BOŞANMADA EV EŞYALARININ PAYLAŞIMI

Boşanmada ev eşyalarının paylaşımı, boşanmanın kendisi kadar ehemmiyetli bir konudur. Ev eşyalarının taksimi konusunda eşler, çoğu zaman anlaşmazlık yaşamakta bu noktada artık bir mahkeme kararı beklenmektedir. Bilindiği üzere boşanma, evlilik birliğini sona erdiren bir kurum olarak Türk Medeni Kanun hükümlerinde düzenlenmiştir. Bununla birlikte hukuk sistemimizde boşanma, yalnızca dava açılmak suretiyle mümkün olmaktadır.

Boşanma,

• Anlaşmalı Boşanma Davası

• Çekişmeli Boşanma Davası

şeklinde ikiye ayrılmakta olup Anlaşmalı Boşanma Davasında sunulan protokolde boşanmada ev eşyalarının paylaşımına ilişkin hükümlere yer verilebilirken Çekişmeli Boşanma Davasında ise taraflar arasındaki boşanmada ev eşyalarının paylaşımının gerçekleştirilebilmesi için boşanma kararının kesinleşmesinden sonra Mal Rejiminin Tasfiyesi Davası açılması gerekmektedir.

Boşanmada ev eşyalarının paylaşımı ise mal rejimi hükümlerine göre gerçekleştirilecektir. Hukuk sistemimizde en sık kullanılan mal rejimi türleri ise şunlardır;

• Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

• Mal Ayrılığı Rejimi

Eğer taraflar arasında 1 Ocak 2002 öncesinde kurulmuş bir evlilik var ise boşanmada ev eşyalarının paylaşımında, “Mal Ayrılığı Rejimi” uygulanacaktır. Çünkü bu tarih öncesinde yasal mal rejimi olarak Mal Ayrılığı Rejimi uygulanmakta idi. Ancak kanunda yapılan bir değişiklikle 1 Ocak 2002 tarihinden sonra evlenen çiftlerin “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimine” tabi olacağı düzenlemesi getirilmiştir.

Ancak taraflar, aralarında bir “Evlilik Sözleşmesi” akdederek boşanmada ev eşyalarının paylaşımında hangi mal rejiminin uygulanacağını belirleyebilmektedir. Şayet belirlememiş ise 1 Ocak 2002 sonrasında evlenen çiftler bakımından, açılan Mal Rejimi Davasında, boşanmada ev eşyalarının paylaşımı hususunda yasal mal rejimi olan “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” uygulanacaktır.

BOŞANDIKTAN SONRA EV EŞYALARI KİME KALIR?

Huzurdaki çalışmanın konusunu oluşturan “boşanmada ev eşyalarının paylaşımında” ise birkaç ihtimal söz konusu olabilmektedir.

1. Ortak konutta bulunan ev eşyaları, evlilik birliğinin kurulmasından önce taraflardan biri tarafından veya onun ailesi tarafından alınmış olabilir.
2. Ortak konutta bulunan ev eşyaları, yine evlilik birliğinin kurulmasından önce alınmış fakat ödemeleri evlilik birliğinin devamı süresince yapılmış olabilir.
3. Ortak konutta bulunan ev eşyaları, evlilik birliğinin devamı süresince alınmış ancak ödemeleri, taraflar arasında görülmekte olan Boşanma Davası süresince de devam etmekte olabilir.

Bu ihtimaller aşağıda sırayla açıklanacaktır.

KİŞİSEL EV EŞYALARININ TESPİTİ

Boşanmada ev eşyalarının paylaşımı kapsamında kişisel mal, genel anlamda eşlerden birinin yalnızca kendi kişisel kullanımına yarayan eşyalar olarak açıklanabilir. Bunun dışında aşağıda sayacağımız hususlar da Yargıtay kararları uyarınca kişisel mal niteliğinde kabul edilmektedir.

• Evlilik birliği kurulmadan önce eşlerin sahip olduğu mallar,
• Miras yoluyla veya herhangi bir karşılıksız kazandırma yolu örneğin bağışlama ile sahip olunan mallar,
• Manevi tazminat alacakları,
• Kişisel malların yerine geçen kişisel mallar

Bu hususlar daha da çoğaltılabilir. Örneğin; düğünde geline takılan ziynet eşyaları, takılar gelinin kişisel malıdır. Ancak örneğin, eşlerden biri evlilik birliği devam ederken bir piyango bileti satın alarak ikramiye kazanırsa bu çıkan ikramiye, onun kişisel malı sayılmaz. Zira milli piyango, evlilik bütçesinden alınmıştır.

EVLİLİK ÖNCESİNDE ALINAN KİŞİSEL EV EŞYALARI

Birinci ihtimalde; eğer taraflar arasında evlilik birliğinin kurulmasından önce bir evlilik sözleşmesi akdedilmemişse “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” uygulanarak boşanmada ev eşyalarının paylaşımı hususu çözümlenecektir. Dolayısıyla, evlilik birliğinin kurulmasından önce alınan ev eşyaları, ödemeyi yapan eşin kişisel malvarlığına dahil olacak ve boşanmada ev eşyalarının paylaşımına dahil edilmeyecektir. Bu kapsamda boşanmada ev eşyalarının paylaşımı, ödemesini yapan eşin kişisel malvarlığı statüsünde yer aldığından Boşanma sırasında veya sonrasında açılan Mal Rejimi Tasfiyesi Davası sırasında aynen iadesi veya mümkün değilse ev eşyalarının değerine karşılık gelen bedel geri istenebilecektir.

EVLİLİK ÖNCESİ ALINAN ANCAK ÖDEMESİ EVLİLİK SIRASINDA DEVAM EDEN EŞYALARIN DURUMU

İkinci ihtimalde; taraflarca evlilik birliği içerisinde ödemesi yapılan ev eşyaları, edinilmiş malvarlığı sayılacak ve edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olacak ve eşler arasında eşit şekilde boşanmada ev eşyalarının paylaşımı gerçekleştirilecektir. Taraflar arasında bir anlaşmanın olmaması durumunda mahkeme taksimi yapacak ve taraflara ev eşyalarının dağıtımı yapılacaktır.

EVLİLİK BİRLİĞİ KURULDUKTAN SONRA ALINAN EV EŞYALARI

Üçüncü ihtimalde; Boşanma Davası açılmış ancak evlilik birliği içerisinde alınan ev eşyalarının ödemesi bitmemiştir. Bu durumda, Boşanma Davası’nın açılmasıyla birlikte eşler arasında bulunan mal rejimi sona ererek “Mal Ayrılığı Rejimi” söz konusu olacağından; Boşanmada ev eşyalarının paylaşımında söz konusu ev eşyaları, Boşanma Davası’nın açılmasından itibaren ev eşyalarının ödemesini üstlenen eşin kişisel malvarlığına dahil olacaktır. Dolayısıyla aynen iadesi veya buna karşılık gelen değeri istenebilecektir.

EV EŞYALARININ KİME AİT OLDUĞU NASIL İSPATLANIR?

Boşanmada ev eşyalarının paylaşımında, eşyaların kime ait olduğu hususunda Yargıtay kararlarına bakılması gerekmektedir. Zira Yargıtay, “Ev eşyaları ve benzeri eşyaların TMK m.683 hükmünde yer alan mülkiyet hakkı çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini, dolayısıyla bu eşyaların her türlü delille kime ait olduğunun belirlenmesinin mümkün­ olacağını” belirtmektedir. Dolayısıyla, boşanmada ev eşyalarının paylaşımında bu tür eşyaların, örneğin makbuz, fatura gibi belgelerle kim tarafından alındığı ve kime ait olduğu belirlenebilecektir.

Bunların dışında eğer Boşanmada ev eşyalarının paylaşımında söz konusu ev eşyalarının kime ait olduğu ispatlanamamış ise Türk Medeni Kanunu m.222 hükmünde düzenlenen kural uygulanacaktır.

“Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir.”

Dolayısıyla, Boşanmada ev eşyalarının paylaşımında eşyaların kime ait olduğu ispat edilemez ise ispat edilinceye kadar edinilmiş mal statüsünde sayılacaktır.

BOŞANMA DAVASI SÜRERKEN EVDEN EŞYA ALINIR MI?

Yukarıda, kişisel malları detaylı şekilde açıklamış idik. Bu kapsamda, eşler arasında açılan Boşanma Davası devam ederken ortak konutta eşlere ait bulunan kişisel eşyaların alınması mümkündür. Şöyle ki, ortak konuttan ayrılan eş, Mahkeme’ye bir dilekçe vererek kişisel eşyaların kendisine iadesini talep etmelidir. Ancak boşanma davası halihazırda görülmekte iken kime ait olduğu hususunda bir şüphe bir uyuşmazlık olan eşyaların evden çıkarılması mümkün değildir.

Bu duruma aykırı olarak bir tarafın ev eşyalarını kaçırması, zarar vermesi gibi durumlarda kaçıran taraf, kaçırdığı eşyaların ederi üzerinden tasfiye kurallarına göre ödeme yapacaktır. Buna dair ispat yükü ise eşyaların kaçırıldığını iddia eden tarafa düşmektedir. Peki bu iddia nasıl ispat edilebilecektir? Bu noktada örneği eşyaların taşınma anını kayıt altına alabilir yahut komşu tanıklığı ile ileri sürülebilir, güvenlik kameraları devreye girebilir. Bu şekilde boşanmada ev eşyalarının paylaşımında hakkınızı koruyabilirsiniz.

POLİSLE EVDEN EŞYA ALMA TALEBİ VE SÜRECİ

Boşanma Davası devam ederken ortak konuttan ayrılan eş mahkemeye vereceği bir dilekçeyle boşanmada ev eşyalarının paylaşımı noktasında, kişisel eşyalarının iadesini talep edebilir. Mahkeme, bu talebi yerinde gördüğü takdirde kolluk kuvvetlerine bir yazı yazılarak kişisel eşyaların iadesi sağlanmaktadır.

Kolluk kuvvetleri ile birlikte ortak konuta gidilerek ortak konuttan ayrılan eşe ait kişisel eşyaların alındığına dair bir tutanak tutulur ve kolluk tarafından Mahkeme’ye sunulur.

Ayrıca, Boşanma Davası sona ermiş olsa bile kişisel eşyalarının iadesini isteyen taraf bu kapsamda bir süre sınırı olmaksızın “Eşya Alacağı Davası” açarak kişisel eşyalarına kavuşabilir.

EV EŞYALARININ KAÇIRILMASI DURUMUNDA NE YAPILIR?

Eşler arasında açılmış olan Boşanma Davası görülmekte iken boşanmada ev eşyalarının paylaşımı hususunda, eşlerin birbirlerinden mal kaçırdığı vakıası ile sıkça karşılaşılmaktadır. Söz konusu mal kaçırma olayının engellenmesi amacıyla önlem alınması yerinde olacaktır.

Boşanmada ev eşyalarının kaçırılmasının önlenebilmesi için ilk yapılması gereken, Boşanma Davası devam ederken “Ev Eşyalarının Tespiti Davasının” açılmasıdır. Ayrıca bu eylem hakkında suç duyurusunda da bulunabilirsiniz. Bu noktada ev eşyalarının kaçırıldığı iddiasında bulunan taraf ilgili kayıtları almalı, iddiasını ispata yarar delilleri toplamalıdır.

EV EŞYASI DEĞERİ NASIL HESAPLANIR?

Ortak konuttan ayrılan eş, kişisel eşyalarına kavuşmak amacıyla Boşanma Davası devam ederken veya sona erdikten sonra bir “Eşya Alacağı Davası” açarak boşanmada ev eşyalarının paylaşımı noktasında eşyalarına kavuşabilmektedir.

Ancak bazen ortak konuttan ayrılan eşin, kendisine ait ev eşyalarının diğer eşte kalmasını ve fakat söz konusu eşyaların bedelini talep ettiği de görülmektedir. Dolayısıyla boşanmada ev eşyalarının paylaşımında sadece bedelin talep edildiği durumlarda, söz konusu ev eşyasının dava tarihindeki karşılık gelen değerine bakılarak ödenmesi gereken bedel hesaplanacaktır. Yani söz konusu eşyanın karar tarihindeki değerine karşılık gelen bedele hükmedilmeyecektir.

Eşya alacağı davasında davacı sadece eşyanın bedelini istemişse dava tarihindeki bedele hükmedilebilir. Yani karar tarihindeki değerinin ödetilmesine hükmedilemez.

Buse Diz

BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI DAVASI

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır? Şartları, Dilekçesi

TERK NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI

BOŞANMA DAVASINDA OTEL KAYITLARI

BOŞANMA DİLEKÇESİ NASIL YAZILIR?

ZİNA NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI (ALDATMA)

YABANCI EŞTEN BOŞANMA DAVASI

BOŞANMA DAVASINDA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT