ilamının alınmasıdır. Davanın açılabilmesi için öncelikle bu ilamın alınması gerekmektedir. Mirastan ketmedildiğini ileri süren kimse hasımlı veraset  ilamı ile mirasçılık sıfatını açık bir şekilde tespit ettirmekle yükümlüdür.

Hemen belirtilmelidir ki; ketmi verese (mirasçılığın gizlenmesi) davalarında uyuşmazlığın çözümü, hasımlı veraset ilamı alınmak üzere açılacak bir dava sonucu, mirasbırakanın tüm mirasçılarının belirlenmesi ve davacının bu mirasçılar arasında yer alıp almadığının saptanmasına bağlıdır. T.C.YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E.2016/18038 K. 2018/413 T. 18.1.2018

HASIMLI MİRASÇILIK BELGESİ NASIL ALINIR?

“Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davaların kural olarak hasımsız olarak ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekir. Resen araştırma prensibi egemen olan bu tür davalarda davacı taraf sadece miras bırakanın öldüğünü, kendisinin soybağı, evlilik veya evlat edinme nedeniyle miras bırakanın mirasçısı olduğunu ve dava dilekçesindeki diğer iddialarını kanıtlamak zorundadır.”( YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ, E. 2011/3936 K. 2012/1595 T. 8.3.2012)

Mirasbırakanın vefatı sonrası kalan miras(tereke)  üzerinde kimlerin hangi oranda miras hakkı olduğunun belirlenebilmesi adına Sulh Hukuk Hakimi veya noterlerden mirasçılık belgesi alınmaktadır. Mirasçılar arasında herhangi bir husumetin bulunmadığı senaryolarda mirasçılık belgesinin alınması bu şekilde gerçekleşirken mirasçılar arasında bir anlaşmazlık söz konusu olur ve mirasın kimlere ne oranda intikal edeceğine ilişkin bir husumet bulunduğunda artık hasımlı veraset(mirasçılık) ilamı gündeme gelecektir.

Mirasbırakanın malvarlığı(terekesi) üzerinde hak sahibi olmasına rağmen diğer mirasçılarca gizlenilerek hatalı ve hukuka aykırı bir biçimde alınan mirasçılık belgesinin iptali gerekli olup yetkili ve görevli mahkemede açılacak olan dava ile hem hatalı mirasçılık belgesinin iptali hem de yeni bir mirasçılık belgesinin verilmesine ilişkin talepte bulunulması gerekmektedir.

Açılacak bu davanın mirasçıların tamamına karşı açılması gerekmektedir. TMK 589 maddesi gereğince hatalı düzenlenen mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilecektir. Hukukumuzda mirasçılık belgesinin iptali için herhangi bir hak düşürücü veya zamanaşımı süresi söz konusu değildir. Ancak hasımlı veraset belgesi ilam niteliğinde oldup maddi hukuk anlamında bir tespit yapıldığı için taraflar bakımından kesim hüküm teşkil etmekte ve artık geçersizliği ileri sürülemeyecek durumdadır.

HASIMLI VERASET İLAMI YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME

Hatalı veraset belgesinin iptali ve yeni veraset ilamının verilmesine ilişkin davalarda 6100 Sayılı HMK hükümleri gereğince mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi yetkilidir.

MADDE 11- (1) Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir:

(3) Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda, mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.

Mirasçılık belgesinin iptali ve hasımlı veraset ilamı talebi içeren dava çekişmeli yargı işi niteliğinde olduğu için Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Hasımlı veraset ilamı için görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.

KETMİ VERESEYE DAYALI TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASI

Mirasta hak sahibi olan mirasçının gizlenmesi ile hukuka aykırı bir biçimde eksik ve hatalı olarak düzenlenen mirasçılık belgesine dayanılarak o belgede yer alan kimseler adına yapılan tesciller gerçek hak durumunu temsil etmediği için yolsuz hale gelmekte ve iptali gerekmektedir.

Mirastan ketmedilen mirasçı hasımlı veraset ilamı ile mirasçılar arasında yer aldığını ispat ederek hatalı mirasçılık belgesine dayalı yolsuz tescili ortadan kaldırmaya yönelik tapu iptal ve tescil davasını açabilecektir.

KETMİ VERESEYE DAYALI TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASI HUKUKİ DAYANAĞI

Madde 640: Birden çok mirasçı bulunması hâlinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana gelir. Mirasçılar terekeye elbirliğiyle sahip olurlar ve sözleşme veya kanundan doğan temsil ya da yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler.

Türk Medeni Kanunu Madde 640’ta da açıkça ifade edildiği üzere birden çok mirasçının bulunduğu hallerde mirasçılar tereke üzerinde elbirliği ile hak sahip oldukları için bu tereke üzerindeki tüm tasarruflar da birlikte gerçekleştirilmek zorundadır. Gizlenerek veya yok sayılarak söz konusu tasarrufların gerçekleştirilmesi esnasında tüm mirasçıların yer almadığı hatalı mirasçılık belgesine dayanılarak yapılan tescil işlemleri de yolsuz tapu tescili olarak kabul edilecektir.

Mirasçı/mirasçıların ketmedilmesine dayalı olarak açılacak tapu iptal ve tescili davalarında ketmedilen mirasçıların hasımlı veraset ilamında tespit edilmiş olunan miras payı/payları doğrultusunda mahkemece iptal ve tesciline karar verilecektir.

Hatalı mirasçılık belgesine dayalı gerçekleştirilen yolsuz tescillerin iptali için yetkili ve görevli  mahkeme HMK hükümler uyarınca taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

KETMİ VERESEYE DAYALI TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASI ZAMANAŞIMI

Hatalı düzenlenen mirasçılık belgesinin iptali ve sonrasında alınacak hasımlı veraset ilamı ile ikame edilecek davalarda herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süre durumu söz konusu olmayacaktır.

Eksik ve hatalı mirasçılık belgesine dayanarak TMK madde 712 doğrultusunda olağan kazandırıcı zamanaşımı ile de hak kazanılması da mümkün olmayacaktır. Çünkü madde gereğince olağan zamanaşımı ile hak kazanılabilmesi için iyiniyetin varlığı aranmaktadır. Ancak ortak mirasçılardan bazılarının diğer mirasçıları ketmetmek(gizlemek) veya yok saymak suretiyle elde ettikleri mirasçılık belgesiyle tapu siciline malik olarak kaydedilmesi durumunda madde 712’nin gerektirdiği şekilde bir iyiniyetin varlığından bahsetmek mümkün değildir. Hatta mirasçı/mirasçıların gizlenmesi ve yok sayılması açık bir kötü niyetin varlığını işaret etmektedir.

KETMİ VERESEYE DAYALI TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASINDA DAVALI TARAF

Ketmi vereseye dayalı olarak açılacak tapu iptal ve tescil davalarında davalı taraf hukuka aykırı ve eksik olarak düzenlenen mirasçılık belgesine dayanılarak tapuya kaydedilen malik/malikler olacaktır

DİĞER MİRASÇILAR TARAFINDAN İYİNİYETLİ ÜÇÜNCÜ KİŞİYE YAPILAN DEVİR

Ortak mirasçılardan biri ya da birkaçı gizlenerek veya yok sayılarak açıkça kötü niyetli bir biçimde tapu siciline malik olarak kaydolunmak suretiyle olağan kazandırıcı zamanaşımı ile ayni hak kazanımı mümkün değildir. Ancak kazandırıcı zamanaşımı için kanunun aramış olduğu iyi niyetin varlığının söz konusu olması durumunda tapu siciline güvenen iyiniyetli üçüncü kişilerin kazanmış oldukları ayni haklar TMK 1023 gereğince korunacaktır.

Madde 1023- Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.

Mirasta hak sahibi olan kimselerin gizlenmesi/yok sayılması ile eksik ve hatalı düzenlenmiş olunan mirasçılık belgesine dayanarak yani mirasçıları ve miras paylarını doğru bir şekilde göstermeyen belgeye dayanarak bir tescil işlemi yapılmışsa  bu işlemin yolsuz olduğunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişilerin ayni hak iddiasında bulunması mümkün olmadığı için kanun üçüncü kişiye yapılan devri korumayacaktır.

6 Yarg. 1. HD. 13.10.2003 t. E. 9842 / 10623  Karara konu olan olayda Yüksek Mahkeme, taşınmazı devralan üçüncü kişinin ketmedilen mirasçı ile aynı köyde yaşaması ve mirasbırakanla arasındaki mevcut evlatlık ilişkisini bilebilecek durumda olması nedeniyle iyiniyetli sayılamayacağını kabul etmiştir.

HARBİYE HUKUK BÜROSU MİRAS AVUKATI HİZMETLERİMİZ

İstanbul avukat Harbiye Hukuk Bürosu, mirasçıların haklarını korumak, mirasın adil ve hukuka uygun bir şekilde paylaştırılmasını sağlamak, ketmi verese, miras konusunda ortaya çıkan anlaşmazlıkları çözmek ve miras hukuku ile ilgili diğer yasal işlemleri takip etmek gibi konularda danışmanlık ve avukatlık hizmeti sunmaktadır.

Deneyimli avukat kadromuz, miras hukukunun karmaşık ve hassas yapısını göz önünde bulundurarak, her bir mirasçının özel durumunu ve taleplerini dikkate alarak, en uygun ve etkin çözümleri üretmeyi amaçlayarak gerekli hukuki desteği sağlamaktadır. Miras paylaşımı ve uyuşmazlıkları hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

KETMİ VERESE DAVASI VE ŞARTLARI

KETMİ VERESE DAVASI VE ŞARTLARI

SIKÇA SORULAN SORULAR

Hasımlı Veraset İlamı Nedir?

Mirasın kimlere ne oranda intikal edeceğine ilişkin kesin hüküm niteliğinde olan çekişmeli yargı işi sonucunda alınan belgedir.

Gizlenen Mirasçı Nedir?

Mirasbırakanın ölümü sonrası tereke üzerinde hak sahibi olan kimsenin yok sayılarak mirasın paylaşıldığı durumlarda diğer mirasçılarça gizlenmek suretiyle hak gaspına maruz kalan mirasçı gizlenen mirasçı olarak adlandırılmaktadır.

Geriye Dönük Miras Hakkı Alınır Mı?

Geriye dönük miras hakkı, mirasçının mirastaki hakkının ihlal edildiği birtakım tasarruf işlemlerinin yapılması halinde gündeme gelmektedir. Bu şekilde hakkı ihlal edilen mirasçının murisin vefatı ile birlikte geriye dönük miras davası ile hakkını alabilmesi de mümkündür.

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak Gerekli alanlar işaretlendi *

Yorum Yap